|
Millî Eğitim şûrâ kararları uygulanmalı (3)
Dünden devam
Eğitimde nitelik
Eğitimde nitelik, çok boyutlu bir konu olup burada bazı alt başlıklar halinde ele alınmıştır.
Yönetimin niteliği: Kamu yönetiminde gündeme gelen yönetişim kavramına bağlı olarak eğitim, okul ve sınıf yönetiminde, işbirlikçi, katılımcı, sorumluluk geliştirici, paylaşımcı ve diğerlerini güçlendirici değerler etrafında oluşan bir yönetim anlayışı geliştirilmelidir.
Okul müdürünün niteliği: Toplumun kaynaklarını okula yönlendirebilen, okulla toplumu kucaklaştırabilen, toplumun kaynaklarını okula yönlendirebilen, değer oluşturan, değerler etrafında bir eğitim ve değerlere dayalı bir yönetim anlayışını kurumsallaştıran, üstün insani, mesleki ve eğitimsel becerilere sahip, sürekli gelişime açık, öğretmenleri güçlendiren ve gelişmelerine imkân sağlayan bir öğretim ve eğitim lideri olmalıdır.
Eğitim programının niteliği: Öğrenci merkezli, her türlü tercihlere imkân sağlayan, esnek, bireyin ilgi ve ihtiyaçlarına göre tasarlanmış, hayatla uyumlu, üst düzey düşünme becerilerini kazandırmaya dönük, bireyin yeni bilgiler üretmesine ve kendini tanıyıp geliştirmesine imkân sağlayan bir eğitim programı tasarlanmalıdır.
Öğretmenin niteliği: Öğretmeliği sadece bir kazanç kapısı ve bir meslek olarak değil, bireylerin ve toplumun geleceğinin inşasında stratejik bir görev ve rol olarak algılayan, tasarlayan ve yetiştiren bir yapı kurulmalıdır. Öğretmenin bilgi aktarıcılığı rolü, yerini, bilgiyi öğrenciyle paylaşan ve yeniden üreten, öğrenciyi bir paydaş olarak gören rehberlik ve yönlendiricilik rolünü öne çıkaran bir öğretmenlik anlayışının yerleştirilmesi gerekir.
Öğrenme-öğretme sürecinin niteliği: Öğrenme-öğretme sürecinde günümüzde öne çıkan görüş, yapılanmacı öğrenme yaklaşımı olup öğrenmenin merkezinde öğrenci yer almakta, öğrenme- öğretme süreci, öğretmenle öğrenci arasında paydaş ilişkisine dayalı olarak bilginin birlikte yeniden üretimine dayanmaktadır. Öğretme yerine, öğrenme kavramı öne çıkmakta, öğrenme sürecinin öznesi öğrenci olmaktadır. Öğrenme-öğretme süreci, kitlesel öğretimden bireysel öğretime doğru kaymaktadır. Böyle bir anlayış, herkesin kendi ihtiyaçları doğrultusunda öğrenmesini ön plana çıkarmaktadır.
Eğitim ve öğrenme ortamlarının niteliği: Zamandan ve mekândan bağımsız bir öğrenme ve öğretme sürecine dayalı, eğitimden yararlanamayan bireylerin ihtiyaçlarını da göz önünde bulundurarak uzaktan eğitim ya da internet tabanlı bir öğrenme düzeneği oluşturulmalıdır. Her kademede internet tabanlı olarak uzaktan eğitim uygulamaları hızlandırılmalı ve bununla ilgili yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Bu yolla alınacak derslerin, okuldaki derslerle eşdeğerliği sağlanmalıdır. Özellikle taşımalı eğitim, birleştirilmiş sınıflarla eğitim gibi mali ve eğitsel açıdan sorunlu uygulamalara bu bakış açısıyla çözümler üretilmelidir.
Okul çevresinin niteliği: Öğrenme hayatın her yerindedir. Okul hayatı ve okul dışı hayat şeklinde bir ayrım yoktur. Çevre, geniş anlamda okulun ilişkide bulunduğu aile, sosyal, ekonomik, politik çevreyi kapsamaktadır. Okul, toplumun bir parçası olup çevreden yalıtılmış olarak tasarlanamaz. Okul, bütün toplum üyelerinin öğrenme yeri olup bir devlet dairesi olarak algılanmak yerine, tam gün ve herkese açık bir mekân ve yaşama yeri olarak görülmelidir. Okullar, anne-babalar için eğitim merkezi haline getirilmeli, bürokratik bir yapı olmaktan kurtarılmalı, bir insan topluluğu olarak tasarlanmalıdır. Okullar, yaygın eğitimle işbirliği halinde en ücra mahallelerde bile topluma dönük faaliyetler düzenlemelidir. Okullar, bütün imkânlarını içinde yer aldığı topluma açık hale getirmelidir.
Öğrencinin niteliği: İlköğretim ve ortaöğretimde program tasarımında öğrencilere aşağıdaki yeterliliklerin kazandırılması temel hedef olmalıdır. Bunlar; yazılı ve sözlü dili etkili kullanma yeterlilikleri, hesaplama yeterlilikleri, teknoloji okuryazarlığı, medya okuryazarlığı, kendi kendine öğrenme yeterlilikleri, problem çözme yeterlilikleri, üst düzey düşünme yeterlilikleri, sosyal ve kültürel yeterlilikler, politik yeterlilikler, spor ve san'at yeterliliklerinden oluşmalıdır.
Öğretim teknolojileri ve araç gereçlerin niteliği: Bireysel öğrenmeyi destekleyen, eğitimin yaygınlaşmasına katkı getirecek örgün ve uzaktan eğitime dönük teknolojik araçların etkin kullanımı sağlanmalıdır. Ülkenin kıt kaynakları da göz önünde bulundurularak her türlü öğretim teknolojileri ve araç gereçleri için eğitim bölgelerinde farklı okullarda ortak kullanımına açık materyal yardım ve destek odaları oluşturulmalıdır. Eğitim bölgeleri ve okulları internet aracılığı ile birbirine bağlanarak ortak eğitimsel ve elektronik ortamdaki materyaller ortak kullanıma açılmalıdır. Bilişim teknolojisinin imkânlarını kullanarak ortak eğitimle ilgili programlar uygulamaya konulmalıdır. Bu bağlamda Türkiye’nin ortak eğitim tarihi ve geçmişte üretilen her türlü belge, kitap, dergi elektronik ortama taşınmalı, “Türkiye Milli Eğitim Veritabanı” bir an önce oluşturulmalı, uygulamacıların ve araştırmacıların hizmetine sunulmalıdır.
Fizikî mekânlarının niteliği: Okul bir yaşama alanı olarak düşünüldüğünde, insan hayatının büyük bir kısmının geçtiği okulun fizikî mekânları büyük önem taşımaktadır. Yeni inşa edilecek bütün okul binaları, esnek, millî mimari izleri taşıyan, ferah alanlardan oluşmalıdır.
Okulun fizikî yapısının engelli vatandaşlarımızın engelleri yönüyle sıkıntı yaşamamalarına neden olacak biçimde şekillendirilmesi ve toplumun diğer bireyleri açısından da çekim merkezi olarak algılanmasını sağlayacak şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.
Eğitimde ve eğitim aracılığıyla hareketlilik
Eğitimin temel işlevlerinden biri, bireylerin toplumsal hayattaki rol ve statülerinde yukarıya doğru dikey sosyal hareketliliği sağlamaktır. Günümüz küreselleşen dünyasında uluslar arası ve ülke içinde diğer kaynaklar yanında beşerî kaynakların hareketliliği de giderek artmaktadır.
Fizikî hareketlilik olarak ifade edilen ve çeşitli amaçlara bağlı olarak gerçekleşen göçler, aynı zamanda bireylerin rol ve statülerinde de değişmelere fırsat sağlamaktadır. Eğitim aracılığı ile sosyal hareketlilik, demokratik toplumlarda özendirilen ve teşvik edilen bir husustur. Özellikle alt sosyo-ekonomik tabakalardan gelen çocukların hayat standardının yükseltilmesinde yegâne araç, iyi bir eğitimdir.
Ülkede iller içinde ve arasında meydana gelen göçlere bağlı olarak ortaya çıkan eğitim taleplerinin karşılanması, daha adil bir toplum inşa etmenin vazgeçilmez gereklerinden biridir. Sosyal devlet ilkesinin bir gereği olarak dezavantajlı gruplar içinde yer alan bu insanların eğitim taleplerinin karşılanabilmesi için devletçe her türlü tedbirler alınmalı, retorikte kalan eğitim hakkı ve eğitimde fırsat ve imkân eşitliği gibi ilkeler etkin olarak hayata geçirilmelidir.
Hiçbir öğrenci, başarısızlık damgası ile eğitim ve okul imkânlarından mahrum bırakılmamalıdır. Öğrenci başarısı için teşhis edici ve tamamlayıcı ek öğrenme sistemleri kurgulanmalıdır. Gerektiğinde bireysel eğitim yoluyla bu öğrencilerin eksikliklerinin tamamlanması için insan ve maddî kaynaklar sağlanmalıdır.
AB Süreci ve AB eğitim programları kapsamında her düzeyde proje geliştirme, insan gücü, öğretmen ve öğrenci hareketliği uygulamaları sürdürülmeli, kültürler arası etkileşim kapsamında kendi medeniyet değerlerimizi koruyup geliştirici ve tanıtıcı çalışmalar merkeze alınmalı, bu amaçla özellikle yabancılara dönük doküman hazırlama, basma, yurtdışına gideceklere uyum programları hazırlama ve bunları birer millî kültür misyoneri olarak görme esas alınmalıdır. Türk dilinin ve kültürünün evrenselleşmesine katkı sağlayacak her türlü eğitimsel proje, çaba ve girişim devletçe desteklenmelidir. Dünya devleti bir Türkiye için küresel değerlerle yerel değerleri bütünleştirip millî kalarak evrenselleşmek temel hedef olmalıdır.
—SON—
|
