Suriyelilere Türkiye vatandaşlığı verilmesi konusunda tartışmalar devam ederken, AKP'nin ilk defa kendi tabanının tamamını ikna edemediği ve seçmenin bu vaatlerden hoşnut olmadığı görüldü: "Savaştan kaçmış bir millete bu kadar şerefli bir vatanın vatandaşlığını vermek çok da doğru bir şey değil."
BBC Türkçe'den Rengin Arslan, vatandaşlık tartışmasını AKP seçmeniyle konuştu. Suriyeli sığınmacıların ağırlıklı olarak yaşadığı Üsküdar ve Zeytinburnu'nda yaşayan AK Parti seçmeni nezdinde en çok yankı getiren konuysa, Cumhurbaşkanı'nın TOKİ açıklaması oldu.
Erdoğan önceki gün yaptığı açıklamada, Suriyelilerin 10-15 kişilik gruplar halinde aynı yerde ve kötü koşullarda yaşadığını söylemiş ve şöyle demişti:
"Kamplar, evler, buralardaki insanlar bir gözden geçirilsin ve bu gelmiş olan Suriyelileri ülkemizin belli yerlerine yerleştirelim. Hatta gerekirse, TOKİ'nin elinde boş konutlar var."
Zeytinburnu'nda yaşayan emekli Mustafa Yılmaz, Erdoğan'ın TOKİ vaadiyle ilgili şöyle konuştu:
"Vatandaş olmalarını istemiyorum. AK Parti'ye de oy veriyorum ama istemiyorum bunu. Ben emekliyim. Bana versin ucuz krediyle evi. Ama benim memleketimde, Amasya-Suluova'da 125 bin lira bir ev TOKİ'de. Versin onu da biz alalım, ucuz ucuz."
"KENDİ VATANINI KORUYAMAMIŞLAR"
Sonra da Suriyelileri kendi vatanlarından kaçmak, ülkelerini savunmamak ile eleştiren Mustafa Yılmaz, "Suriyeliler kendi vatanını koruyamamış, kaçıp gelmiş. Bizim askerlerimiz yok mu? 20 yaşında gençlerimiz ölüyor" diyor.
"SAVAŞTAN KAÇMIŞ BİR MİLLETE VATANDAŞLIK VERİLMEZ"
Habip adındaki bir öğretmen şöyle konuştu: "Savaştan kaçmış bir millete bu kadar şerefli bir vatanın vatandaşlığını vermek çok da doğru bir şey değil."
Bir şirkette çalışan 23 yaşındaki Savaş da benzer tepkiyi dile getirenlerden: "Sonuçta ülkeleri var. Gitsinler ülkelerini alsınlar geriye. Bir savaş var ama, liderleri yüzünden. Biz zamanında bu ülkeyi kolay mı almışız. Savaşmışız, almışız. Çok rahatsızım. Her yerde kavga ve gürültü. Saldırganlar. Denize neyle gireceklerini bilmiyorlar, parklara bile çıkamıyoruz artık. Kültürleri, her şeyleri farklı"
"MİLLETİN ÜNİVERSİTE MEZUNU ÇOCUĞU HEP İŞSİZ"
Suriyelilere vatandaşlık verilmesine iş ve eğitim üzerinden tepki gösteren de var. Nuriye adında AK Parti seçmeni bir kadınsa şunları dedi: "Önce kendi ülkemin fakir fukarası kalkınsın isterim. Milletin çocuğu var, üniversite mezunu. Hepsi işsiz."
Kendi işinin sahibi Betül Okulu için ise asıl sorun tam da burada başlıyor. Kültürel veya ilkesel olarak Suriyelilerin vatandaşlığa alınmasına karşı çıkmıyor. Ancak "Bizim kalifiye elamanlarımızda sıkıntılar var. Vatandaşlık verilmesini makul bulmuyorum, bence yersiz. Biz kendi kendimize bir şeyleri halletmedik ki biz onlara niye vatandaşlık veriyoruz" diye özetliyor görüşünü.
"MÜSLÜMAN VATANDAŞLARIN KIRILMASINA RAZI DEĞİLİZ"
AKP'ye oy veren seçmenin görüşleri sadece bu çerçeve ile sınırlı değil. Suriyelilere vatandaşlık verilmesi gerektiğini savunanlar da var.
Bunlardan biri Rizeli Mehmet Arslan. Onun için din kardeşliği en önemli birleştirici. "Müslüman vatandaşların kırılmasına gönlümüz razı değil. Vatandaşlık verilse iyi olur. Hepsi gelsin, biz hepsini kucaklarız. Vatandaşlık istiyorlarsa, kabul ediyorlarsa vatandaş yapılsınlar" diyor.
"ZATEN YAPILMASI GEREKEN ŞEYLER"
Bir başkası ise aslında kendisi de bir göçmen olan 28 yaşındaki Mehmet Ali. 6 yaşından beri Almanya'da yaşayan Mehmet Ali için, Suriyelilere vatandaşlık verilmesi de, konut verilmesi de zaten yapılması gereken şeyler.
Almanya'nın geçen yaz ayındaki göçmen akını karşısında benzer adımları attığını söyleyen Mehmet Ali, Türkiye'nin Suriyelilere en az onlar kadar destek olacak güçte olduğunu söylüyor.
Başından beri Erdoğan'ı desteklediğini söyleyen Mehmet Ali, özellikle kalifiye Suriyelilerin Türkiye'ye değer katacaklarını belirtiyor.
"ALMANYA'YA GELEN SURİYELİLERE DE EV VERİLDİ"
Mehmet Ali, "Onlar da Türkiye için faydalı olabilir. Almanya'ya gelen Suriyelilere de ev verildi. Herkese maaş verildi. Devlet onlara maaş bağladı. Hem kirası ödeniyor hem de 450 euro para veriliyor. Onlar da bizim gibi can. Türkiye maaş vermiyor ama ev vereyim diyor. Almanya yapabiliyorsa, biz de yapabiliriz; Avrupa yapabilirse biz de yapabiliriz" diyor.
VATANDAŞLIK DÖNÜM NOKTASI OLACAK
Suriye her geçen gün daha büyük bir yıkıma sahne olurken, Türkiye yaklaşık 3 milyon Suriyeli mülteci ile dünyanın en büyük mülteci nüfusuna sahip ülkesi haline geldi. Bu en başından beri iktidar partisi ve tabanı için de bir övünç vesilesi oldu.
Gelen Suriyelilerin geçici haklara sahip olmasını sağlayan "misafir" statüsünden başka bir yasal konumlarının olmaması ise sağlıktan, istihdama, barınmadan, beslenmeye kadar pek çok insani sorunu ortaya çıkardı.
Bugün ise vatandaşlık tartışmaları, misafirperverliği bir marka değeri olarak sunan Türkiye için bir dönüm noktası ve bir sınav olabilecek nitelikte.
ERDOĞAN NE DEMİŞTİ
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın 'müjdelemesiyle' bir anda gündeme gelen Suriyelilere vatandaşlık verilmesi uygulamasının detayları netleşmeye başlamış, ilk etapta yaklaşık 30 bin, toplamdaysa 300 bin Suriyelinin Türkiye vatandaşlığına geçirilmesinin planlandığı belirtilmişti.
Erdoğan, vatandaşlık verilen Suriyelilerin nerede yaşayacaklarınıysa şu sözlerle anlatmıştı: "Bu gelmiş olan Suriyelileri ülkemizin belli yerlerine yerleştirelim. Hatta gerekirse TOKİ'nin elinde boş konutlar var."