Kendilerini “katılımcı ve çoğulcu demokrasinin güçlenmesi için mücadele eden bir hareket” olarak tarif eden “Denge ve Denetleme Ağı,” milletvekili dokunulmazlıklarının yargı reformu ile birlikte yeniden düzenlenmesini isteyen bir açıklama yaptı.
“Dokunulmazlık” denildiğinde akla hemen milletvekilleri geliyor, ama ‘dokunulmaz’ olanlar sadece vekillerle sınırlı değil. Başta bürokrasi olmak üzere fiilî dokunulmazlıkları olan çok sayıda kişi var. Yeri gelir bir ‘zengin, ‘yeri gelir bir ‘yakın’ hukukî değilse bile fiilen dokunulmaz olur. En çok tartışılan ise milletvekili dokunulmazlığıdır. Siyasî partiler dokunulmazlığın ‘meclis kürsüsü’ ile sınırlı olması gerektiğini ifade ederler, ancak sıra uygulamaya geldiğinde vekillere dokunulmaz.
TBMM gündeminde çok sayıda milletvekilini ilgilendiren 667 adet ‘dosya’nın olduğu biliniyor.
Denge ve Denetleme Ağı, dokunulmazlıkların kürsü dokunulmazlığı ile sınırlandırılması gerektiğini savunmakla birlikte, bu geçici düzenlemenin demokrasinin temel unsuru olan hukuk devleti ilkelerine ve Anayasaya aykırı sonuçlar doğuracağı endişesini taşıdığını ifade etmiş. Açıklamada, “Dokunulmazlık müessesesinin, demokrasinin ilkelerine uygun ve kamu vicdanını rahatlatacak şekilde; kalıcı olarak ve yargının bağımsızlığı ile tarafsızlığını güvence altına alacak bir yargı reformu ile birlikte, yeniden düzenlenmesi gerektiğini düşünüyoruz” denilmiş.
Açıklamada dikkat çekilen bir nokta da önemli: “Anayasanın 83. maddesinde milletvekillerine tanınan ceza yargılamasında, milletvekillikleri süresince muafiyet hakkını geçici bir madde ile milletvekillerinin elinden almak, hukukun genel ilkelerine aykırıdır, çünkü ceza yargılamasında şüpheli, sanık ve hükümlülerin aleyhindeki bir düzenleme geriye yürütülemez. Geçici anayasa değişikliği ile milletvekillerinin sadece sorgulanmasının ve yargılanmasının değil; tutuklanmasının da önü açılmış oluyor. Bu, milletvekilinin yasama ve denetleme görevini yerine getirememe riskinin doğması anlamına geliyor.”
Dokunulmazlık uygulamalarının maksadı aştığı bellidir. Ancak bunu düzeltmek için atılan adımların da ‘adil’ olması icap eder. Kızgınlıkla, belli kişileri cezalandırmak için ya da belli bir hedefe ulaşmak için hukuk ve adalet eğilip bükülmeye çalışılırsa neticeler iyi olmaz. Her konuda olduğu gibi bu hususta da ‘adaletli adım’lara ihtiyaç vardır.
Hukuk ve adalet sistemi o derece yaralandı ki, çok yanlış bir karar alınmış olsa bile artık hiç kimse şaşırmıyor. Hatta, aynı konuda, aynı gün alınan iki farklı mahkeme kararı duyduğumuzda şaşırdık mı? Herkes şaşırmalı ve itiraz etmeliydi, ama ‘normal’ karşılandı.
Adalet mülkün temeliyse, bu temele dört elle sarılalım, ‘adil yargı’ için elimizden geleni yapalım. Aksi halde ‘denge’yi muhafaza etmek mümkün olmaz.
Adalet, adalet, adalet...