Türk Lirası’na ‘’prestij’’ kazandırmak amacıyla 1 Ocak 2005 tarihinde 6 sıfır atılması ile başlayan süreç, TL’ye geçişe rağmen uyum sorunları ile devam ediyor.
Sıfırların atılmasının ardından önüne ‘’Yeni’’ kelimesi eklenen ve yeni yılla birlikte bu ibarenin kaldırılmasıyla süreç tamamlanmış olsa da, çoğu vatandaş alışkanlıklarını terk edemiyor. Konfeksiyon mağazalarından seyyar tezgâhlara kadar, fiyat etiketlerindeki para birimleri birbiriyle örtüşmüyor. Esnaf, sattığı ürünlerin etiketini hem ‘’YTL’’, hem ‘’TL’’ olarak yazarken, kimi de bir lira yerine halen ‘’bin’’, ‘’milyon’’ gibi birimleri kullanmaya devam ediyor. Son düzenlemenin ardından çoğu esnaf henüz ‘’TL’’ye geçmezken, özellikle semt pazarları ile seyyar satıcılarda 50 kuruşluk ürün üzerindeki ‘’500 bin lira’’ gibi eski fiyatlardan yazılan etiketler de dikkati çekiyor. Hatta çelişkiler bazen 2 haneden fazla rakamlı kuruşlarla da karşı karşıya getiriyor. Meselâ 50 kuruşluk bir malın üzerine 500 YKr, 5000 kuruş gibi etiketler eklenebiliyor. Eski alışkanlıklardan olsa gerek TL’de de 6 sıfır kullanılması hatta bazı etikette TL, bazısında YTL birimi konması sadece satıcının değil alıcının da kafasının karışmasına yol açıyor. Bu karmaşa sürerken esnaf, etiketinde ‘’TL ve Kuruşa’’ odaklanamadığını, bunun oturmasının daha uzun bir süreç alacağını belirtirken, ‘’milyoncu’’ adıyla açılan iş yerleri ise halen bu etiketten kurtulamıyor. Adana’da yaklaşık 5 yıldan bu yana Abidinpaşa Caddesi üzerinde ‘’ne alırsan 1 milyon’’ parolası ile hizmet veren Cumali Şahin de TL’ye geçişe rağmen iş yerinin tabelâsını değiştirmiyor.
Şahin, paradan sıfır atılmasına rağmen vatandaşların kendilerini halen ‘’milyoncu’’ olarak tanıdığını belirterek, ‘’Yeni uygulamaya göre hareket etmek istiyoruz ancak vatandaş alışkanlığını kolay bırakmıyor. Ben de bu yüzden tabelâdaki milyon ibaresini değiştirmiyorum’’ dedi.
Adana Serbest Muhasebeci Malî Müşavirler Odası (SMMMO) Başkanı Ahmet Coşar da paradan sıfır atılmasının üzerinden uzunca bir süre geçmesine rağmen, piyasada karmaşa yaşanmaya devam ettiğini söyledi. Türk halkının alışkanlıklarını kolay terk etmediğini belirten Coşar, ‘’Özellikle milyonlar, milyarlar, trilyonlarla yaşama alışan yaşı büyük kişiler daha çok sıkıntı çekiyor. Gençler daha kolay uyum sağlıyor’’ dedi.
Coşar, en fazla sıkıntının kuruşta yaşandığına dikkati çekti.
|