Irak’ta iktidardaki Şiiler, ABD’nin kendilerine olan desteğinin Sünnilere kaydığı kaygısı taşıyorlar. ABD’nin şiddeti azaltmak, ülkede demokrasiyi tesis etmek için Sünnî isyanını siyasî sürecin içine çekmek istemesi, Şiilerce ABD’nin politikasında “büyük ve üzücü bir değişiklik” olarak değerlendiriliyor.
ABD’nin Irak politikasındaki bu değişiklik, akademik çevrelerde de kabul ediliyor. ABD’de bir üniversitede ders veren Şiî uzmanı Veli Nasır, “Böyle bir kaymadan söz ediliyor. Bu kısmen ABD’nin İran’ı sınırlama isteğinden kaynaklanıyor. Şiilerin yönetimdeki kabiliyetsizliklerinin çıkardığı hayal kırıklığının da bunda payı var” dedi.
ABD, Irak’ta “demokrasinin inşasında” çoğunluktaki Şiilere dayanma yolunu seçmişti. Nasır ve Iraklı politikacılar, Washington’ın Şiilere verdiği kayıtsız şartsız desteğin azalmasının bir nedeninin de ABD’nin yeni bir iktidar paylaşımı formülü bularak, Irak’tan çıkma stratejisi geliştirmek olduğunu belirtiyorlar. ABD uzun yıllar boyunca Suudi Arabistan, Mısır, Ürdün gibi Sünnilerin yönetimindeki ülkelerle ilişkilerini sıcak tuttu. Bu ittifakların, Şiî İran’ın bölgedeki etkisini sınırladığına inanılıyor. Birçok uzman, Irak’taki ABD-Şiî ittifakının zaten geçici olduğunu ve ABD’nin bölgedeki çıkarlarını korumak için eninde sonunda eski Arap müttefiklerine döneceğini düşünüyor. Iraklı uzman Mustafa el Ani, “Amerikalılar, şu anda uygulanan, Şiilerin Irak’ta egemen olması formülünün kendilerinin ayrılışını kolaylaştırmayacağını anladılar. Şimdi Irak’ta yeni bir güçler dengesi kurmaya çalışıyorlar” dedi. El Ani ve diğer uzmanlar, Washington’ın Şiilerden uzaklaşmasının bir sebebinin de Şiî yönetimlerin ülkenin iç savaşa sürüklenmesini önleyememeleri olduğunu belirtiyorlar. Irak İslâm Devrimi Yüksek Konseyi’nin üst düzey yetkililerinden Ali el Azad da “Amerikalılar bizi esnek olmayan insanlar olarak görüyorlar. Amerikalılar bizim kendilerini kullandığımızı ama karşılığında bir şey vermediğimizi, üst düzey din adamlarımızın kendileriyle görüşmediğini ve İran’la yakın ilişkilerimizi sürdürdüğümüzü düşünüyorlar...” dedi.
|