AGİT Gözlem Heyeti Başkanı Tana De Zulueta, Türkiye’nin nihai raporlarını kabul etmemesi halinde nasıl bir tavır alabileceklerine ilişkin soruya, “AGİT, tavsiyelerinin uygulanmadığı bir ülkeye dönmenin uygun olmadığına da karar verebilir” diye karşılık verdi.

Avrupa Birliği’nin (AB) Genişlemeden Sorumlu Komiseri Johannes Hahn, referandum sonrası durumu, “Türk demokrasisi için tehlikeli bir geri adım” diye nitelendirdi ve AB hükümetlerine “Türkiye ile ilişkileri değiştirelim” çağrısı yaptı.

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, Türkiye için kritik oylamasını yaptı. Oylamada “Türkiye yeniden denetim sürecine alındı” kararı çıktı. Karar, oy çokluğuyla alındı. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Genel Kurulu’nda “Türkiye’de Demokratik Kurumların İşleyişi” konulu oturumda Türkiye’nin 2004’te çıktığı denetim sürecine yeniden alınmasıyla ilgili karar tasarısı oylandı. AKPM’de alınan bu kararla, Türkiye denetim sürecinden çıkartılıp yeniden alınan ilk Avrupa ülkesi oldu. Siyasi denetim sürecine tâbi bulunan diğer ülkeler, Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Bosna Hersek, Gürcistan, Moldova, Rusya Federasyonu, Sırbistan ve Ukrayna. Karar tasarısı AKPM Türkiye raportörleri Estonyalı Marianne Mikko ve Norveçli Ingebjorg Godskesen tarafından hazırlandı. Önceki gün toplanan denetim komitesinde ele alınan raporda Türkiye, geçen yılki darbe girişiminden sonra ilan edilen ve üç kez uzatılan olağanüstü hâl (OHAL) bünyesinde alınan kararlar ve uygulamalar eleştiriliyor. Raporda, Türkiye’de demokratik kurumların işleyişinin bozulduğu belirtiliyor.

Hükümetten ilk tepki

Karara ilişkin hükümet kanadından ilk tepki AKP Grup Başkanvekili Naci Bostancı’dan geldi. CNN Türk canlı yayınına bağlanan Bostancı, “Bu karar kesinlikle yanlış, haksız, hasmane bir karardır” görüşünü dile getirdi. Bostancı, sözlerini şöyle sürdürdü: “Demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğüne ilişkin hususlar gerekçe gösteriliyor. Türkiye son derecede ilerleme sağlamış bir ülkedir. Hukuk devleti olma konusunda eksiklikler olabilir, ama bu hasmane bir tavır. Türkiye’yi tanımamaktan kaynaklanan bir süreç. Darbe girişiminin ardından OHAL’e girilmiş, KHK’larla bazı düzenlemeler yapılmıştır. Bu doğrultuda yargılamalar yapılıyor. Şimdi bunları gerekçe göstererek böyle bir karar alınması kesinlikle nesnel olmayan, kesinlikle hasmane bir siyasi anlayışın kararıdır.”