İHRACAT, turizm, taşımacılık, yurt dışı müteahhitlik gibi bütün alanlardan elde toplam döviz geliri, yaptığı döviz harcamaları içinde sadece ithalatın faturasını bile karşılamaya yetmeyen Türkiye’nin, cari açığını finanse edebilmek için, yabancı sermaye girişlerine ihtiyacı giderek büyüyor.
Küresel ve yurt içi ekonomik şartlardaki kötüleşme sebebiyle yabancı sermaye girişinin hız keserken, döviz gelir gideri arasındaki makasın iyice açılmasının, Türkiye’yi izleyen dönemde çok daha büyük bir açmazla karşı karşıya bırakabileceği belirtiliyor. Yılın ilk altı ayında toplam döviz geliri ithalat faturasının yüzde 89.3’ünü, toplam döviz giderinin ise sadece yüzde 77’sini karşılayabildi.
Türkiye, Ocak-Haziran döneminde 72 milyar 921 milyon doları ihracat yoluyla olmak üzere toplam 90 milyar 782 milyon dolar döviz geliri elde ederken, 101 milyar 716 milyonu ithalata toplam 118 milyar 129 milyon dolarlık döviz harcaması yaptı. İhracat gelirleriyle ithalat faturasının sadece yüzde 71.7’sinin karşılanabildiği anılan dönemde, toplam döviz geliri ise ithalatın ancak yüzde 89.3’ünü karşılamaya yetti. Toplam döviz geliri toplam döviz harcamasının ise yüzde 76.8’ini karşıladı. Buna göre toplam döviz harcaması, toplam döviz gelirinin yüzde 130’u düzeyinde gerçekleşti. Diğer bir deyişle Türkiye kazandığı her 100 dolara karşılık 130 dolarlık harcama yaptı. İhracat dışındaki döviz gelirlerinin 7 milyar 469 milyon dolarını turizm, 3 milyar 294 milyon dolarını uluslar arası taşımacılık, 1 milyar 114 milyon dolarını faiz, 468 milyon dolarını yurt dışı müteahhitlik geliri, 674 milyon dolarlık bir bölümünü de işçi dövizi girişleri oluşturdu. Diğer alanlardan elde edilen döviz gelirlerinin toplamı ise 4 milyar 842 milyon dolar oldu.
İTHALAT DIŞI GİDERLER DE 16.4 MİLYAR $
Yılın ilk altı ayında ithalat dışındaki döviz giderlerinin ise 5 milyar 960 milyon dolarını faiz ödemeleri, 3 milyar 618 milyon dolarını taşımacılık giderleri, 1 milyar 812 milyon dolarını turizm, 5 milyar 23 milyon dolarını da diğer döviz harcamaları oluşturdu. Geçen yılın aynı dönemine göre ithalat 27 milyar 718 milyon, taşımacılık giderleri 1 milyar 21 milyon, faiz ödemeler 766 milyon, turizm giderleri 237 milyon, diğer harcamalar da 1 milyar 171 milyon dolar arttı.
|