ERTUĞRUL CAMİİ’NDE CUMA NAMAZI
Sergi Sarayı’ndaki fuarın gezilmesi ve “at gösteri”sinin izlenmesinden sonra Cuma namazı kılmak üzere Türkiye tarafından yaptırılan Ertuğrul Gazi Camii’ne gittik. “Aşkabat Ertuğrul Gazi Camii”nin yapımı ilk defa 1992 yılında gündeme gelmiş. Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel, Diyanet İşleri Başkanı M. Nuri Yılmaz ile Türkmenistan’ı ziyaretlerinde yapılan resmî görüşmeler sırasında bir cami yapımına karar verilmiş. Daha sonra şehrin merkezinde 27.000 metrekare genişliğinde bir arsa tahsis edilmiş ve caminin temeli 12 Ocak 1993 tarihinde atılmış. Cami, klâsik Osmanlı mimarî anlayışı içinde merkezi planlı 4 yarım kubbeli, avlulu tarzda her biri üç şerefeli 4 minare şeklinde planlanmış. Türkmenler, bu camiye “Ulu Mescid” diyorlar. Selimiye’den ilham alınarak yapılmış bir cami bu.

TÜRKİYE’NİN YAPTIRTIĞI OKUL
Türkiye, Aşkabat’da okul da yaptırmış. Fuarda tanıştığımız ve beraberce Cuma namazını eda ettiğimiz Yaygın Meslekî Eğitim Merkezi (Meslek Lisesi) Müdürü Recep Şengül, okulun 1996 yılında açıldığını söyledi. Öğretmenleri (Türkiye) Millî Eğitim Bakanlığı tarafından tayin edilen okul, başarılarıyla da dikkat çekiyormuş. Elçiliğe bağlı olarak eğitim veren okul, Aşkabat’daki tek yabancı meslek okulu ünvanını da taşıyor.

AŞKABAT’TA BİR MERKEZ: YİMPAŞ
Cuma namazı ve yemekten sonra yine bir şehir turu yaptık. Her defasında aynı caddelerden geçerek yine kuleleri ve lüks binaları seyrettik. Grup olarak Aşkabat’ın merkezinde bulunan Yimpaş Alışveriş Merkezi’ne gidince, orada gruptan ayrıldık ve daha sonra kendi imkânlarımızla otele dönmeye karar verdik.
Yimpaş Alışveriş Merkezi, Aşkabat’ta haklı bir üne sahip. Bilhassa Türkiye’den gidip Aşkabat’ta çalışanlar için aynı zamanda bir buluşma yeri. Biz de uzun yıllardan beri Aşkabat’taki bir Türk firmasında inşaat mühendisi olarak çalışan komşumuz, hemşehrimiz Reşit Beyle orada buluştuk. Hem Aşkabat ve Türkmenistan hakkında hem de memleket hasreti dolayısıyla Türkiye hakkında sohbet ettik. Akşam namazını eda ettikten sonra sıkı bir pazarlık yaparak bindiğimiz taksi ile otelimize döndük.

“ESKİ AŞKABAT”LA TANIŞTIK
Programın üçüncü gününde ekipten ayrılarak bir arkadaşımızın tahsis ettiği araçla ‘Eski Aşkabat’ı keşfe çıktık. İlk ziyaret yerimiz “Çöl Pazarı” denilen yer oldu. Şehir dışındaki bu pazar, eskiden Türkiye’de de kurulan “Polonya pazarı”na benzer şekilde hizmet veriyor. Tek katlı dükkânlarda her şey satılıyor. Bir bakıma Mahmutpaşa’daki dükkânları hatırlatan bu pazar yerinde gazeteci arkadaşlara kamera ile çekim yapma izni verilmedi. Çok geniş bir alana sahip bu pazar yerine yeni ilâveler de yapılıyor. El dokuması Türkmen halılarının da satıldığı pazarı kısmen gezerek şehre dönmeye karar verdik.
Yol boyunca “Eski Aşkabat”la yüz yüze geldik. Her şehirde olduğu gibi Aşkabat’ta da haliyle eski yapılar, bakımsız mahalleler ve binalar var. Bunları garip karşılamamak gerek. Asıl garip olan, şehirde böyle yerler olmadığı intibaı verecek şekilde hep kuleleri, yüksek binaları, lüks vilları nazara vermek olsa gerek.

“RUS PAZARI”NDA KURUTULMUŞ KAVUN
Şehrin merkezinde sayılabilecek Rus pazarında ise her türlü gıda ve diğer ihtiyaç maddelerinin satışı yapılıyor. Dönerle de ilk defa burada karşılaştık. Et çok ucuz olduğu için ‘et/döner’ de ucuz... Bir kilogram etin fiyatı 10 TL’nin altında olduğunu ifade edelim ve gerisini siz hesap edin. Bu arada Türkmen üzümü de çok lezzetli. Kurutulmuşunun satıldığı bu pazarda hayli müşteri vardı. Daha önce hiç görmediğimiz gibi, duymadığımız bir şeyle karşılaştık. Tatmamız için bir parça uzatan satıcıya “Bu nedir?” diye sorduk. “Kurutulmuş kavun” cevabını verdi. Tadına baktık ve beğendik. Türkmenistan kavununun da çok meşhur olduğunu bu arada ifade edelim. Hurma kıvamındaki kurutulmuş kavun çok dikkatimizi çekti...

BÜTÜN OTOMOBİLLER TAKSİ HİZMETİ VERİYOR
Aşkabat’da dikkat çeken bir uygulama da bütün otomobillerin taksi olarak hizmet verebilmesi. Yani, yola çıkın. Geçen ilk arabaya el kaldırın. Pazarlık yapın ve sizi istediği yere götürsün. Türkiye’deki gibi ‘taksi plâkası’ uygulaması olmadığı için hususî araçlar da taksi gibi çalışabiliyor. 10 manattan (5 manat, 3.15 TL ediyor) başlayan pazarlık 5 manata kadar iniyor ki Türkiye şartlarıyla düşünüldüğünde Aşkabat’da taksi ile seyahat dolmuş minibüslerden daha ucuza gelmiş oluyor... Akaryakıtın neredeyse bedava olduğu ülkede böyle olması da normal tabiî. (Bir litre benzinin 40 kuruş civarında olduğu ifade edildi.)