“Millet uyanmış, mugalâta (demagoji) ve cerbezeyle iğfal olunsa da devam etmeyecektir. Hakikat telakkî olunan hayalin ömrü kısadır. Feveran eden efkâr-ı umumiye (kamuoyu) ile o aldatma ve mugalâtalar dağılacak, hakikat meydana çıkacaktır inşaallah.” (Eski Said Dönemi Eserleri, s. 145).

Üstadın o zaman gerek darbe sürecinde, gerek sonrasında zihinleri karıştırmak için yapılan propagandaların ve doğruların içine katılarak enjekte edilen yanlışların kamuoyunda yol açtığı yanılgılar için ifade ettiği bu tesbit, günümüzde de geçerli.

İşaratü’l-İ’caz’daki Nübüvvet bahsinden şu cümleler de bu manayı tamamlıyor:

“Tehditler, korkular ve hilelerle efkâr-ı ammeyi başka bir mecraya çevirtmek mümkün olur; fakat tesiri cüz’îdir, sathîdir, muvakkat olur. Muhakeme-i akliyeyi az bir zamanda kapatabilir.” (s. 269)

Ve Üstad konuyu şöyle bağlıyor:

“Hak neşvünema bulacaktır (filizlenip dal budak salacaktır)—eğer çendan (gerçi) toprakta gizlense... Ve taraftar ve mültezimleri (kararlı takipçileri) muzaffer olacaklardır (zafere ulaşacaklardır)—eğer çendan zaman ve zeminin merhametsizliğinden az ve zayıf olsalar... ” (Muhakemat, s. 23)

Bunları birlikte düşündüğümüz zaman, ufkumuz açılıyor; kasvetli ve kara bulutların ortalığı kaplamış gibi göründüğü en zor zamanlarda dahi ümitsizlik ve karamsarlığa yer olmadığının mesajını veriyor.

Burada çok önemli olan husus, sabır, hakta sebat ve metanet. Yine Üstadın dediği gibi, “Sabrın mükâfatı zaferdir. Sebatın mükâfatı galebedir.” (Mektubat, s. 808)

Bu imtihanın bir kez daha şiddetlendiği günlerden geçerken, Üstadın bize ışık tutup yol gösteren şu ifadelerini de dikkatle okuyup hayatımıza yansıtmaya çalışalım.

“Bu zamanda öyle dehşetli cereyanlar ve hayatı ve cihanı sarsacak hadiseler içinde hadsiz bir metanet ve itidal-i dem (soğukkanlılık) ve nihayetsiz bir fedakârlık taşımak gerektir.” (Tarihçe-i Hayat, s. 481)

Evet, çıkış yolu bunlarda: Sabır, sebat, metanet, soğukkanlılık ve fedakârlık...

tweet 1- Ekseriyetin vicdanının zulme onay verebileceğine ihtimal dahi vermek istemeyiz. Allah muhafaza iş o hale gelirse her belâya müstehak oluruz.

tweet 2- Üstada göre ekseriyetin zulüm ve haksızlıklara bir şekilde taraftar olup manen iştirak etmesi umumî musibete sebep olur (Sözler, s. 279).