Mart ayı, sadece “evin penceresi”nden baktırıp kazma-kürek yaktırmıyor. Mart, bir de “tarih penceresi”nden baktırarak, ayrıca kalp ve vicdanları yaktırıyor. 1829’da fes-pantolon inkılâbı, 1909’da 31 Mart Vak’ası, 1924’te Hilâfetin lağvedilmesi, vesâire...
Bugünkü konumuz ise, özellikle 03.03.1924’te yapılan ve tamiri için belki 300 sene çalışma gerektiren dehşet verici inkılâplara dair.
Ancak, bu tarihî vak’aya geçmeden evvel, aslı 1908’de telif edilen Beşinci Şuâ’dan ibretâmiz bir iktibas yapalım. Şöyle ki: “...İslâm Deccalı, (1935’te) Masonların komitelerini aldatıp müzaheretlerini kazandıklarından, dehşetli bir iktidar zannedilir. Hem, ...İslâm devletinin başına geçecek olan Süfyanî Deccal, gayet muktedir ve dâhâ ve faal ve gösterişi istemeyen ve şahsî olan şân ve şerefe ehemmiyet vermeyen bir Sadrâzam (Başbakan) ve gayet cesur ve iktidarlı ve metin ve cevval ve şöhretperestliğe tenezzül etmeyen bir Serasker (GKB) bulur, onları teshîr eder. Onların fevkalâde ve dâhiyâne icraatlarını, riyâsızlıklarından istifade ile ...işledikleri terakkiyatı şahsına isnad ettirerek, şahsında pek acip ve harika bir iktidar bulunduğunu meddahlar tarafından işâa ettirir (duyurur).”
* * *
Ve, günün tarih: 3 Mart 1924.
Bu tarihte, Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen/ettirilen bir dizi kànun maddesine bakıldığında, yeniden tamiri için asırların gerektiği pek mühim icraat ve inkılâpların yapıldığı görülüyor.
Bunları, ana maddeler halinde şu şekilde sıralamak mümkün.
BİR: Bin üç yüz yıllık Hilâfet-i İslâmiye, lağvedilerek müessese bazında kapatılmış oldu.
İKİ: Osmanlı Hanedanına mensup istisnasız bütün fertler, cebrî olarak hudut haricine çıkartıldı ve Türkiye'de, yani cedlerinin fethettiği 625 yıllık öz vatanlarında yaşamaları kànun zoruyla yasaklandı.
ÜÇ: Medreseler kapatıldı. Böylelikle, dinî dersler veren 1300 yıllık bu köklü müesseseler de tarihe karışmış oldu.
DÖRT: Çıkartılan Tevhid-i Tedrisat Kânunu ile din ve fen ilminde "eğitim birliği"ne karar verildi. Bu kararın fen ve felsefe kısmına uygulanma serbestliği getirilirken, din dersleri, okullarda ancak 1949'dan sonra lütfen ve kerhen verilmeye başlandı.
BEŞ: Şer'iye, Evkaf ve Erkân–ı Harp müesseseleri kapatıldı. Bunların yerine Diyanet Başkanlığı, Vakıflar İdaresi ve Genelkurmay Başkanlığı kuruldu.
Kadim çınarlar bir bir devrildi
Evet, normal hal ve şartlara göre bakıldığında, bütün bu inkılâpların, belki üç yüz yıllık bir zaman zarfında ancak mümkün olabileceği tahmin edilebilir.
Lâkin, apaçık gerçek şu ki: Yukarıda sıralamış olduğumuz bütün o devrimler, inkılâplar bir günde, evet sadece ve sadece bir tek gün içinde yapıldı ve hiç vakit geçirilmeden de tatbik sahasına konuldu... Tabiî, hemen ardından, benzer mahiyetteki diğer inkılâplar birer birer çıkartılarak, yine cebrî ve keyfî bir surette şu Müslüman millete dayatıldı.
Meselâ, 1925'te şapka inkılâbı, 1926'da hukuk ve adâlet sahasındaki inkılâplar, 1928'de harf inkılâbı, 1929’da Arabî hurûf Kur’ân’ın, 1932’de ise Muhammedî Ezan’ın yasaklanması, vesaire...
* * *
Bu köşede, sıklıkla tarihimizin son iki asırlık, bilhassa son yüz yıllık süresi içinde yaşanmış olan bazı mühim vukuatı olduğu gibi sizlerin bilgisine ve dikkatine sunmaya çalışıyoruz. Kısmî yorumlarla birlikte, mümkün olduğunca özellikle hükmî ifadeler kullanmaktan imtina ediyoruz.
Bizim öncelikli vazifemiz, "Hakikî vukuâtı kaydeden tarih"ten bilgiler aktarmak. Bunların nihaî yorum ve değerlendirme kısmını ise, siz aziz okuyucularımızın fikrî ve ufkî ihatasına, hâssaten ferâsetine havale ediyoruz.
@salihoglulatif: Ülkemiz baştan başa NURlanıyor. Şehirlerimizin cadde, sokak ve meydanlarını süsleyen Risâle-i Nur Külliyatının afişleri, muazzam bir ilânât hizmeti görüyor. Feyiz geliyor, düğümler açılıyor, fütûhâta zemin hazırlanıyor. Hakikaten, bu bir mazhariyettir. Elhamdülillah... Duâ ve temennimiz odur ki, bu ulvî hizmet ve mazhariyetten mahrum, nasipsiz hiçbir yer kalmasın.