Kar ve buz manzarası, 1953'te 8848 metrelik zirvesine ulaşan ilk insanlar Edmund Hillary ve Tenzing Norgay'ın ayak izlerini takip eden yaklaşık 5 bin dağcının bıraktığı çadırlar, boş oksijen depoları, tırmanma ekipmanı, yiyecek kapları ile dolu.

Durum o kadar kötüleşti ki Nepal hükümeti alarma geçti. Dağcılar ve ticari amaçlı tırmanma şirketleri şimdi çöpleri temizlemeye çalışıyorlar.

Ve sorun sadece dağın Nepal tarafı ile sınırlı değil. Buranın yanı sıra, Tibet tarafındaki kampa da arabayla kolayca ulaşılıyor ve turist sayısı burada da son yıllarda oldukça arttı. Sonuç olarak, Çinli yetkililer Şubat ortasında çok sert bir adım attılar ve ana kampı tırmanma izni olan dağcılar dışında herkese kapattılar.

Temizleme operasyonu

Dawa Steven, Nepalli bir Şerpa, yani Everest'e çıkan dağcılara rehberlik ediyor, ve bir girişimci olarak keşif şirketi Asian Trekking'i yönetiyor. Steven, şu ana kadar 18 farklı ülkeden 150'den fazla dağcıyı zirveye çıkarmış.

2007 yılında, dünyanın en yüksek zirvesine ilk kez ulaştığında Dawa, çöp yığınlarından fazlasıyla endişe duyduğunu söyleyerek, yamaçlardan çöp toplamak amacıyla Eco Everest Seferleri adında bir girişimde bulunmaya karar vermiş.

35 yaşındaki Dawa, bugüne kadar 18 bin 800 kilogram çöp topladıklarını söylüyor.

Nepal hükümeti ticari amaçlarla çalışan şirketleri, zirveye çöp atmamaları konusunda bir depozito sistemi ile engellemeye çalışıyor. Bu sisteme göre şirketler, tırmanmaya başlamadan önce yaklaşık 4420 euroluk bir depozito yatırmak zorunda. Daha sonra yetkililer tarafından bu tırmanışın çevreye zarar vermediği onaylandığında, şirketler parayı geri alıyor.

Zirvenin temiz tutulması için her tırmanıcının en az sekiz kilo çöp geri getirmesi bekleniyor. Ancak Dawa yeni yasaların uygulanmadığını söylüyor. Bu nedenle kendisi, her bir müşterisine, geri getirdiği her bir kilo çöp için yaklaşık 100 rupi (0.77 Euro) ödüyor.

Buzların altındaki sürprizler

Dağlardaki iklim değişikliği diğer zorlukları da beraberinde getiriyor. Isınma, buzları eritiyor ve insanların Everest'e ilk yolculuklarını yapmaya başladığından beri biriken çöpleri açığa çıkarıyor.

Şerpa Dawa, "Buzun altında ne olduğunu bilmiyoruz. Buzul hareket etmeye devam ediyor ve biz her yıl temizliyoruz ancak gelecek yıl alttan yeni çöp çıkıyor, böylece kimse tam olarak ne kadar çöp olduğunu söyleyemiyor." diyor.

Yorucu bir görev

"Her dağcı, mümkün olduğu kadar az yük taşımak ister", diyen Love Raj Singh, "Bu yükseklikte havadaki oksijen miktarı yüzde 30'a düşüyor, bu yüzden bir de çöp toplamak cidden zor bir iş" şeklinde konuşuyor.

Ancak yine de bu görevi üstlenenler var. Singh, dağın temizlenmesini amaçlayan Hindistan Sınır Güvenliği ekibinin "Temiz Himalaya, temiz buzullar" kampanyasına liderlik ediyor. Ekibi, geçtiğimiz yıl yüksek irtifada bulunan kamplardan merkez kampa 700 kilo çöp getirmiş.

Şerpa Dawa ise, zor ve tehlikeli olan bu görevde çalışmaya devam edeceğini söylüyor ve ekliyor: "Dağlarda olduğum sürece, temizlemeye devam edeceğim." 

Deutsche Welle Türkçe