Araştırmacı Müfid Yüksel, Batı Şerî’a’da Erîha Yolunda Kırmızı Tepelerin ardındaki Memlüklü/Kıpçak Hükümdarı Sultan Baybars’a ait 668/1269-70 tarihli Arapça inşâ kitâbesinin tercümesini sosyal medya hesabından paylaştı.
Kitabedeki ayrıntılı tarih bilgisi ayrıca dikkat çekti. Memlüklü/Kıpçak Hükümdarı Sultan Baybars’a ait kitabenin tercümesi şöyle:
Rahman Ve Rahîm Olan Allah’ın Adıyla, Allah'ın mescitlerini, ancak Allah'a ve ahiret gününe inanan, namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren ve Allah'tan başkasından korkmayan kimseler imar eder. (Tevbe Suresi-18) Hz. Musa El-Kelîm (A.S)’ın kabri üzerine bu yüce makamın inşâ edilmesini, Sultan El-Meliku’z-Zâhir, Seçkin efendi, ihsan ve saltanata zafer ve nusrete nâil olmuş, Ruknuddünyâ Ve’d-Din, İslâm’ın ve Müslümanların sultanı, Frenklerin ve Tatarların elindeki şehirleri/vilâyetleri fetheden, kâfirlerin elinden kaleleri alan, Arabın, Acemin ve Türk’ün sultanı, Melik, zamanın İskenderi, Sahib-Kıran (uğurlu-kutlu) ‘ın vârisi, İslam topluluğunu tuğyanın/azgınlığın pençesinden alan, İki denizin hükümdarı, Kıbleteynin meliki, iki halifenin bey’atıyle Haremeyn-i Şerifeyn’in hâdimi, Müminlerin Emirinin hissedarı, Ebu’l-Feth Baybars- Allah saltanatını/hükmünü kalıcı(uzun) kılsın- emretmiştir. Bu (inşâ), (Sultanın) maiyeti ile birlikte Hacc-ı mebrurdan dönüş seferinde, Kudüs-i Şerifin ziyaretine-Allah ziyaretlerini kabul etsin- müteveccih iken, bendesi ve dostu, düşmanla olan sınır boylarının büyük emiri, Şam memleketlerinin idarecisi, -Allah onu aziz kılsın- Cemaleddin Akkuş En-Necîbi’nin (saltanat) nâipliğinde, Hicret-i Nebeviyyenin- Salavat-ı Şerifenin en ziyâdesi onun sahibinin üzerine olsun- altı yüz altmış sekizinci senesi ayları içinde gerçekleşmiştir. (Bu aynı zamanda), Allahu Taâla’nın (C.C) fakir kulu, Muhammed bin Rehhâl’in-Allah (C.C) onu affına mazhar kılsın- vâliliğinde gerçekleşmiştir.
***
Cemaleddin Akkuş En-Necîbi, Es-Sâlihî En-Necmî: Hicri 620’lerde dünyaya gelmiştir. Önce Sultan Baybars tarafından saray hocalığına getirilmiş, sonra da Sultan Baybars’ın Şam’da saltanat nâibi olmuştur. Şam’da 9 yıl saltanat nâipliği vazifesinde bulunmuş. Bilahare azledilip, Kahire’ye dönmüştür. Vefatından evvel dört yıl mefluç vaziyette yaşamış, 677/1278-79 senesinde Kahire’de vefat etmiştir. Şâfii mezhebine ve Eş’ariliğe sıkıca bağlı bir kimseydi. Haremeyn’de vakıfları bulunmaktaydı. Şam’da Atabeg Nureddin Zengi’nin medresesi yanında bir medrese inşâ ettirmiş, hatta burada kendisine bir türbe de yaptırarak, yola bakan iki hâcet penceresi de açtırmıştır. Ancak bu türbeye gömülmek nasip olmamıştır.