Uçak krizinin ardından Rusya’ya girişi tamamen yasaklanan ürünler arasında üzümün de yer alması, en çok Türkiye’nin üzüm ambarı Manisa’yı etkileyecek.
Don ve yağışlar sebebiyle rekoltenin çok düşük olmasından dolayı sıkıntılı bir sezon geçiren üreticiyi, uçak krizinin devam etmesi durumunda önümüzdeki yıl daha zor bir sezon bekliyor, çünkü Türkiye’nin kuru üzümünün yüzde 92’si Manisa’da üretiliyor.
Türkiye’nin üzüm ambarı Manisa’da üretilen yaş ve kuru üzümün yarısından fazlası Rusya’ya ihraç ediliyor. Manisa’nın yıllık ortalama yaş üzüm ihracatı 250 bin ton, geliri ise 280 milyon dolar dolayında. Rusya’nın Türk ürünlerinin girişini yasaklaması sebebiyle Manisalı üretileri zor günler bekliyor. Türkiye, en çok sofralık yaş üzüm ihracatını Rusya’ya yapıyor.
Şehzadeler Ziraat Odası Başkanı Mustafa Kaçire, Türkiye’nin Rusya’ya ihraç ettiği tarım ürünlerinden bir tanesinin de kuru üzüm olduğunu belirterek,
“Türkiye’de kuru üzümün yüzde 92’sini Manisa üretiyor. Yaşanan uçak krizinden, elbette Manisa ve Manisalı üzüm üreticisi etkilenecektir.” dedi. Bu sene rekoltenin düşük olması sebebiyle üreticinin zor bir sezon geçirdiğini hatırlatan Kaçire, “Bu sene rekolte müthiş derecede düşüktü. Rekoltemiz, 300 bin tonun üzerinden 100 bin tonlara kadar düştü. Uçak krizi nedeniyle üzüm üreticisi sıkıntı yaşayacak.
İnşallah bu kriz devam etmez. İnşallah kısa zamanda, siyasi çözüm içerisinde bu işi hallederler. Bu krizin giderilmesi gerekiyor. Rusya ile ihracatımız bitti diye ürünümüzü dereye dökecek değiliz. Bunun alternatifleri var. Ortadoğu ihracatı başladı. Bu da bizim için bir avantajdır ama ne olursa olsun dostluklar güzeldir. Yıllardır biz Rusya’ya 18 milyar civarında ihracat yapıyoruz, 15 milyar civarında ithalat gerçekleştiriyoruz. Rusya’nın bize, bizim de Rusya’ya ihtiyacımız var ama bu tür krizlerin olmaması gerekiyor.” diye konuştu.
Önümüzdeki yıl bu kriz devam ederse sonraki yıllarda tarım sektörünün olumsuz etkileneceğinin altını çizen Oda Başkanı Kaçire,
“Yeni üzüm sezonu başlayıncaya kadar bu krizin üzümde çok fazla etkisi olmayacaktır ama bu kriz devam ederse önümüzdeki yaş üzüm döneminde kriz çok daha fazla etkili olacaktır. Şu an için elde üzüm var. Kriz nedeniyle Rusya ile tüccarın yaptığı anlaşmalar iptal edildi. Rekoltenin düşük olması nedeniyle belki bu sene bu sıkıntıyı çok fazla anlayamayacağız ama önümüzdeki yıllarda devam ederse ciddi bir sıkıntı yaşayacağız.” dedi.
Bu durumun üzüm üreticisine mağduriyet yaşatacağını vurgulayan Mustafa Kaçire, “Elbette zararı olacak, olmaması mümkün değil. Rusya’nın da bize ihtiyacı var. Ticari alışverişler karşılıklıdır. Aşılması gereken bir konu. Bir uçağın düşürülmesinin, bu sıkıntılara sebebiyet vermemesi lazım. Bu sene zaten üzüm rekoltemiz gayet düşüktü. Bu sene için şu anki kuru üzüm fiyatlarının çok daha aşağı düşeceğini tahmin etmiyorum. Bu fiyatlar üzerinde kalır, çünkü üzüm yok. Seneye normal üzüm rekoltemize ulaştığımız zaman, asıl sıkıntılar o zaman başlar. İnşallah o zamana kadar ilişkiler düzelir.” şeklinde konuştu.
CHP Milletvekili Mazlum Nurlu ise vurulan Rusya savaş uçağının Manisa’nın üzüm bağlarına düştüğünü söyledi. Üzüm şehri Manisa’nın yıllık ortalama yaş üzüm ihracatının 250 bin ton, gelirininse 280 milyon dolar dolayında olduğunu belirten Nurlu,
“En fazla sofralık yaş üzüm ihraç ettiğimiz ülke Rusya, 1 milyar dolarlık yaş meyve ve sebze ihracatı ile ilk sırada bulunmaktadır. İki ülke arasındaki dış ticaret hacmi, 2014 yılında 31,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye'nin geçen yıl 157,6 milyar dolar tutarındaki toplam ihracatının 6 milyar dolarlık kısmı Rusya'ya yapılmıştır ve Türkiye'nin en fazla ihracat yaptığı ilk on ülke arasındadır.
Yaşadığımız uçak düşürme krizi nedeniyle içi meyve, sebze dolu TIR'lar ve gemiler, Rusya gümrük kapılarında ve limanlarında bekletilmektedir. Yaklaşan yılbaşı nedeniyle Hristiyan dünyasında artan talep için Manisa, Alaşehir, Sarıgöl’deki soğuk hava depolarında hala 5-6 bin ton üzüm, ihraç edilmek üzere bekletilmektedir. Dış piyasada fiyatların artması beklenirken yere çakılacaktır.
Türkiye ve Rusya arasındaki kavgacı üsluptaki dış politika, her iki ülkeye de zarar vermektedir. Adeta Manisa’nın bağlarına düşen uçağın enkazı en kısa zamanda kaldırılmalı ve barışçıl çözümlerle ilişkiler düzeltilerek ihracat kapıları yeniden açılmalıdır.” dedi.