EZAN DUASINI SESLİ YAPMAK
Adana’dan Şevket Bey: “Ezan okunduktan sonra camide imam, müezzin veya cemaatten biri tarafından ezan duasının açıktan okunmasında bir sakınca var mıdır?”
Dualarda, tesbihatta ve nafile ibadetlerde sorumluluk bireyseldir. Sünnet olan söz konusu evradı, zikri ve ibadeti bireysel yapmaktır. Farz namazda ise sünnet olan cemaatle kılmaktır. Farz namazda cemaat olmak sünnet-i müekkededir.
Bununla beraber, Hazret-i Ömer’in (ra), sünnet bir namaz olan teravih namazını cemaatle kıldırması örneğinde olduğu gibi, İslam uleması tespihat ve duaların bir kişinin yapıp diğerlerinin içinden tekrar etmesi veya âmin demesi tarzındaki uygulamaları sünnete aykırı bulmamışlar, bilmeyenlerin öğrenmesine yardımcı olan bir yol olması hasebiyle müstahsen görmüşlerdir.
Bu çerçevede günümüzde mesela camilerimizde tespihat müezzin tarafından yaptırılır, ezan duası müezzin, imam veya cemaatten biri tarafından sesli olarak okunur. Bilenler içinden tekrar ederler, bilmeyenler âmin derler. Bu, ezan duasını bilmeyenlerin öğrenmelerine imkân veren bir tarzdır, müstahsendir.
MİSVAK KULLANMANIN FAZİLETLERİ
Kasım Ali Güngör: “Misvakın fazileti ve kullanım şekli hakkında bilgi verir misiniz?”
Ağız ve diş sağlığına ayrı bir önem veren Peygamber Efendimiz (asm), bunun misvak kullanmak sûretiyle yapılması hususunda da ısrarlı teşvik ve tavsiyelerde bulunmuştur. Bir hadislerinde, “Ümmetime meşakkat vereceğinden endişe duymasaydım, misvak kullanmalarını farz kılardım.”1 buyurmuşlar, kendileri de hiçbir zaman misvakı terk etmemişlerdir.
Dr. Rodat ve Dr. Kneth Kiodell’in tespitlerine göre, misvakta mikropları imhâ eden sinnigrin ve penisilin maddesi bulunmakla berâber, bu gün diş macunlarında kullanılan “sodyum bikarbonat” ve florür de mevcuttur. Bu maddeler, diş üzerindeki tortu ve artıkları eriterek, dişin delinmesini ve çürümesini önlemektedirler.2
Misvak kullanmak sünnettir. Ancak misvak elde etme imkânı olmadığında, diş macun ve fırçası da sünnet niyetiyle kullanılabilir.
Misvak uçu açılıp suda biraz yumuşatılarak doğrudan dişler üzerine uygulamak suretiyle kullanılır. Yemek sonralarında ve abdest esnasında olmak üzere günde en az beş defa kullanmak sünnettir. Misvak kullanırken kopan lifleri yutmakta bir sakınca yoktur. Misvak kullanmak için lavaboyu tercih etmek daha iyidir.
SÜNNET SEVABINDAN İSTİFADE ETMEK
Ankara’dan Hanım okuyucumuz: “Bilmeden Sünnet-i Seniyyeye uymanın sevabı var mıdır? Meselâ ben önceden uyguladığım bazı görgü kuralarının sünnet olduğunu sonradan öğrendim. Sünnet sevabından istifâde etmiş olabilir miyim?”
Hiç şüphesiz, Cenab-ı Hak’tan istemek, her kula yakışan en mümtaz davranıştır. Çünkü O Rahîm’dir, Vehhâb’tır, Şekûr’dür, Kerîm’dir.
Temelde her halis mü’minin edebinde, nezaketinde, görgüsünde ve davranışlarında bir iç neden ve öz niyet halinde Cenab-ı Hakk’ın rızasına nail olmak isteği ve kararlılığı bulunmaktadır veya bulunmalıdır. Bu istek, talep ve niyet bulundukça, itinayla seçip davranış olarak tercih ettiğimiz hareketlerimizin, Allah Resûlünün (asm) sünnetinde bulunan bir davranış birimi olduğunda -biz bilmesek ve farkında olmasak da- sünnet sevabı almayı Cenab-ı Allah’ın sonsuz merhametinden beklememizde ve ümit etmemizde hiçbir beis yoktur.
Bir hadîs-i kutsîde, “Ben kulumla, Beni umduğu ve tanıdığı şekilde muamele yaparım.”3 Buyuran Cenab-ı Hak, kulunun hayır, sevap ve bağışlanma ümit ve beklentilerini kabul edeceğini ve hayır ile mukabelede bulunacağını beyan buyurur.4
Binâenaleyh farkına varmadan yaptığımız sünnete uygun davranışlarımızı, sonradan küllî bir niyetle kuşattığımızda, -inşaallah- sünnet sevabını ummak bizim kulluğumuza, Cenab-ı Hakk’ın Rahîmiyetinin şe’nine muvâfıktır.
Dipnotlar:
1- İbn-i Mâce, Tahâret, 7
2- A. Abdurrezzâk, Sivâk, s. 119, 181
3- Buhârî, Tevhîd, 15
4- R. Sâlihîn, 441