Dünya'da yer alan habere göre özellikle Borsa İstanbul’un türev ürünlerinin Tahran Borsası’nda, Tahran Borsası’ndaki borsa yatırım fonları ve faizsiz borçlanma aracı (müştak) ürünlerinin de Borsa İstanbul’da işleme açılması hedefleniyor. Ayrıca çifte halka arz da (dual listing) yapılması planlananlar arasında. Basınla sohbet toplantısında konuşan Borsa İstanbul Genel Müdürü Tuncay Dinç, Tahran Borsası’na işbirliğine yönelik resmi bir davette bulunduklarını söyleyerek, İran’da henüz yaptırımlar kalkmadan erken bir adım atarak bu anlaşmayı gerçekleştirdiklerini ve iyi bir model oluşturabileceklerini söyledi. 

Çifte halka arz neden olmasın 

Dinç, imzalanan karşılıklı iyi niyet anlaşmasının detaylarını şöyle açıkladı: “Bu iyi niyet anlaşması, gerek eleman değişimi, gerek know how olsun iki borsa arasında işbirliğini artırmayı hedefl iyor. Borsa İstanbul olarak, çevre ülkelerle de işbirliği yapıyoruz. İran’ın da bunun dışında kalmasını istemedik. Anlaşma şu an için herhangi bir yükümlülük içermese de ilişkileri artırmaya yönelik güzel bir başlangıç oldu. İleriki aşamada şirketler neden iki borsada (dual listing) da işlem görmesin! Ayrıca, borsa yatırım fonları, faizsiz borçlanma aracı (müştak) ve sukuk konusunda onlar bizden hacim olarak çok iyi durumdalar. Biz de onlara türev piyasalar konusunda destek verebiliriz. Biz bu işe karlılık odaklı bakacağız.” 

Piyasa değeri 100 milyar dolar 

Tahran Borsası CEO’su Hassan Ghalibaf Asl ise Tahran Borsası’nda halka açık 320 şirketin piyasa değerinin 100 milyar doları bulduğunu açıkladı. Borsanın yıllık işlem hacminin 25 milyar dolar olduğuna ve Tahran Borsası’nda yabancı payının yüzde 1’i geçmediğine dikkati çeken Asl, Tahran Borsası’nın yüzde 40’ının aracı kurumlara, yüzde 40’ının bankalara ve yüzde 20’sinin de şahıslara ait olduğunu bildirdi. Borsa İstanbul ile 5-6 ay boyunca görüştüklerini belirten Asl, bu görüşmelerin sonucunda anlaşmanın imzalandığını söyledi. Hem İran, hem de Türk şirketlerinin iki borsada da işlem görmek için iştahlı olduklarını dile getiren Asl, “Borsa İstanbul’da halka açık olmak isteyen İranlı şirketler var. Bizim orada bakır şirketi, petro kimya, otomotiv firmaları var” dedi. 

Tahran Borsası’ndan piyasa değeri bakımından petro kimya şirketlerinin yüzde 25, bankaların yüzde 10, madenciliğin yüzde 10 ve IT şirketlerinin de yüzde 7-8 pay aldığını bildiren Asl, “Borsaya açık 4 İranlı otomotiv üretim şirketi var, 30 tane de çimento şirketi bulunuyor. Toplamda 37 değişik sektör Tahran Borsası’nda işlem görüyor. Bu çeşitlilik sebebiyle yabancı yatırımcılar borsamıza yoğun ilgi gösteriyor” açıklamasında bulundu.

Anlaşmanın imzalanmasıyla 170 ziyaret

Batı ile nükleer anlaşmayı imzalayan İran’da halen para transferi yapılamadığına işaret eden Hassan Ghalibaf Asl, yaptırımların kalkmasına yönelik anlaşmanın imzalanmasıyla birlikte çeşitli ülkelerden 170 ziyaret aldıklarını, bu ülkelerin ağırlıklı Avrupa’dan; İngiltere, Fransa, Almanya’dan geldiğini söyledi.

Kollarımızı açtık yatırımcıları bekliyoruz

Tahran Borsası’nın Londra’da bir roadshowa davet edildiğini açıklayan Hassan Ghalibaf Asl, “Yabancı yatırımcının ülkemize ve borsamıza ilgisi çok yüksek. Biz de kollarımızı açtık, yabancıların gelmesini bekliyoruz. Yabancı yatırımcılar şu anda Tahran Yönetimi ile ülkede yatırım yapmak için görüşme halinde” diye konuştu.

Yaptırımlar iki ay sonra kalkabilir

İran’da yaptırımların iki ay sonra kalkabileceğini söyleyen Tahran Borsası CEO’su Hassan Ghalibaf Asl, “Bizdeki bilgi bu yönde. Yaptırımlar kalkarsa daha fazla yabancı borsada işlem görür. IMF’nin tahminlerine göre İran’da bu yıl sıfır büyüme bekleniyor. Ancak yaptırımlar kalkarsa 2016’da yüzde 5-6’yı bulur” dedi.