‘Türkiye büyürken borçlar da büyüdü’ diyerek tehlikenin sinyallerini veren uzmanlar “Borca dayalı büyüme oldu” demişti ve yanlış stratejileri eleştirmişti. Söz konusu tesBit BU kez DE MÜSİAD başkanı abdurrahman kaan tarafından dile getirildi.
Hükümete yakınlığıyla bilinen Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Abdurrahman Kaan, AKP’nin ekonomik başarısı ile övünmek için sık sık dile getirdiği yüksek büyüme rakamlarını “Borca dayalı büyüme oldu” diye niteledi. Böylece iktisatçıların sık sık eleştiri getirdiği Türkiye’nin 2002’den bu yana borç tesbiti ilk kez AKP’ye yakın bir kuruluş tarafından da dile getirilmiş oldu.
Borca dayalı büyüme krizi derinleştirdi
Çözüm teklifi sundular
Akit’e konuşan Kaan’ın soruna teşhisi ve çözüm önerisi şöyle: “AK Parti iktidarı döneminde kapasite kullanım oranları arttı. Bizlerin orta ölçekli sanayi bölgeleri kurmamız gerektiğini, faiz dışı fazladan yatırım dışı fazlaya geçmemiz gerektiğini söylemiştim. Amacımız üretimin artırılmasıdır. Bugün Türkiye’deki krizin ana sebebi döviz açığıdır. Borca dayalı bir büyüme oldu. MÜSİAD olarak yaptığımız açıklamalarda, faizsiz modeller geliştireceğimizi söyledik. Faizin neden olduğu yükü tamamen kaldıracak projelerimizden söz etmiştik. Şimdi bunları açıklama zamanı geldi. Bir kısmı hayata geçirilen projelerimiz arasında girişim sermayesi fonu, tarımsal yatırım fonu, gayrimenkul yatırım fonu, kooperatif finans sistemi gibi ekonomiye katkı sağlayacak olanlar var. Bu saydıklarım faizsiz modellerdir.”
‘Ne pahasına olursa olsun BÜYÜME’
Türkiye Hükümeti’nin “her ne pahasına olursa olsun büyüme” hedefiyle ilgili bazı yatırımcılar, bunun yan etkilerine dikkat çekerek, bunun dış borçlulukta bozulmaya sebep olduğunu belirtmişti. Finans Müdürü Paul McNamara Nisan ayında yaptığı açıklamada Türkiye’nin bu zor durumunu, 1997’deki Asya borç krizinde görülenlere benzer alarm zilleri çaldırmaya başlattığını söylemişti.
TOBB uyarmıştı
Türkiye’nin borçlanarak büyüdüğünü vurgulayan ve tehlikeyi önceden işaret eden bir diğer isim de Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Ticaret ve Sanayi Odaları Konseyi Başkanı Necdet Takva olmuştu. Takva durum analizinde bulunduktan sonra şunları demişti: “Şirketlerimizin 250 milyar dolara ulaşan bu dış borcu ödeme şansı yok.” Hükümetin bir an önce özel sektörü kur baskısından kurtaracak ve yeni bir borç yapılandırması sağlayacak adımlar atması gerektiğini vurgulayan Takva, “Bu nedenle ABD ve AB ile ilişkilerin bir an önce yeniden rayına oturtulması ve uluslar arası piyasalarda bir güven oluşturulması şart” demişti.
Borçlar da büyüdü
TÜİK de, 2017 yılının son çeyreğine ilişkin GSYH verilerini açıklamıştı. Verilere göre Türkiye, 2017 yılında yüzde 7.4 büyürken, Karar Gazetesi yazarı İbrahim Kahveci dış borçlardaki büyümeye dikkat çekmişti.