Çin Parlamentosu'nun internet sitesinde cumartesi akşamı duyurulan haber, Türkiye'deki Uygur diasporasında endişe yarattı

Pekin yönetimi bu anlaşma çerçevesinde özellikle Türkiye'ye sığınmış ve "terör suçu" işlediğini ileri sürdüğü Müslüman Uygurların sınır dışı edilmesi sürecini hızlandırmayı hedefliyor.

Bununla birlikte ikili anlaşma metni birçok ret maddesi de içeriyor. Örneğin sınır dışı isteği gönderilen ülkedeki kişinin bir "siyasi suç" işlediği düşünülüyorsa, kişi isteğin yapıldığı ülkenin de vatandaşı ise ya da iltica hakkından faydalanıyorsa Pekin'in sınır dışı talebi reddedilebiliyor.

Fransız haber ajansı AFP'ye konuşan Dünya Uygur Kongresi Başkanı Dilşat Raşit, sınır dışı etme anlaşmasının Çin'den kaçmış ve henüz Türk vatandaşlığı almamış Uygurlar arasında paniğe neden olacağını söyledi. Pekin yönetiminin Ankara üzerinde anlaşmanın kabul edilmesi için ekonomik bir baskı oluşturduğunu ileri süren Raşit, "Türk hükümetine bu anlaşmanın bir zulüm aracı olarak kullanılmasını önleme çağrısında bulunuyoruz" dedi.

Suçluların İadesi Anlaşması

14-15 Mayıs 2017'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Çin'de birçok ülkenin devlet veya hükümet başkanlarının iştirak ettiği "Kuşak ve Yol Uluslararası İşbirliği Forumu"na katılmıştı. Bu forumdan sadece bir gün önce Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Şi Cinping ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başkanlığında Türk ve Çin heyetleri arasında ikili görüşmelerde bulunuldu.

Görüşmeler kapsamında, “Türkiye Cumhuriyeti ile Çin Halk Cumhuriyeti Arasında Suçluların İadesi Anlaşması” Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ile Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi tarafından imzalandı.

Türkiye Çin'i eleştiren tek Müslüman ülke

Türkiye, Doğu Türkistan'daki durumdan dolayı endişesini dile getiren tek Müslüman ülke olarak ön plana çıkıyor. Ankara son olarak şubat ayında Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi’nde de durumu eleştirmişti.

Çin'in terörle mücadele hakkını tanıdıklarını ve 'Tek Çin' politikasını desteklediklerini belirten Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 'terörist ile masum insan' arasında ayrım yapılmasının altını çizmişti.

Bunun üzerine Çin’in Ankara Büyükelçisi Deng Li, Türkiye’nin Uygur Türklerinin durumunu eleştirmeye devam etmesi halinde Pekin ile ekonomik ilişkileri tehlikeye atacağı uyarısında bulunmuştu.

Çin haber ajansı ise geçen sene Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Çin'e gerçekleştirdiği ziyaret sonrasında "Sincanlılar refah içinde mutlu" açıklaması yaptığını ileri sürmüş fakat Ankara bu haberin bir çeviri hatası olduğunu açıklamış ve düzeltilmesini istemişti. Fakat Erdoğan'ın açıklaması Çin basınında değiştirilmemişti. Ankara, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu cümle yerine "Türkiye, Sincan'daki (Doğu Türkistan) halkların barış ve refah içinde mutlu bir şekilde yaşamasını ümit ediyor" dediğini açıklamıştı.

Euronews Türkçe