|
Deprem gerçeğinin çocuklar üzerindeki etkilerine dikkat çeken uzmanlar, depremin çocuklarda meydana getireceği sorunları ve çözüm yollarının bilinmesi gerektiğinin altını çiziyor.
Özel Hayat Hastahanesi doktorlarından Psikolog Filiz Yakmaz, çocukların deprem gerçeğinden korktuklarını belirtti. Bu korkunun zaman zaman çocuğun gelişmesinde engel olabileceğinin altını çizen Yakmaz, “Okul öncesi dönemdeki çocuklar deprem felâketinin insan kontrolü dışında gerçekleştiğine inanmazlar. Anne babasının onaylamadığı bir düşüncesi ya da davranışı sebebiyle başlarına geldiğini sanırlar. Böylece bir suçluluk duygusuna kapılırlar” dedi.
Okul çağındaki çocukların tabiî olayları anlayabileceklerini, ancak böylesine büyük bir felâketi daha önce yaptıkları kötü bir davranıştan dolayı kendilerine verilen bir ceza olarak algılayabileceklerini vurgulayan Yakmaz, ergenlerin depremi algılayışının yetişkinlerinkine benzediklerini, ancak bu felâketin kendi başlarına gelmiş olmasından öfke duyacaklarını belirtti. Psikolog Filiz Yakmaz, çocukların deprem felâketi karşısındaki tepkileri birbirinden farklı olabileceğini belirterek, “Bazıları depremin hemen ardından bir takım davranış değişiklikleri gösterirken, bazıları günler haftalar, hatta aylarca hiçbir şey olamamış gibi davranıp daha sonra problemli davranışlar sergileyebilirler” diye konuştu. Çocuklarda depremle birlikte değişen davranış özelliklerine de değinen Yakmaz, şunları söyledi: “Çocuklar içine kapanabilir, göz temasından kaçınır, yenilgiye uğramış gibi hissetmeye başlayabilir. Aşırı sorumluluk sahibi, ana baba gibi davranan bir çocuk olmaya başlayabilir. Herkes hakkında kaygı duyar, başkalarının bakıcılığını üstlenmeye kalkar, kendi duygularını tartışmaz, ifade etmez. Ya da tekdüze, donuk, durgun hiçbir şey hakkında kaygı ya da endişe duymaz, hiçbir şeyle ilgilenmez, hiçbir şeye odaklanamaz, sakin bir şekilde oturamaz; yüksek enerji ve hiperaktivite gösterir.”
Sinirli, gergin, heyecanlı görünen, çabucak kızgınlık gösteren, başkalarının kendisi hakkındaki düşüncelerine karşı olağanüstü tetikte ve duyarlı olan ve çabucak ağlayabilen çocukların depremden etkilenmiş olabileceklerini belirten Yakmaz, şöyle konuştu: “Çocuğunuz deprem konusunda konuşmak istediğinde onu dinleyin. Çocuğunuzu depremin, hiçbir şekilde onun bir hatası sonucu olmadığı konusunda ikna edin. Yatma zamanı geldiğinde çocuğunuzun yanında olmaya çalışın, ona bir hikâye okuyun ya da anlatın onu okşayın ve konuşun. Herhangi bir sebeple çocuğunuzdan bir süre ayrılmanız gerekirse, ona nereye gideceğinizi mutlaka anlatın ve döneceğinizden emin olmasını sağlayın. Ailenizin bir arada olmasını sağlayın. Çocuğa oyun oynaması için izin verin hatta onu oyun oynamaya teşvik edin. Ergenlik çağındaki gençlere sosyal ilişkilerini yeniden kurmaları konusunda destek olun. Çocuğun kızgın duygularını yansıtın, ona gösterin. Duyguları sözlerle ifade etmeyi ona gösterin. Başkalarının ona olan tepkilerinden duyduğu endişeye dikkat edin ve bu endişeyi olduğu gibi kabullenin. Bu duyguları bir topluluk içindeyseniz diğerlerine de yansıtın, bırakın ağlasın, sonra da konuşun, ona kaygılarıyla ilgili sorular sorun.”
|
