Kültür-Sanat

Safranbolu’ya 1 milyonluk koruma

Yüzlerce yıllık süreçte oluşan Osmanlı şehir kültürünün günümüzde yaşayan en önemli yapı taşlarından birini oluşturan Safranbolu konaklarının yanı sıra diğer tarihî yapılar, restorasyon çalışmalarıyla korunuyor.

18 ve 19. yüzyıl ile 20. yüzyıl başlarında inşa edilen yaklaşık 2 bin geleneksel Türk evinin bir bütün olarak korunduğu ilçede, eski ve kötü görünümlü tarihî evler aslına uygun restore ediliyor.

Büyük kültür birikiminin, maddî zenginliğin ve yüksek düzeyde ustalığın ürünü konakların restorasyonlarla çatıları ve cepheleri yenilenerek ilçenin kültür birikimine uzun yıllar katkı sağlamaları amaçlanıyor. Safranbolu Kaymakamı Gökhan Azcan, Safranbolu’daki tarihî konakların babadan çocuklarına miras yoluyla kaldığını, içinde oturan aileler tarafından da nesilden nesile korunduğunu söyledi.

RESTORASYON ÇALIŞMALARI

Yıpranmış konakların restorasyonu konusunda ev sahiplerine destek verildiğini, işlerin de ehli ustalara yaptırıldığını belirten Azcan, şöyle konuştu:

‘’Öncelikli amacımız, tarihî yapılarımızı restore etmeden koruyabilmek ve yaşatabilmektir. Zaman içinde deforme olan ve korunamayan eserlerimizle ilgili ön proje hazırlayarak Karabük Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kuruluna sunuyoruz. Buradan izin alınması durumunda işin ehli ustalar gerekli çalışmayı yapıyorlar. Son 5 yılda 45 tarihî evin restorasyonuna 750 bin TL harcandı. Ayrıca, 134 çeşme, tarihî bina, cami, iş yeri ve cezaevi gibi yapılar da onarılarak turizme kazandırıldı. Bunlar için de binlerce TL harcama yapıldı.’’ Kaymakam Azcan, Kıranköy Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında 72 tarihî konağın restorasyonuna başlanacağını belirterek, ‘’Bu iş için 1 milyon TL kaynak bulundu. Kısa zamanda çalışmalara başlayarak bir an önce tamamlamayı amaçlıyoruz. Tarihî eserlerimizin atıl duruma düşmemesi için çabalıyoruz’’ dedi.

MÜZE ŞEHİR SAFRANBOLU

Türk şehir kültürünü yansıtan Safranbolu evlerine doğru gidildikçe bunların büyük bir kültür birikiminin, maddî zenginliğin ve yüksek düzeyde ustalığın ürünü olduğu görülüyor. Bahçe içinde, çoğunlukla üç katlı, 6-8 odalı, büyük aile ihtiyaçlarına uygun tasarlanmış ve estetik biçimde şekillendirilmiş büyük konakların boyutu ve biçimini, büyük aile yapısı, yağışlı iklim, kültürel ve maddî zenginlik olmak üzere 3 unsur belirliyor.

Çevreye saygılı tasarlanan evlerde, tabiat-insan-ev ilişkileri son derece düzenli ve dengeli şekilde yer alıyor. Çevreye olduğu kadar komşuya da saygı egemen. Hiçbir ev diğerinin görüşünü engellemiyor. Görünüm hakça paylaşılmış. Evlerin içindeki odalarda oturma düzeni, bir hiyerarşiye bağlı. Sedirin en uygun yeri, ailenin en büyüğüne ya da gelen misafire terk ediliyor. Evlerin dükkânların, camilerin, han ve hamamların cephelerindeki kuş evleri ise sevgi ve merhamet sembolü niteliğini taşıyor. Orijinal haliyle korunan eserler, Safranbolu’yu bir açık hava müzesi, bir müze şehir haline getiriyor.

10.05.2009