Oktay Milailov: “Tespih taneleri üzerinde istihare yapılır mı? Bazı tarikat mensuplarında bu sıkça görülüyor. Hz. Davut’un istiharesi diyorlar. İstiharenin aslı nedir? Nasıl yapılır? Nasıl dua edilir?”
Allah’tan Hayır İstemek
İstiharenin özünde Allah’tan hayır istemek vardır. İstihare konusunda Peygamber Efendimizin (asm) tarif ve duâsını, şekil ve yapılış biçimini aşağıda vereceğiz. Bunun dışında tespih taneleri ile yapılan veya adına Davud İstiharesi denilen başka bir istihare çeşidi rivayet edilmemiştir.
Öncelikle kul her işinde, her teşebbüsünde, her gayretinde, her adımında Allah’tan hayır ister, Allah’a güvenir, Allah’a dayanır.
Hiç şüphesiz Allah’tan hayır istemek, yani istihare yapmak kişisel görevleri yapmaya ve sebeplere başvurmaya engel olmadığı gibi, istişare yapmaya, danışmaya, konu hakkında uzun uzadıya düşünmeye ve bir sonuca ulaşmaya çalışmaya da engel değildir. Hatta istihare yapmanın “lâzımı” bunlardır. Yani bunlarsız istihare, esasen istihare değildir.
İstihare eden, yani Allah’tan hayır isteyen birisi tembelce yatmaz, sebepleri atlamaz ve yapması gereken, meselâ düşünme, danışma, bilgi toplama, işi usûlüne göre yapma... vs gibi ön görevleri ihmal etmez.
İstihare Duâsı
Hazret-i Câbir (ra) demiştir ki: Resûl-i Ekrem Efendimiz (asm) Kur’ân’dan bir sûre öğretir gibi küçük-büyük işlerimizin hepsinde bize istihâreyi öğretirdi ve buyururdu ki:
“Sizden biriniz bir iş yapmak istediğinde nafile olarak iki rek’ât namaz kılsın, sonra şu duâyı okusun:
“Allahümme innî estehîrüke bi ilmike ve estakdirüke bi kudretike ve es’elüke min fadlike’l-azîm. Fe inneke takdirü ve lâ akdirü ve ta’lemü ve lâ a’emü ve ente allâmü’ğuyûb. Allahümme in künte ta’lemü enne hâze’l-emre hayrün lî fî dînî ve meâşî ve âkıbeti emrî; fakdürhü lî ve yessirhü lî. Sümme bârik lî fîh. Ve in künte ta’lemü enne hâze’l-emre şerrün lî fî dînî ve meâşî ve âkibeti emrî; fasrifhü annî vasrifnî anhü. Vakdür li’l-hayra haysü kâne. Sümme ardinî bih.”
(Mânâsı: Allah’ım! Hakkımda hayırlısını bildiğin için, Sen’den hayırlısını istiyorum. Ve hayırlı olana gücün yetiştiğinden, Sen’in beni güçlü kılmanı diliyorum. Yâ Rab! Hayırlı olan tarafın belirlenmesini ve bildirilmesini Sen’in o büyük fazl ü kereminden bekliyorum. Allah’ım! Sen’in her şeye gücün yeter; halbuki benim yetmez. Sen her şeyi bilirsin. Oysa ben bilmem. Muhakkak Sen, bize görünmeyen her şeyi çok yakından bilensin; Sen Allâmü’l-Guyûb’sun. Allah’ım! Şu azmettiğim işimde dînim, hayatım, dünyam ve âhiretim için hayır varsa, onu bana takdir et, onu bana kolaylaştır, onu bana mübârek kıl! Yâ Rab! Şu azmettiğim işimde dînim, hayatım, dünyam ve âhiretim için şer ve zarar varsa, onu benden uzaklaştır, benim gönlümü de ondan çevir. Ve her nerede hayır varsa, bana onu takdir et! İçimi de ona ısındır!) (Duâyı okuyan, “şu azmettiğim işimde” cümlesi yerine, işini ve ihtiyacını ismen belirtebilir.)1
Kalbin Yatışması
Allah’tan hayır diledikten sonra, Allah’ın hayır takdir edeceği umulur ve beklenir. İstihâreden sonra kalbin ve rûhun bir taraf için yatıştığı ve râzı olduğu, bir tarafa meylettiği, bir tarafı tercih ettiği hissedilirse, o tarafın hayırlı olduğu kabul edilir. Eğer kalpte herhangi bir meyil, arzû, yöneliş ve tercih uyanmaz ise, Allah’tan hayır dilemeye ve istihâre etmeye devam edilir. Kalbin meyli, arzûsu ve bir tercihe yatkınlığı belirene kadar istihâre bırakılmaz.
Esâsen istiharenin yediye kadar tekrar edilmesi sünnettir. Resûlullah Efendimiz (asm) Enes bin Mâlik’e (ra): “Yâ Enes! Bir işe teşebbüs etmek istediğinde o iş hakkında yedi def’a istihâre eyle. Sonra kalbinden geçen rûhî meyil ve arzûya bak. Çünkü hayır, kalbinde doğan o arzûda, tercihte ve yöneliştedir.” buyurmuştur.2
Dipnotlar:
1- Buhârî, 4/598.
2- Buhârî, 6/545.