Kültür-Sanat

İSLÂM KÜLTÜRÜ İHYA EDİLECEK

İslÂm Konferansı Teşkilâtı (İKT) bünyesindeki merkezi İstanbul’da bulunan İslâm Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA), hazırladığı projelerle İslâm coğrafyasındaki tarihî ve kültürel mirası ayağa kaldıracak.

İslâm kültürünü bu projeler ayağa kaldıracak

IRCICA Genel Direktörü Dr. Halit Eren, 28 yıl önce Yıldız Sarayı’nda çalışmalarına başlayan merkezin bugüne kadar önemli projelere imza attığını bildirdi.

IRCICA’nın bugüne kadar 110 civarında akademik yayını okuyucuyla buluşturduğunu ifade eden Dr. Eren, 60’ın üzerinde uluslar arası kongre ve sempozyum ile birçok uluslar arası hat, mimarî ve en iyi restore edilen eserler gibi yarışmalar düzenlendiğini bildirdi.

Dr. Eren, dünyanın sayılı kaynak kütüphanelerinden birinin IRCICA bünyesinde bulunduğunu aktararak, bu sene itibariyle Yıldız Sarayı bünyesinde kendilerine tahsis edilen yeni bir binada elektronik kütüphane oluşturma çalışması başlattıklarını söyledi.

Dr. Eren şu ana kadar kütüphanelerinde aralarında çok sayıda önemli el yazması eserlerin de yer aldığı 65 bin kitapla, İslâm tarih, kültür ve medeniyetiyle ilgili 138 dilde çeşitli eserlerin bulunduğunu vurgulayan Dr. Eren, ‘’Şimdi, Türk hükümetinin tahsis ettiği yerde, bulunması zor eserleri elektronik ortama aktararak okuyucu ve araştırmacılarımızın hizmetine sunmak üzere bir elektronik kütüphane kurmaya başladık. Önümüzdeki yılın başlarında kütüphanemiz hizmet vermeye başlayacak’’ dedi.

IRCICA Genel Direktörü Dr. Halit Eren, şöyle konuştu:

‘’İslâm kültürü, bilimi, İslâm ülkeleri medeniyeti, tarihi, sanatı, mimarisi, dili, edebiyatı ve benzeri konulardaki kaynak eserlerden oluşan koleksiyona sahip ve sahasında dünyanın önde gelen ihtisas kütüphanelerinden biri olan IRCICA Kütüphanesi, artık elektronik ortamda da hizmet verecek. Elektronik kütüphanede önemli eserler yer alacak. Meselâ Osmanlı dönemi kitapları gibi üniversite hocası ve talebelerinin rahat bir şekilde ulaşamayacakları eserleri biz elektronik ortama aktaracağız. Onlar gelip kütüphanemizden rahat bir şekilde bu eserlerimize ulaşabilecek. Bazı kurum ve kuruluşlara vereceğimiz giriş izni ile bu kütüphanemizi kullanabilecekler.’’

Bu arada, IRCICA Kütüphanesi’nde Kur’ân-ı Kerim’in 1550 yılında Zürih’te basılan ilk Latince nüshası ile Ebul Kasım El Zehravi’nin şekillerle anlattığı Latince tıp kitabı gibi çok önemli kitaplar bulunuyor.

MOSTAR’DAN KUDÜS’E

Dr. Halit Eren, 1994 yılında IRCICA olarak ‘’Mostar 2004’’ projesi başlattıklarını ve bu projeyle dünyada ses getiren çalışmalara imza attıklarını ifade etti.

Söz konusu projeyi 10 yıl boyunca başarılı bir şekilde devam ettirdiklerini belirten Dr. Eren, şöyle konuştu:

‘’Bu projemizin hedefi, Mostar’da yıkılan tarihî köprünün 2004 yılına kadar inşa edilmesi, oradaki tahrip olmuş eserlerin, camilerin ve kültür mirasımızın restore edilmesiydi. Bu kapsamda her yıl Mostar’da yaz okulu düzenledik. Dünyanın çeşitli üniversitelerinden öğrenciler buraya devam etti. Bu projemize 700’ün üzerinde öğrenci ve öğretim üyesi katıldı. Mostar’la ilgili 40’ın üzerinde mastır ve 6 doktora tezi hazırlandı. Bu çalışmalarımız çerçevesinde 2004 yılında bizim koyduğumuz tarihe paralel olarak köprünün ve çevredeki kültürel mirasın restorasyonu tamamlandı.’’

Dr. Halit Eren, ‘’Mostar 2004’’ projesindeki tecrübelerinden yola çıkarak Kudüs için de yeni bir proje hazırladıklarını dile getirdi.

‘’Kudüs 2015’’ adını verdikleri proje kapsamında Türkiye’den, İtalya’dan ve Avrupa’nın değişik yerlerinden mimarlık ve restorasyon fakültelerinin öğretim üyelerini IRCICA koordinatörlüğünde Kudüs’e gönderdiklerini ifade eden Dr. Eren, şöyle devam etti:

‘’Bilim adamlarımız yerinde, alan çalışması yaptılar. Hedef eski Kudüs’teki sur içindeki tarihî eserleri birer birer inceleyip onların relövesini yapmak restorasyona hazırlamak. İlk etapta bu bilim adamlarımız restorasyon öncesi eserleri inceledi, akademik ve ilmi çalışma yaptı. İkinci aşamada ise bu eserlerin restorasyonu gündeme gelecek. Yavaş yavaş bu çalışmamızı duyan ilgili yerler bizden restore edilecek eserleri sormaya başladı. Biz de onlara yardımcı oluyoruz, dışardan sponsor bularak Kudüs’ün Sur içinde kalan bölgesindeki eserleri restore ettirmeye çalışacağız.’’

11.12.2008

İSLÂM KÜLTÜR MİRASI BİLGİ BANKASI

Dr. Halİt Eren, ‘’İslâm Kültür Mirası Bilgi Bankası’’ adı altında bir proje daha hazırladıklarını aktararak, bu projeyle de İslâm dünyasındaki bütün mimarî eserleri bu bilgi bankasına aktarmayı planladıklarını söyledi.

Bu bilgi bankası ile ilgili olarak şu anda sistemi kurduklarını, eserlerle ilgili bilgileri sisteme yüklemeye başladıklarını belirterek, şu bilgileri verdi: ‘’Bu bilgi bankasına önce eserin kimlik bilgilerini giriyoruz, daha sonra eserin detay kısımlarını giriyoruz, üçüncü kademede de fotoğrafları veriyoruz. İslâm ülkelerini projemiz hakkında bilgilendirdik. Değişik ülkelerden destek bekliyoruz, onların göndereceği bilgilerin tamamını bu bilgi bankasına yükleyeceğiz. Bu bilgi bankamız tamamlandığında bütün İslâm ülkelerindeki mimarî eserlere ulaşmak çok kolay olacak.’’

HAZRETİ OSMAN DÖNEMİNDEKİ MUSHAFLAR İÇİN ÇALIŞMA

IRCICA olarak bir süre önce Topkapı Sarayı’nda bulunan Hazreti Osman’a ait Kur’ân-ı Kerim’i yayımladıklarını hatırlatan Halit Eren, şimdi ise yeni bir çalışma başlattıklarını söyledi. Dünyanın değişik yerlerinde bulunan ve Hazreti Osman dönemine atfedilen bütün mushafları toplayarak, Kahire’deki mushafı esas almak kaydıyla çalışma yürüttüklerini dile getiren Dr. Eren, şu bilgileri verdi: ‘’Hazreti Osman döneminde Kur’ân-ı Kerim ilk kez bir araya getiriliyor ve 5 nüsha olarak çoğaltılıp dünyanın değişik merkezlerine gönderiliyor. Hazreti Osman dönemine atfedilen İstanbul’da 2, Kahire, Taşkent ve Yemen’de ise birer adet Kur’ân-ı Kerim bulunuyor. Bu mushafların hepsini toplayarak, Kahire mushafını esas almak kaydıyla mukayese yapılıyor. Bu çalışmanın akademik yönünü, eski Diyanet İşleri Başkanı Tayyar Altıkulaç yürütüyor. Bütün mushafları karşılaştırmalı bir şekilde mukayese ederek yayına hazırlıyoruz. Bu çalışmamız gösterdi ki Kur’ân-ı Kerim, yani bugün elimizde bulunan mushaf, 14 asır evvel nasılsa yine aynı şekilde muhafaza edilmiş. Ancak bugüne kadar tarihi mushaflar üzerinde böyle bir araştırma yapılmamış, bu da bize nasip oldu.’’

11.12.2008

KİTAP HASTANESİ PROJESİ

Dr. Halİt Eren, IRCICA’nın üzerinde durduğu en önemli projelerden birisinin ise Süleymaniye Kütüphanesi bünyesinde kuracakları ‘’Kitap Hastanesi’’ projesi olduğunu söyledi.

Süleymaniye Kütüphanesi’nin dünyanın el yazması en zengin kitaplarını bulunduran bir kütüphane olduğuna dikkati çeken Dr. Eren, şunları kaydetti:

‘’Süleymaniye’de bulunan bu eserlerin korunması, restore edilmesi ile ilgili Süleymaniye Kütüphanesi’nin kendi bünyesinde bir restore ünitesi var. Fakat biz bunu uluslar arası bir hüviyet kazandırmak için UNESCO ve Türk hükümeti ile Süleymaniye Kitap Hastanesi projesi başlattık. Bu Kitap Hastanesi yalnız Süleymaniye’ye değil, Süleymaniye’den bütün dünyaya hizmet edecek bir nitelik kazanacak. Yani hem kitap restorasyonu yapılacak hem de yurt dışından ve yurt içinden değişik kütüphanelerden gelecek uzmanlar eğitilecek. Bunlara el yazması kitapların restorasyonu uygulamalı olarak öğretilecek. Önümüzdeki dönemde bu projeyi de fiilen hayata geçireceğiz.’’

Dr. Halit Eren, dünyada birçok yerde el yazması kitaplar bulunduğunu, ancak en büyük problemin bu el yazması eserlerin muhafazası olduğuna dikkati çekerek, ‘’Bu el yazması eserlerin bozulmuş olan kâğıtlarının ve yazılarının korunması büyük bir mesele ve sorun. Bunun için uzmanların, gençlerin eğitilmesi gerekir. Bu eğitimi Süleymaniye Kitap Hastanesi’nde Afrika’dan, Kafkasya’dan, Orta Doğu’dan gelecek uzmanlara vereceğiz. Bu sayede hem kitaplar restore edilecek hem eğitim verilecek. Projeyi ilk etapta 500 bin Avro ile başlayacağız, her yıl ayrı bir bütçe hazırlayacağız’’ diye konuştu.

11.12.2008