Kur’ân’da zikredilen kadın kimliği modelleri asırlar boyunca inananlara kimi zaman ibret tablosu, kimi zaman ‘örnek’ olur.
Sözgelimi, İlâhî kelâmda Hz. Nuh’un (as), Hz. Lut’un (as) eşleri ibretlik olarak nazarlara sunulurken, Hz. Meryem ve Şuayb Peygamberin (as) kızları iffet timsâli olarak anlatılır.
Geçen hafta Kasas Suresi’nde anlatılan Musa Peygamber’in (as) hayatından kesitleri sizlerle paylaşmış, hayatındaki kadınları; annesini, kızkardeşini, Hz. Asiye’yi hatırlamıştık.
Bu hafta ise hayat arkadaşı ile tanışma öyküsünü aktaralım sizlere. ‘Kıssadan hisse’ misâli günümüz kadınlarının ve erkeklerinin alacağı çok dersler var bu öyküde.
Kasas Suresi’nde iffetli kadın erkek modeli Hz. Musa (as) ve Hz. Şuayb’ın (as) kızları üzerinden mü’minlerin dikkatine sunulur. İffet sadece kadınlara has bir fazilet değildir. Erkek de iffetli olmalıdır. Hz. Musa (as) bu konudaki tavırlarıyla örnek teşkil eder.
HZ. ŞUAYB’IN (as) KIZLARI
(Musa) Medyen suyunun başına varınca, oranın halkından bir topluluğu, hayvanlarını sularken buldu. Onların gerisinde ise, hayvanlarını suya gitmekten alıkoyan iki hanım gördü. Onlara: ‘Bu hâliniz nedir?’ diye sordu. Dediler ki:
“Çobanlar çekilmeden biz hayvanlarımızı sulamayız; babamız ise çok yaşlıdır. (gelip hayvanları sulayacak hâli yoktur).”
Musa onların hayvanlarını suladı, sonra bir gölgeye çekildi.
“Ey Rabbim,” dedi. “Bana ihsan edeceğin her hayra muhtacım.”
Derken, o iki hanımdan birisi utana utana, mahcup bir yürüyüşle geldi.
“Hayvanlarımızı sulamanın karşılığını vermek üzere babam seni çağırıyor” dedi. Musa gelip başından geçenleri onların babalarına anlattı. Babaları da Musa’ya; “Korkma,” dedi. “Artık o zalimler güruhundan kurtuldun.” O hanımlardan biri şöyle dedi:
“Babacığım, onu ücretle (çoban) tut! Şüphesiz, ücretle istihdam ettiğin en iyi kimse, güçlü ve güvenilir kimsedir.” Babaları (Musa’ya) dedi ki:
“Sekiz sene bana çalışman şartıyla şu kızlarımdan birini sana nikâh etmek isterim. On yıla tamamlarsan, o da senin bir lütfun olur. Ben sana güçlük çıkarmak istemem. Beni inşâallah salih kimselerden bulacaksın.”
Musa: “Bu seninle benim aramda bir anlaşmadır. İki müddetten herhangi birini tamamladıktan sonra, artık bir çekişme olmayacak ve daha fazlası benden istenmeyecektir. Söylediklerimizi Allah görüp gözeticidir.” (Kasas Suresi, 23–28)
KISSADAN HİSSELER
* Hz. Musa’nın (as) yardıma ihtiyaçları olduğunu düşündüğü hanımlara durumu anlamak için soru sorması ve onlara yardım etmesi, bu arada çobanların kabalığı ilginçtir.
* Hanımların çobanlarla muhatap olmadan, su sırasında ağız dalaşına girmeden onların gidişini beklemeleri de öyle. Yaşlı babalarına olan şefkatlerini ise görmemek mümkün mü!
* Hz. Musa’nın (as) yardıma ihtiyacı olduğu halde, karşılık beklemeden, hanımların yanına gelmeyip bir kenara çekilip Rabbinden yardım dilemesi Peygambere yakışan ne asil bir duruştur!
* Âyette hanımların yürüyüşüne yapılan vurgu dikkat çekicidir. İşveli değil, mahcub…
* Hz. Musa’nın (as) başından geçen olayları o kadar fırsatı varken hanımlara değil de babalarına anlatması, birbirinin namahremi olan kadın ve erkeğin arasındaki iletişimin tatlı sohbetlere dönmemesi gerektiğine de bir işarettir.
* Kızlardan birinin Hz. Musa’yı ‘güçlü ve güvenilir’ olarak babasına takdim etmesi, hanımların erkekte aradıkları vasıfların da özetidir.
* Hz. Şuayb’ın(as) ‘kız babası’ olarak kızları ile sağlıklı iletişimi dikkat çekicidir.
* Âyetlerin devamında kızlardan biri ile evlenen Hz. Musa’nın sözleşme süresi bittiğinde hamile olan eşi ile yolculuğa çıkması, eşine olan şefkat ve merhameti dikkat çekicidir. Eşini ısıtabilmek için ihtiyaç duyduğu ateşi bulmak üzere uzaktan fark ettiği ışığa doğru yola çıkması onun farklı bir yolculuğunun da başlangıcı olacaktır. Tur Dağı Hz. Musa’nın (as) kıssasında önemli bir mekandır.
* Musa (as) kıssasında şüphesiz alınacak dersler çoktur. Bizimkisi ‘deryadan katre’ misâli…