En yakın komşularımızla aramız bozulduğu gibi, uzak da olsa en iyi dost ülkelerle de aramıza mesafeler girdi. Millet Suriye ve Irak gibi komşularımızla aramızın düzelmesini umar ve beklerken, yıllardan beri iyi ilişkiler kurulan Almanya ile bile kavga dövüş eder hâle gelindi.

Avrupa genelinde ve Almanya özelinde devam eden krizin daha da büyümemesi, yol yakınken krizin aşılması Türkiye’nin ve milletin menfaatinedir. Kriz sona ersin demek yanlışları, hataları sineye çekmek anlamına gelmemeli. Dikkat çekmek istenilen nokta, krizleri konuşa konuşa, dipolmasinin imkânlarını kullanarak aşmak gerektiğidir. 

Her tartışmada olduğu gibi bu tartışmada da iç politikada destek almak için hırsla hareket etmek kimseye fayda vermez. Nitekim Almanya’daki idarecilerin yaklaşmakta olan seçimlerle ilgili menfi tavır takındıkları hatırlatılmaktadır ki bu tavır da yine diplomasi yoluyla aşılabilir.

Yangına körükle müdahale etmek isteyenler olduğu gibi, idarecileri akl-ı selime davet edenler de var. Nitekim Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, Almanya ile Türkiye arasındaki siyasi gerilimin ticari ilişkilere yansımaması gerektiğine dikkat çekerek, “Almanya bizim en önemli ticari ortaklarımızdan biridir. İş adamları olarak büyük emeklerle kurduğumuz ticari köprüleri atmayalım” demiş. 

“Ekonomik ilişkilerin hasar görmesinden iki ülkenin iş adamları da zarar görür. Geçici diplomatik gerilim ve krizler ticaretimizde kalıcı yaralar açmasın” diyen Baran, “Hiç kimsenin durumdan vazife çıkarmaya hakkı yoktur. Buna gerek de yoktur” da demiş. (AA, 22 Temmuz 2017)

Almanya ile Türkiye arasındaki ilişkiler konusunda uzman olan Prof. Dr. Faruk Şen de itidale çağırmış.

“Benim eskiden beri söylediğim bir sözüm vardır. ‘Türkiye ve Almanya sınırdaş olsaydı çok iyi bir konfederasyon kurabilirlerdi. Birçok konuda ortak noktaları vardı’ derdim. Bugün için olaya baktığımız zaman ‘iyi ki sınırdaş değiliz sınırdaş olsaydık iki ülke arasında savaş bile çıkabilirdi’ yaklaşımı içine girebiliriz” diyen Şen, şöyle devam etmiş: “Genel olarak Türkiye Almanya ilişkilerinin bu derece krize girmesi Türkiye AB ilişkilerine büyük ölçüde etki yapacak. Avrupa’nın iki büyük devi 82 milyonluk Alman’ya ve 80 milyonluk Türkiye birçok konuda ortak çıkarları olmasına rağmen böyle bir duruma gelmemeliydiler.” (TAVAK Basın açıklaması, 22 Temmuz 2017)

İki ülke arasındaki tartışmanın daha da büyümemesi herkesin menfaatinedir. Krizi sona erdirmek, en azından büyümesini önlemek diploması yoluyla mümkün. Nasıl olup da bu krizlere sürüklendiğimiz de ayrıca tartışılmalı. Nasıl oluyor da haklı olduğumuz meseleleri dünyaya anlatamıyoruz? İnsanlar konuşa konuşa anlaştıklarına göre mutlaka bu yol denenmelidir. Bu tartışmalar “Birinci Avrupa” diye tarif edilen Avrupa’daki “iyi”leri de zor durumda bırakabilir.

Avrupa ve Almanya’da yaşayan ve sayıları birkaç milyonla ifade edilen gurbetçilerimizi de düşünmek durumundayız. Kavga büyüdükçe onların işi de zora girebilir. Sadece bu günü değil, yarını ve sonraki günleri de düşünelim ve haklı olduğumuz meseleleri tatlı dil ile bütün dünyaya anlatalım.