Şaban ayı

Mübarek günler ve aylar, birbiri ardı sıra gelip geçiyor. İşte üç aylardan ikincisi olan Şaban ayı da İlâhî feyiz ve bereketiyle geldi. İman ve salih amel erbâbı, bu mübarek ayların gelmesini sabırsızlıkla beklerler. Onları sevinçle karşılarlar. Çünkü, bu feyizli günlerde yapılan ibadetler daha makbuldür. Allah’ın muhlis kullarına lütuf ve keremi, in’am ve ihsanı, rahmet ve gufranı bu aylarda daha boldur.

Üç aylar ve bu aylardaki kandiller şuna benzer: Bir yolcu, gece karanlığında yaklaşmak istediği şehre yaklaştığında, ilk önce o şehre uzanan yolu aydınlatmakta olan ışıklarla karşılaşır. Bu ışıklar, ona şehre yaklaştığını ve hazırlanması gerektiğini ihtar eder. Üç aylar ve bu aylardaki kandiller, yılın en mübarek ayı olan Ramazan ayına uzanan yolu aydınlatmakta ve mü’minlere bu aya yaklaştıklarını bildirmekte, maddeten ve mânen hazırlanmalarını ihtar etmektedir.

Müslümanlıkta gaye, insan-ı kâmil olabilmektir. Bu da nefsin kulluğundan Allah’ın kulluğuna yükselmekle mümkündür. Bu kulluğa yükselmedikçe insanlığın bir değeri yoktur. İnsanın, Allah’ın kulluğuna yükselebilmesi, ancak ibadetlerle ve oruçlarla mümkündür. Onun için bu aylar ibadet ve oruç aylarıdır.

Şaban ayı, nefsin arzularına uymamak ve Allah’ın emirlerine koşmak yönünde çok değerli bir aydır. Bu aylar, seksen küsûr sene mânevî bir ömrü kazandıracak aylardır.1

İbadet için bu ayları fırsat bilmek, ibadet çağlayanlarında kalplerimizi arıtmak, ibadetle kanatlanıp adeta yükselmek ve ebedî saadeti bu dünyada hazırlamak lâzımdır.

Peygamberimiz (asm), Şaban ayını, kendisini Ramazan’a kavuşturduğu için çok severlerdi. Bundan dolayı da bir hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuşlardır: “Şaban’a, Şaban isminin verilmesi, Ramazan için onda çok hayır köklendirilip budaklandırılmasındandır.”

Bir başka hadiste de üç ayları şöyle belirtmiştir: “Şaban ayı, benim ayımdır (yani bana mahsustur). Recep ayı, Allah’ın ayıdır. Ramazan ayı ise, ümmetimin ayıdır. Şaban ayında günahlar örtülür. İnsanlar tertemiz hale getirilir.”

Şaban kelimesinin harflerinin anlamlarını tahlil ettiğimiz zaman; şaban kelimesinin anlamı daha iyi anlaşılır. Şaban kelimesi beş harften meydana gelir. “Ş” harfi, Şeref anlamına; “A” (ayın) harfi, yükseklik ve ulviyet anlamına, “B” harfi, birr yani iyilik anlamına; “E” (elif) harfi, ülfet anlamına ve “N” harfi, Nur anlamlarına gelir. Bu lütuf ve ikramlar, Şaban ayına saygılı olan Müslümanlara Allah tarafından verilen bir bahşiştir.

Şa'bân ayı, Cenâb-ı Hakk'ın hayır yollarını açtığı ve Müslümanlar üzerine bereket saçtığı, geçmiş günahların bağışlandığı aydır. Çünkü Hz. Peygamber (asm) şöyle buyurmuştur: “Şa'bân girdiği zaman nefislerinizi temizleyiniz ve niyetlerinizi güzelleştiriniz.” Bir başka hadiste de üç ayları ve Şa'bân ayını şöyle bir teşbih ile belirtmiştir: “Recep ayının diğer aylara üstünlüğü, Kur’ân’ın diğer kitaplara üstünlüğü gibidir. Şa’bân ayının üstünlüğü, benim diğer peygamberlere üstünlüğüm gibidir. Ramazan’ın diğer aylara üstünlüğü ise, Cenâb-ı Hakk'ın yarattıklarına üstünlüğü gibidir.”

Dipnotlar:

1- Nursî, Said; Kastamonu Lâhikası, Yeni Asya Neşriyat, İstanbul - 1994, s.109.

HALİL ELİTOK - Emekli İl Müftü

05.08.2008