|
Ortadoğu’daki çatışmaların son 20 yılda bölge ülkelerine toplam 12 trilyon dolara mal olduğu belirtildi. Araştırmalara göre, eğer barış sağlansaydı, Batı Şeria ve Gazze Şeridinde kişi başına millî gelir 1220 değil, 2427 dolar olacaktı.
Orta Doğu 20 yılda çok kan kaybetti
ORTA Doğu’daki çatışmaların son 20 yılda bölge ülkelerine toplam 12 trilyon dolara mal olduğu belirtildi. Hindistan Stratejik Öngörü Gurubu’nun Norveç, Katar, İsviçre ve Türkiye’de hükümetler ya da diğer kurumlardan destek alarak yaptığı araştırmaya göre, bölgede barış sağlanamazsa bu maliyet artmaya devam edecek. Grubun başkanı ve araştırmayı yapanlardan Suddeep Waslekar, “çatışmanın taraflarının yıkımla barışın vadettikleri arasında seçim yapması gerektiğini” söyledi. Araştırma bölgede İsrail ve Arap komşuları arasındaki anlaşmazlık, Irak savaşı, İran ile İsrail arasındaki gerginlik, Orta Doğu’da El Kaide terör örgütünün faaliyetleri ile Filistin’de El Fetih ile Hamas arasındaki anlaşmazlığın maliyetini kapsıyor. 1991’deki Madrid Konferansı’nda barış şansının kaçırılmasından sonra yaşanan çatışma ve savaşların toplam maliyetini hesaplayan çalışma, konferansın başarısız olmasının sonrasında bölge ülkelerinin gayri safi yurt içi hasılalarında yüzde 2’lik büyümeye denk gelen bir fırsat maliyeti kaybı olduğunu kaydetti. Buna göre, eğer barış sağlansaydı ve buna iyi yönetim ile doğru ekonomik politikalar eklenebilseydi, bazı ülkelerin yılda yüzde 8’lik bir büyüme oranı tutturmaları muhtemel idi.
Araştırma, bölge insanlarının şu anda, 1991’de barışın sağlanması durumunda olacaklarının yarısı kadar varlık sahibi olduklarını kaydetti. Araştırmada yapılan hesaplamalara göre, eğer barış sağlansaydı, İsrail’de gelecek yıl kişi başına millî gelir 44,241 dolar olacaktı. Oysa şimdi bu rakamın 23,304 dolar olması bekleniyor. Aynı şekilde Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde kişi başına millî gelir 2,427 dolar yerine ancak 1,220 dolar olacak. Irak’ta kişi başına millî gelirin gelecek yıl 2,375 dolar olması bekleniyor. Eğer son yirmi yıldaki çatışmalar olmasaydı bu rakam 9,681 dolara çıkacaktı. Mısır, İran, Irak, İsrail, Filistin, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Katar, Suudi Arabistan, Suriye ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni kapsayan araştırma, çatışma ve savaşların bölgede yol açtığı çevre felâketleri, su kaynakları üzerine etkisi, ormansızlaşma gibi etmenlerin getirdiği maddî kayıpları da hesaplıyor. 60 yıldır kesintisiz çatışma ve savaşlarla yaşayan Orta Doğu bölgesi ile ilgili türünün ilk örneği olan araştırmanın ayrıntılarına, “www.strategicforesight.com” adresinden ulaşılabiliyor.
|
