Uluslararası Af Örgütü ‘İsrail’in Apartheid Rejimi: Filistinlilere Yönelik Irksal Ayrımcılık ve İnsanlığa Karşı İşlenen Suçlar’ başlıklı bir rapor yayınladı. İnsan hakları açısından çok önemli olan raporda, Filistinlilerin topraklarına ve mülklerine kitlesel boyutta el koyma, zorla yerinden etme, hukuka aykırı öldürmeler, aşırı sert dolaşım kısıtlamaları ve Filistinlileri uyruk ve vatandaşlıktan yoksun bırakmanın, uluslar arası hukuk gereğince ‘apartheid’ kapsamına giren bir sistemin unsurları olduğu belgeleniyor.

Uluslararası Af Örgütü Türkiye Direktörü Ece Ünver şunları aktardı, “Apartheid, “kurumsallaşmış” sistematik bir baskı ve tahakküm “rejimi” bağlamında, bir ırksal grubun bir diğeri üzerinde bu sistemi sürdürmek amacıyla herhangi bir “insanlık dışı” ya da “zalimane” eylemin gerçekleştirilmesi durumunda işlenen insanlığa karşı bir suç olarak tanımlanır.

Uluslararası Af Örgütü, baskı ve tahakküm sistemlerinin hiçbir zaman özdeş olmadığını kabul eder. 

Köklü bir değişim talebi

Uluslararası Af Örgütü’nün raporunda belgelenen ihlâllerin boyutları ve vahameti, uluslar arası toplumun İsrail’de ve işgal altındaki Filistin topraklarındaki insan hakları krizine yaklaşımında köklü bir değişim talep ediyor. Uluslar arası toplum, İsrail’in apartheid rejiminin hakikatiyle yüzleşmeli ve adalet doğrultusunda bugüne kadar utanç verici bir biçimde başvurulmamış olan yolları takip etmeli. Nihai olarak değişim ancak İsrail’in içinden gelebilir ancak uluslar arası toplum, İsrail’i apartheid sistemini ortadan kaldırmaya zorlamak için somut adımlar atabilir. İnsanlığa karşı işlenen apartheid suçu; eyleme katılan bireyler, örgüt üyeleri ve devlet temsilcileri için geçerli olan bireysel uluslar arası cezaî sorumluluğu varsayar. Bu sebeple, bizzat İsrail, Filistin yetkilileri, uluslararası toplum ve Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) uluslar arası hukuk kapsamındaki apartheid suçunun işlenmesini soruşturmalıdır.

İsrail’e silah ambargosu çağrısı

BM Güvenlik Konseyi’ni, apartheid suçuna en çok karışan İsrail yetkilileri hakkında seyahat yasakları ve mal varlıklarının dondurulması gibi planlı yaptırımlar uygulamaya ve İsrail’e kapsamlı bir silâh ambargosu uygulamaya çağırıyoruz. Silâh ambargosu, eğitim de dahil bütün silâh, mühimmat ve güvenlik ekipmanı tedarikini, satışını ya da naklini kapsamalıdır. Bu, İsrail’in savaş suçları işlemesini ve diğer ciddî ihlâllerde bulunmasını önlemek içindir. Apartheid, insanlığa karşı işlenen bir suçtur. İnsanlığa karşı bir suç işlendiğinde, uluslar arası toplumun, faillerinden hesap sorma yükümlülüğü vardır.