Haberler

Macaristan’da Osmanlı izleri

îstanbul ile birlikte Avrupa Kültür Başkenti ünvanını taşıyacak olan Macaristan’ın Pecs şehrinde bulunan tarihî Peçevî Yakovalı Hasan Paşa Camiinin restorasyon çalışmaları başladı.

Meclis Başkanı Köksal Toptan ile Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın peş peşe yaptığı Macaristan ziyaretlerinde Pecs’de bulunan tarihî Peçevi Yakovalı Hasan Paşa Camiinin restorasyonu gündeme gelmişti. Cihan, restorasyon çalışmalarının başladığı ve yakın bir zamanda da restorasyonun bitirileceği bilgisini aldı. Tarihî caminin bahçesinde bulunan Osmanlı mezarlarının da bozulmadan günümüze kadar geldiği kaydedildi.

Yakovalı Hasan Paşa Camiinin içinde bulunduğu Pecs şehri, İstanbul ile ortaklaşa 2010 Avrupa başşehri ilân edilmiş ve bu sebeple de şehrin içinde birçok yapılanma ve restorasyonlar söz konusu. Pecs (Osmanlıda Peçevi); Macaristan’ın güneyinde yer alan ve Baranya İlinin merkezi olan bir şehir. Şehir, Osmanlı zamanlı ordu garnizonunun bulunduğu stratejik yerlerden olagelmiş.

Geçtiğimiz Ekim ayında TBMM Başkanı Toptan, buraya bir ziyarette bulunmuştu. Avrupa Kültür Başkenti 2010 İstanbul-Essen-Pecs’in bulunduğu ülkelerin Meclis Başkanları, Macaristan’ın Pecs şehrindeki Baranya Bölgesi Belediye Başkanlığı binasında bir araya gelmiş ve proje çerçevesinde parlamentolar arası iş birliğiyle ilgili ortak bildiri imzalanmıştı. Bu ziyaretle birlikte burada yaklaşık 400 yıldır ayakta kalan ve Macaristan’da kullanılabilir tek cami olan Yakovalı Hasan Paşa Camii’nin restorasyonu mevzubahis olmuştu.

Vakıflar Genel Müdürlüğü, ‘Osmanlı Coğrafyasındaki Her Şehirde Bir Eser’ projesi ile “Balkanlar’dan Ortadoğu’ya, Kırım’dan Afrika’ya birçok şehirdeki eseri restore” söylemiyle harekete geçmiş, bu kapsamda da Macaristan’dan Peçevi Yakovalı Hasan Paşa Camii ile Sgetvar Sultan Süleyman Camii restore programı içine alınmıştı.

Yakovalı Hasan Paşa Camii’nin yanı sıra Pecs şehrinde bir başka cami daha var: Gazi Kasım Paşa Camii. Fakat şehrin meydanında bulunan ve Pecs şehrinin sembolleri arasında gösterilen cami, sonradan kiliseye çevrilmiş ve hilâlinin ortasına büyük bir haç yerleştirilmiş.

Macaristan’da Osmanlı’dan kalan en büyük mimarî eser olan Gazi Kasım Paşa Camii şu anda kilise olarak kullanılıyor. Caminin kubbesi, Hunyadi Yanoş heykeliyle yüz yüze Pecs’in en kalabalık meydanına bakıyor. Budin Valisi Gazi Kasım Paşa tarafından 1548-1551 yılları arasında yaptırılmış olan cami; altı sütun üzerine oturtulmuş yedi önemli Türk kültür varlıklarından birisi olarak kabul ediliyor ve de etkileyici manzarası dolayısıyla turistlerin ilgisini çekiyor.

Uzun bir tarihî geçmişe dayanan Türk - Macar ilişkilerinin daha da güçlendirilmesi amacıyla ortak kültür varlıklarının işlendiği “Kültür Varlıklarımız” konulu pullar her iki ülke tarafından 02.12.2002 tarihinde satışa sunulmuş ve pullarda da Peç’teki Gazi Kasım Paşa Camii ile Tekirdağ’daki Rakoczi Evi’nin fotoğrafları yer almıştı. Pecs/ cihan

11.05.2009