Ancak bu yolu bulmak çok da kolay değil. En başta hastalığa, yaşanan ekonomik krize doğru teşhis koymak icap ediyor. Krizin varlığı inkâr edilir ve yanlış politikalarda ısrar edilirse Allah muhafaza etsin kriz derinleşir ve daha ağır faturalar ortaya çıkabilir. 

Ekonomi yazarı Prof. Dr. Göngör Uras, doların değer kazanmasını yorumladığı yazısında “Doların yükselişi kendi kendine durmaz. Merkez Bankası’nın döviz tanzim satışıyla da durmaz, faizi arttırmasıyla da... Ama doların yükselişini durdurabiliriz. Durdurmaya mecburuz” demiş. 

Uras’ın krize teşhisini özetleyerek aktarabiliriz: “Bu gibi durumlarda yapılması gerekenler belli. (...) Bugüne kadar hiçbir şey yapılmadı, dolar 3.86 TL oldu. Bir ayda yüzde 10 arttı. Gene hiçbir şey yapılmazsa dolar dur durak bilmez. Pahalı faturalar öderiz. Beklemeden, yapılması gerekenleri sıralayayım:

“1- Kaptan atanacak: Ekonominin tek sözcüsü kaptan olacak. Kaptan, içeride olduğu kadar dışarıda da tanınan, ismi güven veren biri olacak. Çünkü kaptanın içeriden çok dışarıda işi olacak.

“2- ‘Çıkış Programı’ hazırlanacak: Programın dışarıda ve içeride güven verecek ‘Çıkış Programı’na dayalı bir ‘Eylem Planı’nın olması şart.

“3- ‘Çıkış Programı’ ve ‘Eylem Planı’ dışarıda ve içeride tanıtılacak: Program hazırlandıktan sonra kaptan ve ekibi Batı dünyasında kapı kapı gezecek. İçeridekilerin, dışarıdakilerin önlerini görmeleri sağlanacak.

“4- Hazine 25 milyar dolar dış borçlanmaya gidecek: (Döviz) giriş azalınca, çıkış artınca döviz trafiği bozuldu. Kilitlendi. Kilidi açmak için güçlü bir döviz hareketine ihtiyaç var. (...)

“Tekrar yazıyorum. Tekrarlıyorum. Bütün bunların bir bütünlük içinde, çok kısa sürede yapılması gerekiyor. Zaman geçince güçlükler artıyor. (...) Gerçekçi olalım. Politik gündemi değiştirmeye imkân kalmadı. Anayasa değişimi ve referandum hazırlıkları dışında politikacıların ekonomiye ayıracakları vakit yok. (...)

Dolar fiyatının devamlı artması, geleceğe ait beklentileri karartıyor. Güven bunalımına yol açıyor. (...)

Olumsuz gelişmeleri önce durdurmak, sonra hasar ve ziyanı onararak ekonominin çarklarının dönmesini sağlamak zorundayız. Bunun da yolu var. İş ki harekete geçelim.” (Güngör Uras, Milliyet, 12 Ocak 2017)

Bu teklifleri kabul eden de olur, itiraz eden de. Ancak bir mesele var ki inkârı mümkün değil: Krizi çözmek için gecikmeden harekete geçmek gerekir. Her geçen gün Türkiye’nin aleyhindedir.

Peki, böyle bir çare ve çözüm arayışı görülüyor mu? Döviz fiyatının artışı ekonomideki problemler sebebiyle değil, başka sebeplerle izah edilmeye çalışılıyor. Asıl yanlış da bu noktada ortaya çıkıyor. Doğru teşhis konulamadan çare ve tedavi uygulanabilir mi?

İçeride ve dışarıda güven veren bir ‘kaptan’ı bu saatten sonra bulmak iyice zorlaşmadı mı? Bütün bu teklifler için bugün harekete geçilse sizce ne zaman netice verir?

Maalesef çare arayışında çok geç kalındığı görülüyor. Biz yine de krizin daha ağır faturalara sebep olmadan çözülmesi için duâ edelim. Neticede faturayı hep birlikte ödüyoruz. Yazıktır bu memlekete...