Yargılamalar devam etti

GAZETECİLER Cemiyeti’nin AB desteğiyle yürüttüğü proje için hazırlanan rapordan tesbitler:

- Gazetecilere yönelik yargılama ve baskılar artarak devam etti. 

-  Sansür ve oto-sansür uygulamaları tırmanışa geçti.

Kapanma ve küçülmeler oldu

EKONOMİK kriz medya sektörünü yakından vurdu.

- Ulusal ve yerel medya kuruluşlarında kapanmalar ve küçülmeler yaşandı.

-  İşsiz gazeteci sayısı çoğaldı.

-   Türkiye en fazla gazeteci tutuklayan ülkeler arasında yer aldı

Masumiyet karinesi işlemedi

“GAZETECİLERLE ilgili adlî süreçlerde ‘yargıda karar birliği olmaması’ en önemli sorun olmaya devam etti. lMasumiyet karinesi ve AİHM’in de ısrarla tavsiye ettiği ‘tutuksuz yargılama’ yaklaşımı hayata geçirilemedi.

***

Demokrasi krizi medyayı vurdu

“MD4 2019 Medya İzleme Raporu”nda Türkiye’de 2019 yılında gazetecilere yönelik yargılamaların ve baskıların artarak devam etmesine, işsiz gazeteci sayısındaki artışa dikkat çekildi.

Gazeteciler Cemiyeti’nin Avrupa Birliği maddi desteğiyle yürüttüğü Demokrasi için Medya, Medya için Demokrasi Projesi (M4D) kapsamında hazırlanan “MD4 2019 Medya İzleme Raporu” kamuoyuyla paylaşıldı. Raporda, “2019, gazetecilere yönelik yargılamaların ve baskıların artarak devam ettiği, işsiz gazeteci sayısının her geçen gün çoğaldığı, sansür ve oto-sansür uygulamalarının tırmanışa geçtiği, ekonomik krizin medya sektörünü yakından vurduğu, ulusal ve yerel medya kuruluşlarında kapanmalar ve küçülmelerin yaşandığı, yabancı basın mensuplarının akreditasyonlarının yenilenmesinin reddedildiği, hapisteki gazeteci sayısıyla Türkiye’nin en fazla gazeteci tutuklayan ülkeler arasında yer aldığı bir yıl oldu. 2019 yılında Aralık sonu itibarıyla hapiste 48’i hükümlü ve 73’ü gözaltı veya tutuklu olarak toplam 121 gazeteci bulunmaktaydı. Tüm dünyada meslek örgütleri tarafından Türkiye’deki tutuklu gazeteciler ve basın çalışanları için ‘Gazetecilik suç değildir’ etiketiyle yapılan farkındalık kampanyalarına karşın tutuklu yargılamalar 2019 yılında da devam etti” tespiti yer aldı.

Yargıda karar birliği yok

VOA Türkçe’nin haberine göre, raporda, “Gazetecilerle ilgili adli süreçlerde ‘yargıda karar birliği olmaması’ en önemli sorun olmaya devam etti. Hukuki açıdan ‘masumiyet karinesi’ ön kabulü ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin de ısrarla tavsiye ettiği ‘tutuksuz yargılama’ yaklaşımı, 2019 yılında tam anlamıyla hayata geçirilemedi.  Raporda, “Adalet Bakanlığı tarafından kamuoyuyla paylaşılan verilere göre; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2014-2018 yılları arasındaki ilk dört yıllık görev süresince Cumhurbaşkanı’na hakaretten dolayı açılan davalardaki sanık sayısı bir önceki döneme göre 19,5 kat artarak 17.406 kişi oldu. Bu sanıklardan 5683 kişi mahkûmiyet kararı alırken 1575 kişi ise hapis cezasına çarptırıldı” bilgisi de verildi.

Paket ile beklentiler henüz karşılanmadı

Özetle, “Türkiye, 2019 yılı itibarıyla cezaevindeki gazetecilerin sayısı bakımından otoriter rejimlerle benzer bir tablo sunmaktadır” ifadesiyle raporda, “Bu durum Türkiye’nin hapisteki gazeteciler sorununun kronikleştiğini bize göstermektedir. ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ davaları, demokratik bir ülkede görülmesi imkânsız boyutlara ulaşmıştır. Bu davalar, düşünce ve ifade özgürlüğünün üzerinde Demokles’in kılıcı gibi sallanmaktadır. Cumhurbaşkanı yeni Hükümet Sistemi’ne göre aynı zamanda parti başkanı konumundadır. Bu ikili konumun hakaret davalarında çoğu zaman esnetilerek sanığın aleyhinde yorumlandığı görülmektedir. Uzun süreli tutukluluklar basın ve ifade özgürlüğü açısından kanayan bir yara halini almıştır. Yargı Reformu Paketi ile bu tutukluluk süresinin daha insani boyutlara indirilebileceği bilgisi umut vericidir. Ancak paket ile beklentiler henüz karşılanmamıştır” değerlendirmesi yapıldı.