Avrupa Konseyi, Türkiye’deki anayasa görüşmeleri hakkında görüş bildirerek, teklifin Avrupa standartlarıyla uyumlu olması gerektiğini vurguladı ve OHAL’de referandum yapılmasının ‘ciddÎ riskler’ doğuracağını belirtti.
AKP, ‘partili cumhurbaşkanlığı’ sistemini merkezine alan anayasa değişikliği teklifinin görüşülmesini gerekçe göstererek, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nde (AKPM) Türkiye’deki gelişmelerin masaya yatırılacağı toplantının ertelenmesini istedi. Ancak bu talep kabul görmedi. AKPM’nin denetim sonrası sürecinden sorumlu iki raportör durum tespiti amacıyla Türkiye’ye geldi. Raportörler Ingebjorg Godskesen ve Marianne Mikko, ‘partili cumhurbaşkanlığı’ sisteminin Türkiye’deki siyasi sistemi ciddî biçimde değiştireceği yorumuna yer verdi. Oylamada açık oy kullanılması ve görüşmelerin televizyondan yayınlanmamasına da değinen heyet, “Türk anayasasına göre gizli oy sağlanmalı, parlamentodaki tartışmalar canlı olarak verilmeli” mesajını verdi.
Endişelerimiz var
Avrupa Konseyi, OHAL’de referandum yapılmasının ‘ciddi riskler’ doğuracağını belirten heyet şu görüşü dile getirdi: “Türk halkının yaşayacağı siyasî sisteme kendi karar verme hakkı temeldir, ama yenilenen anayasanın Avrupa Konseyi standartlarıyla uyumlu olması gerekir. Bu çerçevede bu değişikliğin güçler ayrılığını ve yargı bağımsızlığını sağladığı konusunda ciddî endişelerimiz var.”
‘Oylamanızı bitirip gelin’ dediler
18 maddelik teklifin ilk tur görüşmeleri sona ermiş, bütün maddeler Meclis’teki oylamada kabul edilmişti. Bugün teklifin ikinci tur oylaması yapılacak. Cumhuriyet’tin haberine göre, AKPM toplantısı için bazı AKP’li vekiller tarafından dile getirilen talep henüz kabul görmezken, kritik toplantıda Türkiye’yle ilgili oylama yapılması ve denetim kararı alınması söz konusu. Birçok konsey yetkilisi de AKP heyetine oylama yapılıp yapılmayacağına 23 Ocak’ta karar verileceğini belirtip, “Oylamanızı bitirip gelin” dedi.
Başbakan Yıldırım: Karşı hamlemiz olacak
Başbakan Binali Yıldırım Avrupa Konseyi toplantısı için şunları söyledi: “Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi 23 Ocak toplantısında Türkiye’yi izlemeye almayı tartışacak. OHAL başta olmak üzere Türkiye’ye yönetilen 6 konudaki eleştiriye 23 Ocak’tan önce çözüm bulmak için çalışıyoruz. Eleştirileri ortadan kaldıracak karşı hamlemiz olacak. Venedik Komisyonu da anayasa değişikliğiyle ilgili rapor hazırlıyormuş. Bunu da dikkate alacaklarını tahmin ediyorum.”