Devletlerin istihbarat birimleri, baskı rejimlerinde ağırlıklı şekilde içe dönük faaliyet gösterir, toplumu takip ve kontrol altında tutmanın en etkili aracı olarak kullanılırken, demokrasinin yerleştiği ülkelerde daha ziyade dışa dönük çalışır, ancak gerek dış, gerekse iç faaliyetlerinin kontrolünde ciddî zorlanmalar yaşanır.
Türkiye gibi padişahlık, tek adam, tek parti rejiminden gelip hâlâ demokrasiyi yerleştirme sancıları çeken bir ülkede bu zorlukların çok daha fazlasıyla karşılaşılır.
Bediüzzaman’ın İttihad Terakkî devrindeki hafiyeler için söylediği “Şimdiki hafiyeler eskisinden beterdirler. Bunların sadakatine nasıl itimad olunur? Adalet bunların sözlerine nasıl bina olunur?” sözü (Eski Said Dönemi Eserleri, s. 120), sonraki dönemler için de ziyadesiyle geçerli.
O zamanki hafiyelik sistemi, cumhuriyet adı altında kurulan tek parti diktasında daha da kurumsallaştırılıp Nurcular başta olmak üzere dindarları takiple görevlendirildi.
Ve devrimlerin propagandisti olarak yapılandırılan basın, mürteci diye yaftalanan dindarları jurnallemek için kullanıldı. Gazetelere hem “muhbirlik” yaptırıldı, hem de sayfa ve köşeleri istihbarat bültenlerine dönüştürüldü. 1950 öncesinde de, sonrasında da, ihtilal dönemlerinde de ve son olarak 28 Şubat sürecinde de gazete sayfaları ve ekranlar istihbarat kaynaklı, yalan yanlış ve uydurma iddialarla dolduruldu.
Sonra da bunlarla hazırlanan dosyalardan hareketle iddianameler hazırlanıp davalar açıldı. Ama hemen hepsi “fos” çıktı.
İçinden geçtiğimiz süreçte de bu mekanizmanın şeklen farklı, ama özde aynı yeni bir versiyonu ile karşıyayız. 28 Şubat medyasında bütün cemaatleri hedef alan ipe sapa gelmez iddia, ihbar ve jurnallerle gündem oluşturulurken, şu anda Gülen cemaatine karşı AKP medyası aynı şeyi tekrarlıyor.
İktidar televizyon ve gazetelerindeki yayınlara bu gözle bakıldığında, buram buram istihbarat kokan alabildiğine uçuk ve zorlamalı iddiaların mebzul miktarda servise konulup yayına verildiğini fark etmek, dikkatli nazarlar için pek zor olmasa gerek.
Bu tür manipülasyonlarda kullanılmaya böylesine teşne bir medya yapısı ile sağlıklı bir demokrasi kurabilmek mümkün mü?
Üstad: Hak neşvünema bulacak, taraftar ve mültezimleri (takipçileri) muzaffer olacaklar. Sabrın mükâfatı zafer, sebatın mükâfatı galebedir.
Hukuk ve demokrasi mücadelesi ümitsizlik kaldırmaz; herşey bitti gözüyle bakılan noktada dahi azim ve sebatla yola devam etmeyi gerektirir.