Koronavirüsü salgını sebebiyle okul öncesi ve birinci sınıflar hariç milyonlarca öğrenci evlerinde uzaktan ‘eğitim sistemi’ ile ders görüyor. Öğrencilerin birçoğu ebeveynleri olmadan günün uzun saatlerini bilgisayar ya da televizyon karşısında geçiriyor. Uzmanlar bir yandan Türkiye’de yaşayan bireylerin ortalama kilosundaki artış üzerine obezite sorununa dikkat çekerken, diğer yandan pandemi döneminde evde kalan çocukların beslenme alışkanlıklarındaki bozulmaya karşı uyarıyor. 

Obezite oranları yıllar içerisinde dünyadaki farklı ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de arttı. 2008 yılında 62 olan 15-24 yaş arası ortalama kilo bugün 64,6’ya yükseldi. Türkiye Diyetisyenler Derneği (TDD) Başkanı Ayhan Dağ, uzaktan eğitim sürecinde çocukların beslenme alışkanlıklarının değişimine dair şunları kaydetti: “Buradaki temel sorun hareketsizliğe bağlı olarak ortaya çıkan bir durum. Geçmişte bilgisayar başında öğrencilerin daha uzun zaman geçiriyor olma durumları online eğitim döneminde daha da arttı. Bu anlamda pandemi döneminde öğrencilerin hareketsizlik süresi uzadı. Ders dinlerken ya da evde uzun süre kalmaya bağlı olarak beslenme alışkanlıkları, abur cubur dediğimiz atıştırmalıkların kullanımı da arttı. Bunların besin değerleri de yok ve sadece enerji içerikleri var. Dolayısıyla çocuklar için besleyici değeri yok ve hareketsizlikle birlikte pandemi koşulları da düşünüldüğünde obezite oranlarında artış var. Öte yandan pandemi sürecinde beslenme alışkanlıkları da değişti. Bu süreçte yapılan çalışmalar gösteriyor ki obezite oranında maalesef artış var.”

Velilerin görevi

Çocukların hayatın başında olduğunu söyleyen TDD Başkanı Ayhan Dağ’a göre çocukluk çağında ortaya çıkan obezitenin daha sonraki süreçte tedavisi de zor oluyor. Ayhan sağlıklı beslenmeye dair şu tavsiyelerde bulundu, “Asitli bir takım içecekler yerine süt, ayran tercih edilebilir. Abur cuburlar yerine meyveler, sebzeler sağlıklı atıştırmalıklar tercih edilebilir. Örneğin ara öğünde tam buğday ekmeğinde içerisinde peyniri domatesi olan sandviç gibi sağlıklı alternatifleri çocuklara sunmak gerekiyor. Sağlıklı atıştırmalıkların çocukların beslenme düzenine yaygınlaştırılması çok önem arz ediyor. Bu da velilere bir görev.”

“Stresin artmasıyla abur cubura yöneliyorlar”

Online eğitimin çocuklar üzerindeki en büyük handikabının uzun süreler ekran başında hareketsizliğe sebep olması olduğunu ifade eden klinik psikolog Özge Çivci’ye göre hareketsizlik çocukların sinir sisteminde yavaşlamaya sebep olduğundan stres açığa çıkıyor. Stresin artmasının çocukların abur cuburlara yönelmesine sebep olduğunu söyleyen Çivci, şunları kaydetti: “Biz uzmanlar çocukları ekrandan uzak tutmaya çalışırken, şu an online eğitimden dolayı ebeveynler çocukları ekranda tutmaya çalışıyorlar. Sistem olarak online eğitimin ekran süresinin uzunluğunu değiştirmek gerekiyor. Uzaktan eğitimi ekranın başında olmadan nasıl yapabiliriz diye düşünmeliyiz. Asıl sorun çocuğun hareketsizliği ekranın önünde yaşaması. Bedenen stres düzeyleri çok yükseliyor. Kısa molalarda çocuklar biraz harekete geçirilmeli."