Dün yayınlanan “Erken kalkanın eğitime el attığı yer” başlıklı yazı sonrası bazı veliler yeni sistemle ilgili ciddî tenkitler dile getirdiler. Sadece bir velinin mesajı bile idarecilerin uyanmasına vesile olmalı.

İşte dertli velilerden birinin uzun mesajı, yazısı şöyle: 

“Sekizinci sınıfa giden başarılı bir öğrenci velisiyim. Sene başından beri biz perişan olduk öğrencimiz bizden de perişan oldu. Moral motivasyon yerle bir. Ne olacağını bilmiyoruz. Sistem açıkladılar güya, ama ne olduğu belirsiz. Cevabı olmayan bir çok boşluk var. Hemen aklıma gelen bir kaç tanesini yazayım istedim:

1. Sınava girecekleri kim ve hangi kritere göre belirleyecek?

2. MEB’e bağlı bir okulda başarı ortalaması 80/95 arasıyken özel okullarda 95 ve üzeri. Şimdi bu durumda MEB’de okuyup da notu kısılan öğrencinin hakkını kim ödeyecek?

3. Özel okulda okuyup 90 ortalamaya sahip bir çocuğun okulunda ortalama 95 üzeriyse burada % 10’luk dilime girenler sınava katılsa 90 ortalamalı bir çocuk giremese ne olacak?

4. Şehir merkezlerinde özellikle büyük şehirlerde ortalamalar düşük, taşrada yüksek. Şimdi başarı kriteriniz ne, adalet nasıl sağlanacak?

5. Deniliyor ki sınava girenlerle girmeyenlerin durumu aynı anda açıklanacak. Benim çocuğum sınava girdi biz sonucu beklerken sınavsız geçiş yapanlar adrese göre okulları doldurdu. Ardından sonuçlar açıklandı. Baktık ki bizim öğrenci kazanamamış; şimdi bu durumda geldik ki eve en yakın okul dolu. Öbürü dolu dolu dolu... Benim çocuğum tüm başarısına rağmen ortalaması en düşük ve eve en uzak okula mı gidecek?

6. Fen Liseleri - Sosyal Bilimler Liseleri ve kaliteli Anadolu Liseleri en fazla 5 sınıf açabiliyor. Yani bu okullar her dönem 5x30=150 öğrenci alabiliyor, buna rağmen imam hatiplerde sınır yok. Bu durumu nasıl anlamalıyız? 

7. 5 tercih hakkı, ‘tercih yapma benim zorlamama razı ol’ demekten başka bir şey değil. Bu şekilde öğrenci ve velinin beklenti ve hayalleri katlediliyor. Başarılı öğrencilerin velilerini bir karabasan sardı: Ya (çocuğum bir okula ) yerleşemezse!

Eskiden başka şehirlerden iyi okullar da yazılarak yelpaze genişletiliyordu. Öğrenci daha bir motive oluyordu, şimdi kâbus...

8. Bizim öğrencimiz okula başladığı günden bu güne TEOG sistemiyle geldi ve ona göre hazırlandı. Bu sistemde ortalamanın bir değeri yoktu. Peki çocuğun ortalaması düşük, ama başarılı, hedefi var. O TEOG sistemine göre kendini ayarladı 4 yıl. Şimdi onun hakkını yemiş olmayacaklar mı?

9. Düne kadar müfredat soru sayısı ve soru tipi belliydi. Kasım ayındayız. Bakan diyor ki 6-7-8 müfredatından sorumlusunuz. Güzel de kalan 6 ayda bu çocuklar okulla mı uğraşsın, 6-7 müfredatıyla mı?

10. 60 soru üç yıl, bir o kadar ders. Sizce 60 soruyla üç yılın müfredatı onca dersi nasıl ölçecek? Bilimsel olarak bu sınav ölçme ve kapsam geçerliliği ve güvenilirlik açısından ne ifade ediyor?

11. Benim çocuğum başarılı. Varsayalım kazanamadı, ama ondan daha kötü durumda bir öğrencinin maddî durumu iyi, verdi parayı gitti özel okula. Bu hangi eşitlik ilkesine sığıyor? Bu sistemle ilgili söylenen ‘kast sistemi kurmak amacıyla çıkarılıyor’ fikrini düşünmüyorum desem yalan söylerim. Bu sistemin gerçekten iyi bir niyetle çıkarıldığını düşünmüyorum.

12. Testten açık uçluya geçtiler (sözde.) Öğretmenler ve okul idareleri de sıkıntı çekiyor bu siyasî durumdan. ‘Çocuklara açık uçlu sınav uygulayacağız sistem bundan böyle bu şekilde’ diye bir ton açıklama yaptılar, ilk sınavlar bu sisteme göre yapılmaya çalışıldı. Hatta açık uçlu soru örnekleri bile verdiler. Ellerine sınava yönelik hazırlıklarında yardımcı olsun diye; bir gün sonra sürpriz test sistemine geri dönüş. Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu?

Bunlar bir çırpıda aklıma gelenler biraz daha kurcalarsam hepten zıvanadan çıkacağım. Lütfen bu konuyu es geçmeyin. Bu milletin en önemli serveti bu evlâtlar onları harcayarak bir yere varamayız. Yazık en büyük vebal bu. En büyük haksızlık bu. Bir nesli ilgilendiriyor. Bu konuda sorularımıza cevap alacak bir merci de yok. Ne öğretmen, ne okul idaresi, kimse bir şey bilmiyor. Kime soralım, Et Balık Kurumu’na mı?”

Evet, velimizin mesajı burada bitiyor. Bu uzun ve ayrıntılı mesajına idarecilerimizin ikna edici bir cevabı var mı? Hem veliler hem de öğrenciler ciddî olarak sıkıntıda. Hatırlatması bizden: Bir an önce aklın yoluna dönülmesinde fayda var vesselâm.