Türkiye’nin basın HÜRRİYETİ konusunda “kara liste” olarak isimlendirilen en kötü durumdaki ülkelerin arasına girmesine sadece dört sıra kaldı. Karşılaşılan bu tablonun raporlaştırılması, Türkiye’de yasaklanan Hür Ansiklopedi Wikipedia’ya erişim engelinin birinci yılına denk geldi.
Dünyanın en büyük internet ansiklopedisi olan ve ‘özgür ansiklopedi’ sloganıyla geniş muhteva sunan Wikipedia’ya Türkiye erişim engeli koymuştu. İnternette uygulanan yasaklar arasında tarihe kara leke olarak geçen bu erişim yasağının üzerinden bir yıldan fazla zaman geçti. Uygulanan bu yasak kullanıcıların böyle büyük bir ansiklopediye erişmesini engellemekle kalmadı, Türkiye’den üretilen yurt içi muhtevaları da engellemiş oldu.
Akademisyenlerden ortak açıklama
2017’de Türk makamları, bütün dillerdeki Wikipedia’yı engellemişti. Hükümetin açıkladığı gerekçe ise, Suriye’deki iç savaşta bazı gruplara giden Türk silâhları konusundaki haberleri ihtiva eden İngilizce Wikipedia’yadaki iki makaleye yapılan itirazdı. Karşı cevap hakkı ve yeni muhteva ekleme imkânı sunan ‘özgür ansiklopedi’ yöneticileri hükümete çağrıda bulunmuş ve siz de doğru olduğunu iddia ettiğiniz muhteva belgeleriyle sisteme yükleyebilirsiniz demişti. Wikipedia’ya getirilen bu erişim engeliyle, kapatılan onlarca gazete ve engellenen yüzlerce internet sitesi göz önüne alındığında durumun vahameti bir kez daha ortaya çıkıyor. Konuyu değerlendiren Türk akademisyenler yayınladıkları ortak bildiride, “Bilgiden korkmayalım, kelimelerden korkmayalım. Türkiye artık kendine gelmeli ve kara listeye girmemeli” çağrısında bulundu.
Bilgiye gelen âni yasak
Wikipedia, erişim engellemesi üzerine, Mart ayında bir kampanya başlattı. Wikipedia’dan yapılan açıklamada, “Bir sabah uyansanız ve Wikipedia’ya erişemeseniz ne hissederdiniz? Türkiye 10 ay önce bu durumu yaşadı. Türkiye’de yaşayan 80 milyon insan bir anda Wikipedia’yı okumaktan ve Wikipedia’ya destek vermekten alıkonuldu. İşte bu yüzden bu hafta boyunca Türkiye ile ilgili bilgiler paylaşacağız. #WeMissTurkey (Türkiye’yi özledik) hasthagiyle bize Türk kültürüyle ilgili soruları sorun ve biz de bütün bir hafta boyunca bilgileri güncelleyelim” ifadeleri kullanıldı.
BTK’dan Wikipedia açıklaması
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun internet sitesinde konuya ilişkin yapılan açıklamada şu bilgiler yer alıyor: Yapılan kontrollerde Wikipedia’nın kamuoyunu yanlış yönlendirme ve algı oluşturma amaçlı bilgiler paylaştığının tesbit edildiği...”
Wikipedia seçim vaadi oldu
‘Özgür Ansiklopedi’ sloganı ile bilgi paylaşan internet ansiklopedisi Wikipedia 2017 yılında erişime engellenmişti. Siteye konulan yasak hâlâ kaldırılmadı. İYİ Parti de 24 Haziran’da yapılacak seçimlerden hemen bir gün sonra Wikipedia’yı açma sözü verdi.
HABER: NURDAN TOPRAK
[email protected]