Bediüzzaman 1911’de şark aşiretlerine meşrutiyet ve hürriyet bahislerini soru-cevap yöntemiyle anlatıp izah ettiği Münazarat isimli eserinde der ki:
“Meb’us (milletvekili) hürdür; hiçbir tesir altında kalmamak gerektir. (...) Meşrutiyet hakimiyet-i millettir. Yani efkâr-ı ammenizin (kamuoyunun) misal-i mücessemi (cisimleşmiş örneği) olan meb’usan hakimdir; hükümet hâdim ve hizmetkârdır.” (Eski Said Dönemi Eserleri, s. 224 ve 225)
104 yıl sonra bu mananın neresindeyiz?
Milletvekillerinin gerçekten hür olduğunu ve hiçbir tesir altında kalmadan görevini yaptığını söyleyebiliyor muyuz? Hakimiyet milletin mi, yoksa dillerden düşmeyen millî irade hakimiyetinden, lider hakimiyeti mi anlaşılıyor? Seçimle gelen Meclisle milletin ve kamuoyunun ilişki ve irtibatı ne durumda? Hakimiyetin millet adına ve milletin seçtiği Mecliste olduğunu ve görevlendirdiği hükümetin ona tâbi konumda bulunduğunu iddia edebilir miyiz?
Ne yazık ki, 2015 Türkiye’sinde bu suallere “evet” diyebilecek durumda değiliz.
Fiilî işleyişte milletvekili adaylarını kim belirliyor? Taban ve teşkilât mı, lider ve çevresi mi? Kaderi liderin kararına bağlı olan vekiller hür iradelerini kullanabiliyorlar mı, yoksa oylamalarda emir ve talimatlara göre mi ellerini kaldırıp indiriyorlar?
Seçmen oy verdiği adayları tanıyor mu?
Vekillerin, kendilerini seçen insanlarla sağlıklı bir ilişki, iletişim ve irtibat içinde olduğundan söz edebilmek mümkün mü?
Keza Meclis, yasama ve denetim faaliyetlerinde kamuoyunu ne ölçüde dikkate alıyor? Oradan gelen görüş, talep, teklif ve eleştirilerden ne derece yararlanıyor?
Keza hükümet mi Meclisin emrinde ve hizmetinde, yoksa Meclis mi hükümetin?
Tablo ortada. Hâlâ darbe anayasası ile kurulan bir düzenle yönetiliyoruz. Partiler ve Meclis lider sultasının hegemonyasında. Çoğunlukçu bir iktidar anlayışı, millî iradeyi sadece kendisine verilen oylarla tanımlıyor ve ülkeyi bu şekilde yönetiyor..
Meclisin gündemi ve çalışma programı hükümet tarafından belirleniyor. Hükümeti de son cumhurbaşkanı seçiminden beri Sarayın irade ve inisiyatifi yönlendiriyor.
Çıkacak yasalara orası karar ve şekil veriyor. Denetim mekanizması ise işlemiyor.
Buna da “ileri demokrasi” deniyor...
tweet- #BenimİçinYeniAsya Dünyada demokrasiyi İslamî referanslarla savunan ilk gazete.