İmparatorluğunda Bursa ve İstanbul’dan sonraki en önemli dokumacılık merkezi Halep olmuştur.
İpekli dokumaları ve sabunları Halep’in en önemli ihraç malı olmuştur. 1500’lü yıllardan itibaren
Venedikliler, İngilizler, Fransızlar ve Hollandalılar Halep’te konsolosluklar ve acentalar kurmuştur.
Osmanlıda ilk mason locası da Halep’te kurulmuştur. Osmanlı arşivlerinde yer alan hicri 1304 tarihli
bir vesikada, Halep’te İngiliz konsolosu Handerson’un riyasetinde Farmason Locası namıyla bir gizli
teşkilât kurulduğu bildirilmektedir. Arap harfleriyle ilk matbaa İstanbul’dan önce Halep’e uğramıştır.
Halep’te her etnik kökenden topluluklar yaşamaktadır. Çarşıda pazarda Türkçe konuşan insanlara
rahatlıkla rastlanabilir. Kentte önemli sayılacak bir Türk nüfus, iki mahalle Kürd, Nusayri, Hıristiyan
mahalleleri bulunmaktadır. Ermeniler de Halep’te hatırı sayılır bir nüfusa ve ekonomik etkinliğe
sahiptir Suriye’nin ikinci büyük şehridir. Kuzey Suriye’nin en önemli şehri ve kendi adını taşıyan ilin
merkezi olup, Anadolu’dan Mezopotamya’ya ve Akdeniz’den İran’a giden ara yolların kavşak
noktasında kurulmuştur. Bu dikkat çekici coğrafi konumu sebebiyle Halep, tarih boyu kervanların
uğrak yeri oldu. Bunun sonucunda ticaretle zenginleşip gelişti. Buna karşılık sık sık aynı yollardan
sefere çıkan orduların tahribat ve yağmalarına maruz kaldı.
HarEMEYN-İ ŞErİFEYN:
Arabistan’ın Mekke ve Medine şehirlerinin; Peygamberimiz (
ASM
)
tarafından belirlenen hayvanlarına, bitki örtüsüne zarar vermenin yasak olduğu sınırların içinde kalan
bölge. Mekke’ye el-Beledü’l-Haram, Kabe’ye el-Beytü’l-Haram, çevresindeki mescide de
el-Mescidü’l-Haram denilir.
HİCaZ:
Bugün Suudi Arabistan yönetiminin elinde olan topraklar İslâmın beşiği olan topraklardır.
Buranın özellikle Mekke ve Medine’yi içine alan orta bölgesi Hicaz olarak adlandırılır. Bu toprakların
Osmanlı hakimiyetine geçmesi Kanunî’nin 1517’de hilâfeti almasıyla olmuştur. Tarihte de bazı küçük
karışıklıklar dışında buralar sürekli hilâfet devletinin hakimiyetinde olmuştur. II. Abdülhamid Han da bir
demiryolu hattı projesiyle mukaddes toprakları İstanbul’a bağlamayı planlayarak uygulamaya geçmişti.
Ancak I. Dünya Savaşı ile bu topraklar elimizden çıktı.
HİNDİSTaN:
Asya’nın güney yarımadası ve kıt’anın Hint Okyanusuna doğru uzanmış ucu olan
Hindistan, Yakındoğu ile Uzakdoğu’yu ayırır. Geri kalmış ve ayrıca çok kalabalık, tarih boyunca göç ve
istilâlara uğramış bir ülkedir. İlkçağda burada millî bir devlet, siyasî bir otorite kurulmamıştı. Kast
sistemi ile yönetiliyordu. Baharatı bol bulunduğu, bu yüzden de baharat yolunun başladığı yerdir.
Çin’den sonra dünyanın en kalabalık ikinci ülkesidir.
HoraSaN:
İran’ın doğusunda ve kuzeydoğusunda yer alan coğrafî bölgeye verilen isimdir. Farsça
bir kelime olan Horasan “Güneşin doğduğu, yükseldiği yer” anlamına gelir. Sasaniler zamanında
ülkenin kuzeydoğusuna bu isim verilirdi. Eskiden Horasan bölgesi bugün İran, Afganistan, Tacikistan
ve Türkmenistan’ın bazı bölgelerinide içeriyordu.
- ı -
ıraK:
Osmanlı devletinin çöküşünün ardından Ortadoğu’da kurulmuş olan devletlerden birisidir.
Tarih içinde daha önce yaşamış bir Irak devleti veya bir Irak halkı olmamıştır. Irak adı da Osmanlı
İmparatorluğu döneminde merkeze olan uzaklığından dolayı “ırak” kelimesiyle isimlendirilmesinden
gelmektedir. Osmanlı dönemindeki Musul, Bağdat ve Basra eyaletlerinin bir araya gelmesiyle Irak
oluşmaktadır. Irak 18 ayrı şehirden meydana gelmektedir. 23 milyon civarında bir nüfusa sahip olan
Irak’ın % 97’si Müslüman (% 65 Şii % 32 Sunni), % 3’ü ise Hristiyan’dır. Etnik dağılım olarak ise % 72-75
Arap, % 22-25 Kürd, % 2 Türkmen, % 2 Asuri ve diğer etnik unsurlardır. Şiiler güney Irak’ta yaşarken
Bağdat civarında Sünnî Araplar, Kuzey Irak’ta ise Kürd ve Türkmen nüfus yaşamaktadır. Irak’ta çok
önemli petrol yatakları mevcuttur. Suudi Arabistan’dan sonra dünyanın en büyük ikinci petrol
rezervine sahip ülkesidir. Irak, dünyanın en eski medeniyetlerine ev sahipliği yapmış olan Aşağı
Mezopotamya bölgesinde kurulmuş bir devlettir. Bu gün Irak Orta Doğu’da yer alan stratejik
Y
er
B
ilgileri
| 1300 | Şualar
