Türkiye’de 2021 sonrası enflasyondaki yükseliş, en çok pandemiyle yükselişe geçen ev fiyatlarını etkilerken, vatandaşın gelirindeki erime de ev almayı hayal haline getirdi.

Enflasyonla mücadelede artan faizler de bu tabloda yerini aldı. Dünyada pandemiyle başlayan enflasyonist seyrin ilk işaretleri, Türkiye’de 2021 sonrası faizlerdeki indirimlerle de desteklenince en çok alım gücü düşerken, ev fiyatları da katlanarak arttı.

TÜİK verilerine göre, ev sahipliği oranı 2010 yılında yüzde 60 seviyesinden 2023 yılında yüzde 56,2 seviyesine geriledi. Ekonomim.com’un TCMB verilerinden derlediği bilgilerde, konut kredi faiz oranlarındaki (akım verilerin) bankaların yıllık ortalama seviyelerine bakıldığında, konut birim fiyatlarıyla karşılaştırmada 2021 sonrasında ilişkinin yönünün değiştiğini de gösterdi.

***

Ev fiyatları gelirin 3 katından fazla yükseldi

TÜİK, Gelir Dağılımı İstatistikleri’ne bakıldığında, 2010 yılında hanehalkı fertlerinin yıllık ortalama esas iş gelirleri 12 bin 557,69 TL olurken, 2023 yılında bu ortalama gelir düzeyi 116 bin 297 TL’ye çıktı.

Gelir düzeyindeki artış 2010-2023 yıllarında yüzde 826 oranında görülürken, konut fiyatlarındaki yükseliş bunun çok üzerinde oldu. TCMB’nin konut birim fiyatları üzerinden yapılan hesaplamaya göre, Türkiye’de ortalama 120 metrekarelik bir evin fiyatı 2010 yılında 106 bin 270 TL olurken, 2023 yılında 3 milyon 94 bin 300 TL oldu. Yükseliş 13 yılda yüzde 2.811 seviyesinde gerçekleşti. Bu değişimler, konut fiyatlarının hanehalkı gelirine oranında da çarpıcı bir tablo ortaya koydu. Konut fiyatlarını hanehalkı gelirine oranı 2010 yılında 8,46 olurken, 2023 yılında bu oran 26,61 oldu.

Haber Merkezi