Kansere, Türkiye’den umut

BaşkanlIğInI Yrd. Doç. Dr. Gürer G. Budak’ın yürüttüğü ekipte görev yapan Dr. Mustafa Selman Yavuz’un Washington Üniversitesi’nden Dr. Younan Wia’nın ekibi ile yaptığı çalışma, saygın bilim dergisi Nature Materials’in Kasım sayısında yayınlandıktan sonra, ABD’nin önde gelen gazetelerinden New York Times’a da konu oldu. Çalışma hakkında bilgi veren Gazi Üniversitesi Nanotıp ve İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Budak, kanser tedavisinde son zamanlarda tümör hücrelerinin ya da tümörün geliştiği bölgenin hedef alındığı ‘’güdümlü’’ ilâç dağılım sistemleri üzerinde yoğun çalışmalar yürütüldüğünü, bu sayede çok daha düşük ilâç dozları ile yüksek tedavi başarısının elde edilebileceğini belirtti. Güdümlü ilâç dağılım sisteminde, alışılagelmiş yöntemlerde rastlanan ve tedaviye uyumu azaltan sistemik yan etki riskinin en aza indirgendiğini anlatan Budak, başlangıçta teori ağırlıklı yürütülen nanotıp çalışmalarının, artık insan sağlığında kullanılabilecek ürünler verecek düzeye geldiğini, yakın gelecekte tıbbî tanı ve tedavi yaklaşımlarında önemli değişiklikler beklendiğini bildirdi. Nanotıp konusunda dünyadaki önemli araştırma merkezleri ile işbirliği yaptıklarını kaydeden Budak, ekipte yer alan uzmanlardan Dr. Yavuz’un bu çalışmasının, kanser tedavisi ve nanoteknoloji alanında uluslar arası düzeyde yürütülen araştırmalar içinde önemli bir örnek oluşturduğunu söyledi. ABD’deki bilim çevrelerinde geniş yankı bulan çalışmayı yürüten Dr. Mustafa Selman Yavuz da kanser tedavisinde umut veren geliştirdikleri yöntem hakkında bilgi verdi. Çalışmada, kanser tedavisinde kullanılan ilâç moleküllerini, metrenin 50 milyarda biri büyüklüğündeki altın nano-kapsüllerin içine yerleştirdiklerini anlatan Yavuz, kapsüllerin yüzeylerindeki yine nanometrik çaptaki delikleri akıllı polimerlerle kapladıklarını söyledi. Yavuz, yöntemle ilgili şunları anlattı: ‘’İçi ilâç dolu nano-kapsüller hedef kanser hücresine immünolojik (bağışıklık sistemine özgü) yöntemlerle hedeflendikten sonra, yakın kızılötesi ışınlar kullanarak nano-kapsüller ısıtılıyor. Bu sayede polimerlerle kapatılan delikler açılarak nano-kapsül içindeki ilâç ortama salınıyor. Burada amaç, kanser dokusunu tek hücre düzeyinde hedefleyerek yok etmek.’’ Dr. Mustafa Selman Yavuz, kullandıkları yöntemin önemli bir üstünlüğünün de geliştirdikleri nano-kapsüller hedef dokuya gidinceye kadar içlerindeki ilâcın serbestleşmesinin önlenebilmesi, böylece kontrolsüz ilaç salınımının önüne geçilebilmesi olduğunu bildirdi. Ankara / aa

23.11.2009