Bayan okuyucumuz: “Zilhiccenin ilk on gününün faziletleri nelerdir? Bu günlerde neler yapalım? Bu günlerde tutulan oruç bayramın birinci günü kurban etine kadar devam eder, bayram etiyle iftar edilir deniyor. Bu doğru mudur?”
Leyal-i Aşere Günlerine Doğru
Bu gün Zilhicce ayı başladı.
Kur’ân’da “Ve’l-Fecr ve leyalin aşr” suresi vardır. Bu sure yeminle başlıyor ve Allah’ın Ad, İrem ve Semud halkına ve Firavun’a nasıl ve niçin gazap ettiğini anlatan azap ayetleri ile devam ediyor.
İnsan okuyunca titriyor.
Bu surenin başında kendisine yemin edilenlerden birisi de “layelin aşr”dır ki “on gün” demektir. Zilhiccenin ilk on günüdür. Bu ilk on günün kutsiyetine Cenab-ı Hak yemin ediyor. Başlangıç yeminleri ile birlikte devam eden azap ayetlerinin meali şöyledir:
“Fecre ve on geceye, ve çift ve tek olana, ve geçip gideceği zaman geceye and olsun! Şüphesiz bunlarda, akıl sahibi bir kimse için üzerine yemin edilmeye değer bir özellik vardır. Rabbinin, Âd kavmine, şehirler içinde benzeri kurulmamış olan sütunlarla dolu İrem’e, vadide kayaları oyan Semûd’a, kazıklar sahibi Firavun’a ne yaptığını görmedin mi?”1
Bu ayetlerin ifade ettiği manayı şöyle anlayabiliriz: Gazaba uğrayan kavimlerin isyanlarından bahseden ayetler, gelmek üzere bulunan on günün kutsiyetine yemin ediyor. Öyleyse bu on günde Allah’ın celalinden ve gazabından Allah’ın cemaline ve rahmetine daha fazla sığınmamız gerekiyor.
Leyali-i Aşereden Sonra Kurban
Bu günlerin ardından Hazret-i İbrahim’den (as) beri kurban gibi celalli bir ibadetin emredilişinin demek büyük hikmetleri var!
Kurban, günahlarımızla hak ettiğimiz gazaptan, Allah’ın cemaline, rahmetine ve mağfiretine sığınmamızı sağlıyor. Ve inşallah günahlarımız bağışlanıyor.
Nitekim Peygamberimiz (asm) bu hususu şöyle bildiriyor: “Hiç bir kul, kurban günü, Allah indinde kan akıtmaktan daha sevimli bir iş yapamaz. Zîra, kesilen hayvan, kıyamet günü boynuzlarıyla, kıllarıyla, tırnaklarıyla gelecektir. Hayvanın kanı yere düşmezden önce Allah indinde yüce bir mevkie ulaşır. Öyle ise, onu gönül hoşluğu ile ifa edin.”2
Leyali-i Aşere’nin Fazileti
Peygamber Efendimiz (asm) buyuruyor ki:
“Salih amellerin Allah’a en ziyade sevgili olduğu günler bu on gündür!” buyurmuştu.
Ashaptan: “Allah yolundaki cihaddan da mı?” diye soran oldu. Efendimiz (asm):
“Cihaddan da!” buyurdu, ardından devam etti: “Ancak bir kimse, canını, malını tehlikeye atarak çıkar, hiçbir şeyle dönmezse (yani cihad arasında ölürse) o kimse hariç.”3
Keza bir diğer hadiste Peygamberimiz (asm) şöyle buyurdular: “Ondaki her bir günün orucu bir yıllık oruca (sevapça) eşittir. Ondaki bir gece kıyamı (ibadetle ihya edilmesi) Kadir gecesinin kıyamına (ihyasına) eşittir.”4
Ve bu günlerden arefe gününün fazileti şöyle bildiriliyor: “Allah, hiçbir günde, arafe günündeki kadar kulunu ateşten çok azad etmez. Allah (mahlûkata rahmetiyle) yaklaşır, onlarla meleklere karşı iftihar eder ve: “Bunlar ne istiyorlar biliyor musunuz?” der.”5
Bediüzzaman hazretleri bu günlerde yazdığı mektuplarda talebelerinin leyali-i aşerelerini tebrik eder, bu günlerin kutsiyetine dikkat çekerdi.6 Yayınlanmamış bir mektupta ise Bediüzzaman, Nur Şakirtlerinin hizmetleriyle bu günlerin kazançlarına mazhar olduklarını, uykularının bile ibadet sayıldığını müjdeliyor.7
Bu Günlerde Neler Yapalım?
Bu on gün içinde yapacağımız ibadetlerin fazileti yukarıdaki hadislerde işaret edilmiştir. Şöyle ki:
1-Bu günlerden her bir günün orucu, bir yıllık nafile oruca eşdeğerdir. Oruç ilk dokuz günün bir kısmında veya tamamında tutulabilir. Onuncu günü kurban bayramıdır. Kurban bayramı günü oruç tutulmaz. Ancak o gün eğer zor olmayacaksa kurban eti ile iftar etmek (yani hiçbir şey yemeden, önce kurban eti yemek) sünnettir. Fakat bu zor olacaksa, yani kurban eti gecikecekse kahvaltı yapılabilir.
2-Bu günlerin gecelerinde yapılan ibadet, zikir, evrad, ezkar ve dualar Kadir Gecesinde okunan evrad, ezkar ve yapılan dualar gibidir.
3-Bu gün ve gecelerde Risale-i Nur okumalarımızı artırmak, Cevşen, Celcelutiye, Tahmidiye gibi dua ve ezkâra önem vermek ve âlem-i İslam’ın ferec ve fütuhatı için dua etmek inşallah dualarımızın kabulüne vesile olur.
Leyali-i Aşerenizi tebrik ederiz.
Dipnotlar:
1 Fecr Suresi: 1-10
2 Tirmizî, Edâhî 1, (1493); İbnu Mâce, Edâhî 3, (3126).
3 Buharî,l Iydeyn 11; Ebû Davud, Savm 61, (2438); Tirmizî, Savm 52,l (7577
4 Tirmizî, Savm 52, (758)
5 Müslim, Hacc 436, (1348); Nesâî, Hacc 194,l (5, 251, 252).]
6 Kastamonu lahikası, s. 162; Emirdağ lahikası, s. 82, 227, 228, 230, 374
7 Yeni Asya Gazetesi, Sayı: 15327
Kurban Bayramı ve Hacca Dair
EuroNur Video ekibinin hazırlayıp, Ekrem Özden’in sunduğu Fıkıh Köşesi Programı’na Fikih.info sitesi ve Yeni Asya Gazetesi Fıkıh Günlüğü Köşesi İlahiyatçı–Yazar Süleyman Kösmene konuk oldu.
Kösmene; Kurban Bayramı ve Hacca Dair konulu röportajında aşağıdaki soruları da yanıtladı;
* Zilhicce ayının fazileti ve bu günlerde yapılan ibadetler
*Arefe günü bin İhlas okumanın fazileti
* Kurban ibadetinin sosyal yönü
* Kan ve Bayram
* Hac İbadetinin terkinin Kessaretül Zünup olduğu