|
Obama, PKK'yı tasfiye mi edecek?
ABD Başkanı Obama, Amerikan düşünce kuruluşu Carnegie Endowment for International Peace’ten Prof. Henry Barkey’e hazırlattığı Kürt sorununa çözüm raporunu Türk hükümetiyle paylaşıyor.
Raporu hazırlayan Barkey, İstanbul doğumlu bir Musevi Türk vatandaşı. Askerliğini de Türkiye’de yaptı. Daha sonra ABD’de Pennsylvania Lehigh Üniversitesine geçti. 1993 yılından bu yana ABD Savunma Bakanlığı için Türkiye hakkında raporlar hazırlıyor. İşte onun hazırladığı raporla Obama, Irak’ta battığı bataklıktan kendisini kurtarmaya çalışırken tutunacağı güvenilir müttefikinin en önemli derdine çare bulmayı amaçlıyor.
Raporun orijinalinde Barkey, Kuzey Irak ve Kürt sorununa ilişkin olarak yaptığı ayrıntılı değerlendirmelerin ardından PKK’nın tasfiyesi konusundaki tekliflerini açıklıyor. Raporun ABD hükümeti tarafından da benimsendiği anlaşılan “ABD Politika Yapıcıları için Tavsiyeler” başlıklı bölümünde önce Kuzey Irak ve Kürt sorunu ile ilgili şu genel tesbitler yer alıyor:
- En güç hedef Türkiye’nin kendi Kürt vatandaşlarıyla olan iç ihtilâfında değişim oluşturmaktır. Türkiye- Kuzey Irak Kürt Yönetimi arasındaki ilişkilerde iyileşme sağlanması bu konuda gelişme sağlayabilir.
-En acil çözülmesi gereken sorun Kerkük sorunudur. Kerkük’teki şiddetin sonuçları güneyde Bağdat’ı ve Kuzey’de Türkiye’yi etkileyecektir. Bu yüzden ABD’nin Irak’tan çekilme politikasının hayatî unsuru Kerkük’ün gelecekteki statüsünün belirlenmesidir. Bunda ABD öncülüğü üstlenmek zorundadır; yoksa taraflar kendi başına ilerleme kaydedemez.
Raporda daha sonra PKK’nın silâhsızlandırılması ve tasfiyesi ile ilgili somut tesbit ve teklifler şöyle özetleniyor:
“Türk Kürtleri çatışmalardan bıktılar ve büyük çoğunluğu çocuklarının dağlardan dönmesini istiyor. Bunun sağlanması için ilk önce örgütün silâhsızlandırılması ve tasfiyesi gerekmektedir… Ancak bu konuda ilerleme sağlaması Türkiye-Kuzey Irak Kürt Yönetimi arasındaki diyalogda iyileşme sağlanmasına bağlıdır. Buradaki amaç PKK’ya mümkün olduğu kadar çok yönden baskıyı arttırmak, böylece PKK saflarından çok sayıda militanın kaçmasını sağlamaktır. Burada Türkiye, Kuzey Irak Yönetimi ve ABD’nin kombine ve koordineli bir siyasal ve askerî yaklaşımı benimsemesi gerekir.
İlk adım Türkiye-Kuzey Irak Yönetimi (KIY) arasındaki ilişkilerin iyileştirilmesidir. İkinci adım olarak Türklerin PKK militanlarının büyük çoğunluğunun yargılanma korkusu olmaksızın Türkiye’ye dönmesi veya Kuzey Irak’ta kalıp Peşmergelere katılması için bir yol haritası oluşturacak bir af yasasının yeniden çıkarılmasıdır.
Af, PKK saflarında huzursuzluğu arttıracak acil etkiler yapacaktır.
Üçüncüsü; Iraklı Kürtler ve ABD askerî makamlarının tasfiye edilen PKK yönetimi ve militanlarının gelecekleri konusunda teminatlar vermesi gerekmektedir. Irak’taki ABD makamları tasfiye sürecinin gözetimini yapacak bir mekanizma oluşturabilir. PKK militanları yerlerini terk ederek silâhlarını, Türk subayların nezaretinde ABD’li subaylara teslim etmelidir. ABD’nin taraf olması halinde PKK silâh bırakmaya daha istekli olacaktır.
Ancak Türkiye’nin çıkaracağı af sınırlı olacağı, yani PKK liderlerini kapsam dışı bırakacağından, teşviki arttırmak için onlara bölge dışında bir tür güvenli hayat önerilebilir.
Bu adımlar atıldıktan sonra Kuzey Irak Yönetimi tarafından, ABD ordusunun istihbarat desteğiyle Kuzey Irak’ta hiçbir silâhlı PKK unsuru kalmaması sağlanacaktır. Bu çabaların koordinasyonu için ABD denetimi altında çalışan üç taraflı bir askerî koordinasyon komitesi kurulmalıdır. PKK’nın büyük bir bölümü tasfiye edildikten sonra, ABD, barışa karşı çıkan kalan gruplara karşı kendi hava gücünü kullanmayı düşünebilir.
ABD bu sürece Avrupa’nın katılımını da sağlamalıdır. Tasfiye süreci başladıktan sonra Avrupa hükümetleri PKK’nın Avrupa’da dernekler ve şirketler şeklindeki destek altyapısı konusunda daha katı tedbirler alabilir.
Avrupa, PKK liderlerinin tasfiye sonrası yaşayacağı yer olabilir. Bu durumda ev sahibi ülkelerin bu kişilerin yeniden siyasal faaliyetlere karışmaması için çok dikkatli olması gerekir”.
Obama Yönetiminin bu somut teklifleri şu anda Türk hükümeti ve Kuzey Irak Yönetimleri ile müzakere etmekte olduğu kamuoyunda biliniyor.
Ancak raporda özellikle af konusunda Türk kamuoyu ve belli çevrelerden şiddetli muhalefet olacağına da dikkat çekiliyor.
Binlerce genç fidanın vefat ettiği, ülkemizin çok büyük kaynaklarının heba edildiği bu sorunun artık sona erdirilmesi konusunda, hükümetin bu teklifleri dikkatle değerlendireceği kanaatindeyiz.
|
