2011 yılında ortalamada 800 bin liradan satılan ticari taksi plakaları, 2016’da 1.6 milyon liradan alıcı bulurken, kiralama ücretleri de son 5 yılda yüzde 100 arttı ve 7 bin liraya çıktı. 24 ay aradan sonra taksi ücretlerine yapılan zam, hat sahiplerini etkilemezken, kiracı esnafı da mağdur etti.
Türkiye’de en çok prim yapan yatırım modellerinden olan ticari taksilerin, hat fiyatları dudak uçuklatıyor. Günlük kazançlarıyla da birçok kişinin ekmek kapısı olan taksici esnafı bu aralar aradıklarını bulamıyor. Karar'dan Ali Yıldırım'ın haberine göre plakaların son 5 yılda yüzde 100 oranında fiyat artışı yaşaması, mal sahiplerinin yüzünü güldürürken, hattı kiralayan esnaf mağdur durumda. 2011 Aralık ayında enflasyon oranı yüzde 40 olurken, taksi ücretlerine zam da 5 yılda açılış fiyatlarına ortalamada yüzde 38 olarak yansıdı. Kilometre başına olan ücret ise yine aynı dönemler arasında yüzde 28 oldu. Yine 2011 yılında ticari taksi plakası 800 bin lira iken, 2016’ta bu rakam neredeyse yüzde 100 artarak 1.6 milyon olarak gerçekleşti. 2011’de ticari taksilere 3 bin lira kira ödeyen esnaf, şimdilerde ise minimum 6 bin lira ödüyor. Plakalar yüzde 100 prim yaparken, kazançlar enflansyon oranına neredeyse aynı kaldı.
KİRACI ESNAF SIKINTIDA
İstanbul’da 2011’de taksi ücretlerine yüzde 8 oranında zam yapıldı. Aynı yıl 2.50 lira olan taksimetrenin açılış fiyatı 2.70 liraya yükselirken, kilometre başına ücrette 1.60 liradan 1.73 liraya çıktı. 2014’te gerçekleşen yüzde 10’luk zam esnafın azda olsa yüzünü güldürdü. 25 kuruşluk açılış zammı 3.20 lira olarak gerçekleşti. Kilometre başına ücret ise 17 kuruşluk zamla 2 lira olarak gerçekleşti. 2014 yılından sonra gerçekleşen zam ise 24 aylık bekleme sonunda sadece yüzde 5 olarak gerçekleşti. 2011’de taksi kiraları 3 bin liradan başlarken, 2016’da bu rakam minimum 6 bin lira oldu. Yüzde 100 zam yiyen kiracı esnaf taksi ücretlerindeki bu son 5 yılda gerçekleşen zammı böylelikle yetersiz buldu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi’nde (UKOME) taksicilerin yüzde 15’lik zam isteğini değerlendirerek, yeni ücretleri belirledi. Yüzde 5 zam kararı veren UKOME, 3.20 lira olan açılış ücretini 3.45 liraya çıkardı. 2016’da kilometre başına olan 2 liralık ücrette kararla birlikte 2.10 liraya çıkarıldı.
YÜZDE 5 ZAM
Büyükşehir Belediyesinin zam oranını beklentilerinin altında bulan taksiciler, duruma tepki gösterdi. İstanbul Taksiciler Esnaf Odası (İTEO) Başkanı Yahya Uğur, taksicilerin gelişime yönelik projelerini görmezden geldiğini belirtti. Uğru, UKOME yetkililerinin kendi ulaşım ağına düzenli olarak zam yaptığını söyleyerek, enflasyonun göz ardı edildiğini dile getirdi.
TAKSİCİYE CEZA AYARI
Durumu protesto ederek, taksimetre ayarı yaptırmadıklarını aktaran Uğur, şunları kaydetti: “17 bin 395 taksiden 13 bin 500'e yakınında taksimetresi bulunan TETAŞ önceki yıllarda taksimetre ayarı için sabaha kadar hizmet veriyordu. Ancak geçtiğimiz Cumartesi sadece 500'e yakın kişinin taksimetre ayarı yaptırdı. İki yıldan sonra gelen yüzde 5 oranında bir zammı kendimize hakaret olarak görüyoruz. Taksimetre zammı onaylandıktan sonra da ben ve meslektaşlarım, ortak kararla taksimetre zammını uygulatmadık. Fakat daha sonra bakanlıktan beni arayarak ölçüler kanununa göre 1767 TL para cezası olduğunu söylediler ve biz üyelerimize ayarlamayı yaptırdık” dedi.