New York merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü, son aylarda Irak güvenlik güçleri destekli Şii milislerin Sünni bölgelerdeki sivillere yönelik ihlallerindeki artışa dikkat çekti. 

İnsan Hakları İzleme Örgütü'ne göre, Şii milisler sivillere yönelik kaçırma eylemlerinde bulunuyor, sivilleri evlerini terk etmeye zorluyor. Bazı durumlarda ise siviller öldürülüyor. 

Örgüte göre, Irak'ın doğusundaki Diyala eyaletinde bulunan Mikdadiye, Ekim ayında IŞİD'den temizlendikten sonra Haziran ayında IŞİD'in bölgeyi ele geçirmesinin ardından yerinden olan yaklaşık 3 bin kişinin evlerine dönmesine izin verilmedi. 

Barvana ve Mikdadiye'de 72 ölüm

İnsan Hakları İzleme Örgütü ayrıca, gönüllü milisler ve özel kuvvetlerden oluşan birliklerin Anbar eyaletinde, Fırat nehri kıyısında bulunan Barvana ve Diyala eyaletindeki Mikdadiye'de 72 sivili öldürdüğü iddiasıyla ilgili soruşturma başlattı.

Kanıtlara göre, milislerin ihlâlleri özellikle Bağdat'ın 80 kilometre kuzeydoğusunda bulunan Mikdadiye'den IŞİD mensupları çıkarıldıktan sonra başladı. Yeni Başbakan haydar İbadi'nin göreve başladığı Ekim ayından sonra İbadi, Aralık ayında Wall Street Journal'a verdiği mülakatta söz konusu eylemleri kınamış, Barvana'daki ölümlere ilişkin soruşturma açılması emrini verdiğini söylemişti. İbadi, "Hiçbir silahlı grup Irak güvenlik güçlerinin dışında veya ona paralel şekilde faaliyet yürütemez" demişti.

Önce IŞİD, sonra milisler

İnsan Hakları İzleme Örgütü Ortadoğu ve Kuzey Afrika Direktör Yardımcısı Joe Stork, "Iraklı siviller önce IŞİD, daha sonra ise hükümet yanlısı milisler tarafından saldırıya uğradılar. Hükümetin kendilerini terörist olarak görmesiyle başlayan keyfi tutuklamalar ve öldürmelerle birlikte bölge sakinlerinin korunmaları için gidecek yerleri yok" dedi.

 Mikdadiye, Diyala eyaletinin kırsal bölgesinde bulunuyor ve yaklaşık 300 bin nüfusa sahip. Sünni ve Şii Arapların yanı sıra, Kürt ve Türkmenlerin de yaşadığı bölge Haziran'dan Ekim 2014'e kadar IŞİD kontrolünde bulunuyordu.

Bölge sakinlerine göre Ekim ayı ortalarında bölgeye giren hükümet yanlısı milisler bölgeyi terk etmesiyle evlerine dönen siviller evlerine döndüler. Ancak bölge sakinlerine göre, Şii Asaib Ehl el-Hak grubuna bağlı gönüllü milisler daha sonra geri geldiler, insanları kaçırdılar, sokakta rastgele havaya ve evlere ateş açtılar ve bu şekilde üç kişiyi öldürdüler.

'Hesap günü yaklaşıyor'

Eski Başbakan Nuri Maliki döneminde Ulaştırma Bakanı görevi yapmış olan Şii Bedir Tugayları lideri Hadi Ameri ise 29 Aralık'ta Mikdadiye'de yaşayan sivilleri uyararak, "Hesap günü yaklaşıyor. Hiçbir şey kalmayıncaya kadar bölgeye saldıracağız. Mesajım yeterince açık mı?" ifadelerini kullanmıştı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün başka bölgelerden de incelediği olaylara göre, benzer olayların Ekim ayında Selahaddin eyaletine bağlı Emirli'de, 17 Aralık'ta Bağdat'ın kırsal kesiminde, Ocak ayında Samarra'da gerçekleştiğine dair iddialar bulunuyor. İnsan hakları gözlemcileri söz konusu olanlara ilişkin araştırmalara devam ediyor. 

Stork şunları söylüyor:

"Irak hükümeti ve uluslararası müttefikleri Mikdadiye gibi yerleri harap eden bu milis belası sorununu çözmesi lazım. IŞİD'e karşı etkili bir tepki, sivillerin hayatını korumakla başlar. Hele ki bu insanlar IŞİD'in saldırılarına bu derece maruz kalmışken."