Kültür-Sanat

Hırsızlar camilere dadandı

BURSA’DA tarihî cami ve türbelerdeki eşyalarla hat yazıları çalınmaya devam ediyor.

Ulucami’deki restorasyon sırasında 9 ay önce şadırvan bölgesinden çalınan 2 kıymetli hattın bulunmasına çalışırken, önceki gün Kayhan Camii’nin yeniden yapılışını anlatan Osmanlıca 140 yıllık kitabenin de çalınması eski eserleri sevenleri üzdü. Bursa’da paha biçilemeyen Orhan Gazi’nin Türbesinin gümüş kakmalı özel örtüsü, Muradiye Külliyesi’ndeki Şehzade Mustafa Türbesi’nden sökülen 5 asırlık İznik çinileri ve Ulucami’den çalınan hat levhalarına Kayhan Camii’nden götürülen 140 yıllık hat kitabe de eklendi. Tarihî cami ve türbelerdeki kıymetli vakıf eserlerinin korunamaması, Bursa’da vakıf eserleri müzesi açılmasını yeniden gündeme getirdi.

Kayhan’daki tarihî camide 140 yıldır asılı duran hicri 1280 tarihli, Bursalı meşhur Hattat Eşrefzade Ali Sırrı Efendi ketebeli (imzalı) celi talik tarzındaki kitabede, Osmanlıca şu ifadeler yer alıyordu: “Kayhan Camii yanmış idi bundan evvel. Arsası kalmış idi hali hayli zaman. Etti inşasına bir abd-i Halil’i sebep. Lütfuna mazhar edip, Hazreti Rabbi Mennan, Sarf-ı himmet ederek, böyle eserle etti namın ibka bu güzergâhta beynel akran. Ömrün efsun kılup, himmet-i sa’yin meşkur eylesün, böylece nice hayra muvaffak Yezdan. “Bil badahü” dedi bugüne Beha tarihin. Yaptı bu mescidi heman Halilürrahman. Karahisar ehalisi eşrafından olup, asakiri şahane kol ağalarından mütekaid rif’atlü el-hac Halil Efendinin müceddeden ihyasına muvaffak oldukları Kayhan Cami-i şerifine Baba Efendizade Reşadetli el-hac Bahauddin Efendinin teberrüken söyledikleri tarihtir. Ketebehü el-fakir Eşrefzade Esseyyid Ali Sırrı Gufire lehuma. Sene hicri 1280. Bugünkü camiyi yaptıran Halil, manzumenin şairi Behaüddin (Muhyiddin babanın babasıdır). Hattat Ali Sırrıdır.”

Osmanlı devrinde İncirli Dergâhı meşayıhından olan ve birçok camide hatları olan İznikli Eşrafzade Ali Sırrı Efendinin Bursa’da yaşayan torunlarından Safiyüddin Erhan, celi talik kitabeyi Kayhan Camii’ne her gittiğinde dedesinin hatırası olarak tekrar tekrar okuduğunu söyledi. Safiyüddin Erhan, Kayhan Camii’nin yeniden inşası ile milâdî 1875 yılında yazılan bu hat kitabenin caminin tarihini anlattığına dikkat çekerek, “Bu kitabe sadece Kayhan Camii’nin içinde bir anlam ifade edebilir. Çalan hırsız, altında Türkçe açıklamasını okusaydı, bu hattın başka bir yerde kıymet ifade etmeyeceğini anlardı. İnşallah bunun farkına varılır da kitabe lâyık olduğu yere geri döner” diye konuştu.

Diğer taraftan Bursa’da vakıflara ait birçok cami ve türbeden toplanan 200 civarında tarihî eserin müze için tamir edilmelerine rağmen depoda saklandığı öğrenildi. İlk olarak Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün müze için Emirsultan Hamamı’nı restore ettirmesine rağmen, hamamdaki oda kapılarının dar olması ve binanın fizikî yetersizliği sebebiyle müze için başka alternatiflerin değerlendirildiği öğrenildi.

Bursa’daki eski eserleri sevenlerse, en fazla tarihi esere sahip olan Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün kendisi için 3 yıldır bir müze yeri bulamamasının bu işe yeterli ilginin gösterilmemesinden kaynaklandığına inanıyor. Ulucami’nin restorasyonunda kaybolan “Ve hüve ala külli şeyin kadir” yazısının bir asırdan daha eski bir hat olduğu biliniyor. Bu hatların bulunması için İnterpol’e bilgi verilmemesi ise kıymetli eserlerin bulunması hususunda yeterli hassasiyetin gösterilmediğini akla getiriyor.

07.02.2010

BYEGM’de “Osmanlı Sultanları” sergisi

BAŞBAKANLIK Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü (BYEGM), ebru ve resim san'atçısı Nilüfer Tütüncü’nün “Osmanlı Sultanları” ile ebrulanmış deri üzerine “Mevlânâ Portreleri” sergisine ev sahipliği yapıyor.

BYEGM Sanat Galerisi’nde açılan ebru ve resim sanatçısı Nilüfer Tütüncü’nün “Osmanlı Sultanları” ile ebrulanmış deri üzerine “Mevlânâ Portreleri” sergisi, düzenlenen törenle san'atseverlerin beğenisine sunuldu. UNESCO’nun Mevlânâ’nın doğumunun 800. yılı nedeniyle 2007 yılını “Mevlânâ ve Hoşgörü Yılı” olarak ilân etmesi münasebetiyle gerçekleştirilen proje kapsamında Mevlânâ Portreleri sergisi yurt içinde ve yurt dışında yoğun ilgi gördü. Özellikle Amerika’nın 8 ayrı eyaletinde, Japonya’nın Tokyo ve Kyoto şehirlerinde, İtalya’nın Milano şehrinde ve Makedonya’nın Üsküp şehrinde gerçekleştirilen sergiler ziyaretçilerin akınına uğradı. Birbirinden güzel 60’a yakın eserin yer aldığı serginin açılış töreninde konuşan BYEGM Genel Müdürü Salih Melek, eğitim, kültür ve san'at alanlarındaki çalışmaların bir toplumun geleceğini şekillendiren faaliyetler olduğunu belirterek, “San'atla ve kültürle iç içe olan toplumlar gelecek kuşaklara en önemli tomurcuklarını atarlar. Osmanlı Sultanları serisi ile Mevlânâ Portreleri sergisinin BYEGM Sanat Galerimizde yer alması bizim için büyük anlam taşımaktadır. Tarihe damga vuran isimlerin resimlerinin yer aldığı serginin daha geniş çevrelere ulaşması ülkemizin tanıtımına da katkı sağlayacaktır” dedi.

07.02.2010

Doğuda şehirleşme durumu inceleniyor

DİCLE Kalkınma Ajansı, kendi görev alanına giren 4 ilin şehirleşme durumunu mercek altına alıyor. Bu amaçla ajans yetkilileri ve özel bir firma elemanları illerde çalışma gerçekleştiriyor.

Belediye Başkanı Selim Sadak, Kalkınma Ajansı Proje ve Sözleşme Yönetim Birim Amiri Şehir Planlamacısı Fuat Özcan ve teknik elemanlar, Siirt’in varoşlarında incelemeler yaparak çarpık şehirleşmeyi inceledi-ler. Başkan Selim Sadak, Dicle Kalkınma Ajansı’ndan il olarak beklentilerinin çok fazla olduğunu belirterek “Şehrimizde maalesef yılların ihmali bir çarpık bir kentleşme var. Hayvancılık yapılıyor. Kentin temizliğinin yeterince sağlanamamasının yanında başta Botan çayı olmak üzere çevre de kirleniyor. İnsanların sağlığı tehlikede” dedi. Kalkınma Ajansı Proje ve Sözleşme Yönetim Birim Amiri Fuat Özcan da şunları söyledi: “Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak illerinin kentleşme durumunu mercek altına alacağız. Kentleşmede yaşanan sorunları ve çözüm yollarını tesbit ederek, bir rapor haline getireceğiz.”

07.02.2010

500 yıllık Balıbey Hanı el san'atları merkezi oldu

TARİHî ipek ve baharat yollarının kesişme noktasındaki Bursa’da, Fatih Sultan Mehmet döneminde yaptırılan ve Osmanlı’nın ilk 3 katlı çarşısı olan ‘’Balibey Hanı’’, geleneksel el san'atlarına ev sahipliği yapıyor.

15. yüzyıl sonlarında Fatih Sultan Mehmet döneminin Niğbolu Sancakbeyi Hamza Bey’in oğlu Balibey tarafından, Yenişehir ilçesindeki mescit ve imarethaneye vakıf olarak yaptırılan Balibey Hanı’nı, Osmanlılar tarafından yapılan ilk üç katlı han olarak dikkat çekiyor. Birkaç yıl öncesine kadar çok az bölümü ayakta olan ve Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilerek Bursa’ya tekrar kazandırılan 64 odalı han, artık daha işlevsel olarak kullanılacak. Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, proje kapsamında Balibey Han’ın orta katında açılan atölyelerde, Karagöz, Türk süsleme san'atları, tespih, cam işleme, minyatür, klâsik ciltleme, resim san'atı, fotoğraf, karikatür, el dokuma, folklorik giysiler üretimi, çini, ağaç işlemeciliği, gümüş ve değerli taş işlemeciliği gibi birçok geleneksel el san'atının yeniden hayat bulduğunu kaydetti.

07.02.2010

Dededen toruna el san'atı incelikleri

Bitlis’in Ahlat ilçesinde 70 yaşındaki baston ustalarından Abdurrahman Gökbulak, 8 yaşındaki torununa bastonculuk san'atının inceliklerini öğretiyor.

Okulların yarıyıl tatiline girmesiyle birlikte boş zamanlarını değerlendirmek isteyen minikler, baston atölyelerinde el san'atı öğreniyor. 8 yaşındaki torununa bastonculuk san'atının inceliklerini öğreten Ahlat baston ustalarından Abdurrahman Gökbulak, her san'atın altın bir bilezik olduğunu kaydetti. Gökbulak, “Ahlat’ta bastonculuk geçmişten günümüze gelen ender san'atlardan biridir. Bu san'atı gelecek nesillere aktarmak için öncelikle küçük yaşta kavranması şarttır. Tamamen el emeği göz nuru ile yapılan bu san'atın benimsenmesi ve gelecek kuşaklara aktarılması için çocuklarımıza bu san'atı öğretiyoruz. Mutlaka çocuklarımız boş zamanlarında bir meslek edinsin” dedi. Yarıyıl tatilini dedesinden bastonculuğu öğrenerek geçirmek isteyen Emre Gökbulak ise, el san'atlarına olan ilgisinden dolayı boş zamanlarında bastonculuğun inceliklerini öğrendiğini söyledi.

07.02.2010