Ekonomi

Sıcak para terk ediyor

ABD'DEKİ ve resesyon kaygısıyla küresel finans sisteminde yaşanan kriz tehdidi ve belirsizliklere iç siyasî istikrarsızlık algısının eklendiği bu yıl “sıcak para” olarak adlandırılan yabancı yatırımcıların Türkiye’deki portföy yatırımlarının hacminde hızlı bir küçülme yaşandı.

Yabancıların Türkiye’deki portföylerinin toplam değeri, yılın ilk dört ayında yüzde 22 oranında 23.4 milyar dolar küçüldü. Yabancı yatırımcıların Türkiye’de büyük bölümü Borsa ve DİBS’te bir bölümü de mevduat hesaplarında tutulan portföylerinin 28 Aralık 2007 itibariyle 107 milyar dolar olan toplam değeri, Ocak sonunda 95 milyar 730 milyon, Şubat sonunda 92 milyar 644 milyon ve 28 Mart 2008 itibariyle 81 milyar 384 milyon dolara geriledi. Nisan ayında ise özellikle ikinci yarıda yaşanan görece toparlanmayla söz konusu portföyün değeri 83 milyar 572 milyon dolar oldu. Böylece yabancıların “sıcak para” olarak da adlandırılan Türkiye’deki portföy yatırımlarının hacmi Ocak-Nisan döneminde net olarak yüzde 21.9 oranında 235 milyar 467 milyon dolar küçüldü. Yabancı portföyünde yılbaşından bu yana yaşanan küçülmede, yatırımcıların artan belirsizlik sebebiyle portföylerindeki varlıklarda yaptıkları satışlar yanında, özellikle Borsa’da yaşanan hızlı düşüş, yükselen faizlerin portföydeki DİBS’lerin değerini düşürmesi ve kurlardaki yükseliş etkili oldu.

/ ANKARA

12.05.2008

Her 4 kişiden üçü yoksul

Ankara Ticaret Odasının (ATO) araştırmasına göre, Türkiye nüfusunun yüzde 15,4’ünün açlık sınırının altında, açlık sınırının altındakilerle beraber yüzde 74’ünün de yoksulluk sınırının altında gelirle geçinmeye çalıştığı belirlendi.

Türkiye’de açlık sınırının altında bulunan nüfus 10,9 milyona, yoksulluk sınırının altındaki nüfus (açlık sınırı altında kalanlar dahil) ise 52,3 milyona ulaşıyor. ATO’nun araştırması, Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) en son 2005 yılı için yaptığı gelir dağılımı araştırmasıyla yüzde 5’lik dilimlere göre hesapladığı ortalama hane gelirleri, 2006 ve 2007 yılında özel nihai tüketim harcamalarında yaşanan cari fiyatlarla artış oranları kadar artırılarak yapıldı. ATO’nun araştırmasında, 2007 yılında Türkiye’deki ortalama hane geliri aylık 1.602 YTL olarak tahmin edildi. Buna göre, gelirden en az pay alan birinci yüzde 5’lik dilimdeki ailelerin aylık ortalama geliri 251 YTL, ikinci yüzde 5’lik dilimdeki ailelerin geliri 450 YTL ve üçüncü dilimdekilerin ortalama geliri ise 571 YTL’de kalıyor. Söz konusu ilk üç dilimin ortalama aylık geliri 664,6 YTL olan açlık sınırının altında kaldı. Toplam 2 milyon 595 bin aile 2007 yılında açlık sınırının altında bir gelirle hayatını sürdürmek zorunda kaldı. Bu ailelerdeki nüfus ise 10 milyon 872 bin kişi olarak tahmin edildi. Araştırmaya göre gelir dağılımı sıralamasında dördüncü yüzde 5’lik dilimdeki ailelerin 2007 yılı ortalama aylık geliri 667 YTL’yle açlık sınırının çok az üzerine çıktı. Nüfusun yüzde 4,9’unun yaşadığı bu dilimdeki aileler açlık sınırının altına düşme riskini en fazla taşıyan grup olarak öne çıkıyor. Beşinci dilimdeki ailelerin ortalama geliri 755 YTL, altıncı dilimdekilerin geliri 840 YTL, yedinci dilimdekilerin geliri 931 YTL, sekizinci dilimdekilerin geliri 1.023 YTL, dokuzuncu dilimdekilerin geliri 1.116 YTL, onuncu dilimdekilerin geliri 1.211 YTL, onbirinci dilimdekilerin geliri 1,315 YTL, onikinci dilimdekilerin geliri 1,430 YTL, onüçüncü dilimdekilerin ortalama geliri 1.555 YTL, ondördüncü dilimdekilerin geliri 1.715 YTL ve onbeşinci dilimdekilerin geliri ise 1.876 YTL düzeyinde tahmin edildi. Buna göre gelir dağılımında 1-15’inci yüzde 5’lik dilimlerde yer alan 12 milyon 973 bin aile 2 bin 91,5 YTL olarak belirlenen 2007 yılı ortalama açlık sınırının altında ortalama aylık gelir elde edebildiler. Yoksulluk sınırının altında gelir elde eden ailelerde Türkiye nüfusunun yüzde 74,1’ini meydana getiren 52 milyon 278 bin kişinin yaşadığı tahmin ediliyor. Araştırmanın sonuçlarına göre, Türkiye’deki ailelerin sadece yüzde 20’sinin aylık ortalama hane geliri 2 bin 91,5 YTL olan yoksulluk sınırının üzerine çıktı.

/ ANKARA

12.05.2008

Süpermarketlerin sayısı 10 yılda 4 kat arttı

ARAŞTIRMA sektörü şirketlerinden Nielsen’ın her yıl gerçekleştirdiği “perakendeci sayıları tespit” çalışması ile güncelleştirdiği perakendeci sayılarına göre, 1998’de 2 bin 135 olan hiper, süper ve zincir market sayısı 2008 itibariyle 8 bin 252’ye ulaştı.

Nielsen’in araştırmasına göre, Türkiye, 1990’lı yıllardan itibaren geleneksel perakendecilikten organize perakendeciliğe geçişin başlamasıyla birlikte (toptancılıktan-distribütörlüğe) hızlı bir süpermarketleşme sürecine girdi. Süpermarketlerin sayısı 10 yılda yaklaşık 4 kat arttı. Süpermarketlerin sigara hariç bütün hızlı tüketim ticaretinden aldığı pay da 10 yılda yüzde 54’e yükselirken, geleneksel perakendecilerin sayıları ve ticaretten aldıkları pay geriledi. Son 10 yılda bakkal sayıları 155 binden 113 bine geriledi. Rakamlara göre, 10 yılda bakkal ve orta marketlerin sayıları yüzde 23 azaldı.

/ İSTANBUL

12.05.2008

45 ülkeden işadamı ticaret için İstanbul’da toplanıyor

TÜRKİYE İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON) tarafından bu yıl 3’üncüsü düzenlenecek olan “Afrika Dış Ticaret Köprüsü Zirvesi” 13-15 Mayıs 2008 tarihleri arasında İstanbul Dünya Ticaret Merkezi’nde gerçekleştirilecek.

2 bin 500 yerli işadamı ile 950 yabancı girişimciyi bir araya getirecek olan zirvede 3 milyar dolarlık ticaret anlaşması imzalanması bekleniyor. 45 ülkeden gelen yatırımcılarla bir araya gelecek olan işadamlarının 40 bin civarında ikili iş görüşmesi yapması planlanıyor. 100 civarında bakan ve üst düzey bürokratın da katılacağı zirveyi 70 yabancı basın mensubu izleyecek.

YENİ ASYA / İSTANBUL

12.05.2008

Savunma Fonunda 2.5 milyar dolar birikti

SAVUNMA sanayi amaçlı yatırım ve tedarik projelerinin finansmanında kullanılması amacıyla oluşturulan Savunma Sanayii Destekleme Fonunda (SSDF), 2007 yılında 2 milyar 459 milyon dolar birikti.

Fonda biriken paralar, savunma sanayinin güçlendirilmesi amacıyla programa alınan projelerin finansmanında kullanılacak. Savunma Sanayii Müsteşarlığının 2007 yılı faaliyet raporu bilgilerinde yer alan verilere göre, SSDF gelirleri içinde, ilk sırayı 814 milyon dolarla gelir ve kurumlar vergisi hasılatı üzerinden aktarılan pay alırken, ikinci sırayı 186 milyon dolarla Millî Piyango payı, üçüncü sırayı 127 milyon dolarla Millî Savunma Bakanlığı bütçesinden aktarılan pay ve 30 milyon dolarla müşterek bahis payı izledi.

/ ANKARA

12.05.2008

Çocukları sigortalı yapanlara inceleme

ANTALYA’DA 0-15 yaşında 15 bin çocuğun aileleri tarafından sigortalı yaptırıldığı bildirildi. Sosyal Güvenlik Kurumu Antalya İl Müdürlüğü yetkililerinden edinilen bilgiye göre, Antalya’da 1 Ocak-30 Nisan tarihlerin arasında 75 bin kişinin yeni işe girişi bildirildi.

PTT aracılığıyla da günde 2 bine yakın yeni işe giriş bildirgesi geldiğini ifade eden yetkililer, bunlarla birlikte yeni işe girişlerin 100 bini aşacağını belirttiler. Edinilen bilgilere göre, Antalya’da bazı reklam ajanslarının reklâm filmlerinde çalışıyor gösterip, ailelerden bin YTL’ye varan ücret karşılığı çocukları şirkette oyuncu statüsünde gösterip, sigortalı yaptıkları tesbit edildi. Yetkililer, bazı reklâm ajanslarının daha fazla çocuk sigortalı yaptırmak için afişler bastırıp kampanyalar düzenlediklerinin saptandığını kaydettiler Antalya’da bir reklam ajansının en az bin çocuğu sigortalı gösterdiği öne sürüldü. Şikâyet üzerine, Antalya Kaçakçılık ve Organize Suçlar Müdürlüğüne bağlı ekiplerin, reklâm ajansı işverenleri ve ailelerle ilgili “sahtecilik” suçlarından inceleme başlattığı öğrenildi. SGK yetkilileri, yapılan incelemelerde çocukların “fiilen çalışan” olmadığının tespit edilmesi halinde hem işveren hem de çocukların aileleri hakkında “sahtecilik” suçlarından Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulacağını açıkladılar.

/ ANTALYA

12.05.2008

Bütün haberler