|
Türkiye’de 2008 yılında Ankara, İstanbul, İzmir, Eskişehir, Kırşehir ve Diyarbakır illerinde yapılan 14 ayrı sayımda toplam 111 yaygın kuş türü tesbit edildi.
Doğa Derneği tarafından hazırlanan raporda, 2008 yılında Ankara, İstanbul, İzmir, Eskişehir, Kırşehir ve Diyarbakır illerinde yapılan 14 ayrı sayımda toplam 111 yaygın kuş türünün tesbit edildiği bildirildi. Doğa Derneği tarafından hazırlanan ‘’Türkiye’nin Yaygın Kuşları Raporu’’nda yaygın kuşların insanın tabiat üzerindeki etkilerini anlamak için Avrupa’da önemli bir gösterge olarak kullanıldığı, Avrupa Birliği ülkelerinin yaygın kuşları düzenli olarak izlediği ve bu doğrultuda elde ettikleri bilgilerle tarım politikalarına yön verdikleri kaydedildi. Türkiye’de de bu çerçevede ilk olarak Doğa Derneği’nin yürüttüğü bir pilot çalışmayla yaygın kuşların izlenmeye başlandığı ifade edilen raporda, 2007 yılında bu kapsamda Ankara ve İzmir’de 11 ayrı alanda kuş gözlemcilerinin yaygın kuşları izlediği vurgulandı. Raporda, 2008 yılında gözlem yapılan il sayısının İstanbul, Eskişehir, Kırşehir ve Diyarbakır’ın da katılımıyla 6’ya, alan sayısının ise 14’e yükseldiği, Türkiye’de tabiat üzerindeki insan etkisini daha iyi anlayabilmek için büyük önem taşıyan bu çalışmanın gelecek yıllarda daha kapsamlı ve büyük katılımlarla gerçekleştirileceği bildirildi. 2007-2008 yıllarında yapılan yaygın kuş izleme çalışmalarıyla ilgili ayrıntılı değerlendirmelerin yer aldığı raporda, belirli hayat alanlarına özgü ‘’nadir’’ kuş türlerine kıyasla ‘’yaygın’’ kuşların çok çeşitli tehditlerle karşı karşıya oldukları, bu yüzden yaygın kuşların sayılarındaki değişimin izlenmesinin küresel ısınma gibi büyük ölçekli tehditlerin tabiî hayat üzerindeki etkisini anlamaya katkı sağlayacağı belirtildi.
AVRUPA’DA TARIM KUŞLARI AZALIYOR
Gönüllülerin her yıl kendi alanlarında standart yöntemlerle gerçekleştirdikleri arazi çalışmalarında topladıkları verilerin kullanılması ve türlerle ilgili ulusal ya da Avrupa ölçeğinde birleşik indekslerin oluşturulmasıyla, yaygın kuşların izlendiği anlatılan raporda, şunlar kaydedildi: ‘’Pan-Avrupa Yaygın Kuş İzleme Projesi’nin çıktıları bilimsel bir çalışma olarak ilk kez 2005’te yayımlandı. Bu yayında, 20’den fazla ülkenin katılımıyla birçok kuş türü için popülasyon değişim eğrileri oluşturuldu. Bu yöntemle hazırlanan son Avrupa Yaygın Kuşları göstergeleri, özellikle tarım alanlarında yaşayan kuş türlerinin sayılarında ciddî bir düşüşün olduğunu ortaya çıkardı. Çalışmaya göre 1980-2005 yılları arasında Avrupa çapında tarım kuşlarının oranı yüzde 44 azaldı.’’
EN YAYGIN SERÇE
Raporda, Türkiye’de 2007 yılında yaygın kuş izleme çalışmalarının başlatıldığı ifade edilerek, 2008 yılında Ankara, İstanbul, İzmir, Eskişehir, Kırşehir ve Diyarbakır illerinde yapılan 14 ayrı sayımda toplam 111 kuş türünün tesbit edildiği bildirildi. Sayım yapılan bir karede en fazla 16-20 yaygın kuş türünün kaydedildiği belirtilen raporda, ‘’En çok sayılan türler’’ sınıflamasında, yüzde 16 ile serçenin ilk sırada yer aldığı belirtildi. En çok sayılan yaygın kuşlar arasında serçenin ardından yüzde 6’lık oranlarla leylek ve söğüt serçesi geldi. Raporda, sayım yapılan alanlarda ‘’en sık gözlenen türler’’ arasında ise yüzde 4 ile kırlangıç ve serçenin gözlendiği tesbit edilirken, tepeli toygarın kaydedilme oranının ise yüzde 3 olduğu bildirildi. Doğa Derneği Tür Sorumlusu Ferdi Akarsu, Avrupa’da yıllardır yürütülen ve tarım politikalarına yön veren bu çalışmanın, Türkiye’de henüz pilot çalışmasının yapıldığını ve bunun önemli bir başlangıç olduğunu söyledi. Daha sağlıklı veriler elde edebilmek için uzun yılların geçmesi gerektiğini dile getiren Akarsu, şunları kaydetti: ‘’Bu çalışma şimdilik bir başlangıç. Yıllar geçtikçe çok daha sağlam veriler oluşacak. Her ilde 100 kişi bu sayımları yaptığı zaman gerçek anlamda bir değerlendirmeye ulaşacağız. Bu yavaş yavaş yaygınlaşacak. Biz buradan doğa sevdalılarını da bu çalışmaya destek olmaya dâvet ediyoruz.’’
|
