İstanbul Tahkim Merkezi kurulmasını öngören kanun tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.
Kanuna göre, İstanbul'da, tüzel kişiliği haiz, özel hukuk hükümlerine tabi olarak İstanbul Tahkim Merkezi kurulacak. Merkez, yabancılık unsuru taşıyanlar da dahil olmak üzere, uyuşmazlıkların tahkim veya alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleriyle çözülmesini sağlayacak.
Tahkim Merkezi; Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Denetçi, Danışma Kurulu, Milli ve Milletlerarası Tahkim Divanları ile Genel Sekreterlikten oluşacak.
Genel Kurul üyeleri, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin seçeceği 6, baro başkanlarının seçeceği 4, Yükseköğretim Kurulu'nun seçeceği 3, Türkiye İhracatçılar Meclisinin seçeceği 2, Adalet Bakanlığının seçeceği bir, Türkiye Bankalar Birliğinin seçeceği bir, Türkiye Katılım Bankaları Birliği'nin seçeceği bir, Sermaye Piyasası Kurulu'nun seçeceği bir, Borsa İstanbul Anonim Şirketi'nin seçeceği bir, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu'nun seçeceği bir, BDDK'nın seçeceği bir, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği'nin seçeceği bir, en fazla üyeye sahip işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarından birer temsilci olmak üzere 25 üyeden oluşacak.
Üyeler, mesleğinde en az 10 yıl tecrübeye sahip olanlar arasından seçilecek. Üyelerin seçildikleri kurumdaki görevleri devam edecek. Genel Kurul üyeleri 4 yıl için seçilecek, süresi dolan üye yeniden seçilebilecek.
Ekim ayında toplanacak
Yılda bir kez ekim ayında toplanacak Genel Kurul, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanacak.
Yönetim Kurulu, genel kurulun üyeleri arasından 4 yıl için seçilen 5 asıl ve 4 yedek üyeden oluşacak. En az üç asıl ve iki yedek üyenin hukuk fakültesi mezunu olması gerekecek.
Genel Kurul, üyeleri arasından ya da dışarıdan üçten fazla olmamak üzere bir veya birden fazla kişiyi 4 yıl için denetçi olarak seçecek. Denetçi, yönetim kurulunun yıllık faaliyetlerini denetleyerek, genel kurula sunmak üzere rapor hazırlayacak.
Danışma Kurulu, merkezin amaçları çerçevesinde bilgi ve görüşlerinden yararlanılmak üzere tahkim veya alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri konusunda en az beş yıllık tecrübeye sahip 15 üyeden oluşacak.
Merkez bünyesinde ayrı ayrı, Milli Tahkim Divanı ve Milletlerarası Tahkim Divanı oluşturulacak. Divan toplantılarını elektronik ortamda da yapabilecek ve karar alabilecek.
- Hakemlik veya arabuluculuk yapamayacak
Danışma Kurulu üyeleri dışındaki merkez organlarının üyeleri ile çalışanları, görev süreleri boyunca merkez bünyesinde hakemlik veya arabuluculuk yapamayacak. Merkez organlarının üyeleri ile çalışanları, öğreneceği sırlar ile taraflar ve üçüncü kişilere ait her türlü bilgileri, görevleri sona erse dahi hiç bir kişi ve kuruluşa açıklayamayacak.
Bu kanunun yürürlüğe girdikten sonra, merkezin yönetim kurulu oluşturuluncaya kadar geçecek süre içindeki tüm destek hizmetleri TOBB tarafından yürütülecek. Merkezin ilk iki yıl bütçesi Başbakanlık bütçesinden karşılanacak.
AK Parti'nin önergesinin kabul edilmesiyle, bağışlar, Tahkim Merkezi'nin gelirleri arasında çıkarıldı.
Kanun, 1 Ocak 2015'te yürürlüğe girecek.
Görüşmeler
CHP Antalya Milletvekili Gürkut Acar, Cumhurbaşkanlığı Sarayı ile ilgili olarak, "Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, '1,5 katrilyon az para değil' diyor. Az para değilmiş. Çok ama çok büyük paradır ve birinin keyfi için harcanmıştır. 'Sarayın muslukları altından mıdır?' diye sorsam, 'hayır, değil' diyeceksiniz. Yarın 'altın musluk istiyorum' derse ne diyeceksiniz? Cumhurbaşkanı'na dur diyecek misiniz buna merak ediyorum. Diyemezsiniz. Bir kişi ne isterse o yapılıyor. Böyle demokrasi olmaz. Adalet sadece AKP için işliyor" diye konuştu.
CHP Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan. Artvin Cerattepe'de çıkarılacak madenle ilgili yürütmeyi durdurma kararı verildiğini belirterek, kentte insanların sevincini sokaklara çıkarak gösterdiklerini söyledi. "Bu gece, ülkede hakimlerin olduğunu öğrendik" diyen Bayraktutan, Artvin'de madeni istemediklerini, halkın gücünün önünde hiçkimsenin duramayacağını savundu.
CHP Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk, babasının ölümünden 5 gün sonra doğduğunu, yetimliğin ne olduğunu bildiğini ifade ederek, dün Ermenek'te yetim kalan çocukları gördüğünü söyledi. "Bu yaşıma kadar insanların ezan ve namaz vaktini beklediğini gördüm. Ama ezan ve namazın insanları beklediğini görmemiştim. Dün Ermenek'te Diyanet İşleri Başkanı gelecek diye ezan ve namaz yarım saat geç okundu. Saat 12.15'te oraya girince ezan okundu" diyen Öztürk'e bazı AK Parti'li milletvekilleri tepki gösterdi.
Öztürk, AK Parti'li milletvekillerine, "Bunu ayıplamanız gerekiyor. Bana dindarlığı öğretme. Yaplan cemaate, dine saygısızlıktır. Senin dindarlığın bu kadar olur. Yarım saat ezanı bekleten Diyanet İşleri Başkanı'na sahip çıkarsın. Böyle bir şey olmaz" dedi.
CHP Muğla Milletvekili Ömer Süha Aldan, ulusal yargıdan şirketlerin yargısına doğru gidildiğini belirterek, küresel sermayenin bir ülkeye gitmek için kendi istekleri dayattığını söyledi. Türkiye gibi ülkelerin de bu istekleri kabul ettiğini savunan Aldan, "Küresel dayatmanın sonucu olarak birkaç yıldan beri bizde de bir moda başladı. Uzlaşma, arabulucu, tahkim gibi müesseseleri getiriyoruz. Bunların bir anlamı olmayacak. Başbakanlık iki yıl boyunca tahkim merkezini elinde tutacak. Çünkü bütçesini Başbakanlık verecek. Böyle moda şeylerin peşinde koşmaya gerek yoktur. Almanya'da tahkim yok. Özgüveni olmayan, dışarıda para dilenmek zorunda olan ülkeler böylesi maceraların peşine düşerler" diye konuştu.
Konuşmaların ardından İstanbul'da tahkim merkezi kurulmasına ilişkin yasa tasarısı kabul edilerek yasalaştı.