Yurt dışı borçlanması yaparak emekli olan kişilerden bazılarının emekli aylıkları emsallerine göre düşük bağlanmaktadır.
Bunun sebebi, SGK’nın yurt dışı borçlanmasıyla kazanılan prim gün sayısının intibak ettirildiği tarih aralığını hatalı belirlemekten kaynaklanmaktadır.
3201 sayılı yasaya göre, yurt dışı borçlanması yapacak kişilerin, borçlanacakları hizmet süresinin hangi tarih aralığını kapsayacağını borçlanma yapacak kişi tesbit edebilmektedir.
Örnek olarak, yurt dışı borçlanması yapacak bir kişi, Almanya’da 1985-2005 yılları arasında bulunmuşsa, borçlanmak istediği gün sayısını, 1985-2005 yılları arasındaki istediği tarih aralığında değerlendirilmesini ve intibak ettirillmesini isteyebilir.
SGK tarafından bağlanan yaşlılık aylıklarında, 2000 yılı öncesi hizmetlerin katsayı ve emekliliğe esas göstergeleri daha yüksek olduğundan, yurt dışı borçlanmasıyla kazanılan gün sayılarının da, 2000 yılı öncesine intibak ettirilmesi, aylık talebinde bulunan kişinin lehine olacaktır.
Yani, özetle, 3201 sayılı yasa kapsamında borçlanma yapmak isteyen bir kişi, borçlanma ile kazandığı prim gün sayısını yurt dışı sigorta başlangısından başlayarak borçlanma bedelinin ödendiği tarih aralığındaki istediği bir devreye mal edilip intibak ettirilmesini SGK’dan talep edebilir. SGK, kişinin bu talebini geri çeviremez.
Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilileri, yurt dışı borçlanmasıyla kazanılan prim gün sayısını, ya ödeme yapılan tarihten geriye doğru intibak ettirmekte, ya da, kişi borçlanma talebinde gün sayısından daha az gün için prim ödemesi yapmışsa, ödeme yapılan tarihten geriye doğru intibak ettirmekte, bu durum ise, yurt dışı emekli aylıklarının düşük çıkmasına sebebiyet vermektedir.
Bu itibarla, yurt dışı borçlanmasıyla emekli olan ancak emekli aylıkları aylık 700 veya 800 TL gibi çıkan kişilerin SGK aleyhine iş mahkemelerinde dâvâ açarak emekli aylıklarını yükseltmelerini önemle tavsiye ediyoruz.
Vefat eden eşten memur olarak çalışan eşe aylık bağlanır
Soru: Eşim ve ben Emekli Sandığına tabiyiz. Ben emekliyim. Eşim henüz çalışıyor. Emekliliğine iki yıl var. Benim maaşım eşiminkinden yüksek. Ölümüm halinde benden dolayı eşime bir aylık bağlanması söz konusu mudur? Hasan ULU
Cevap: Emekli veya çalışan eşlerden birinin vefatı halinde, hayatta kalan eşe vefat eden eşinden dolayı dul aylığı bağlanır. Vefatınız halinde sizden eşinize dolayı aylık bağlanır.
Not: Her hafta Cumartesi günleri bu köşede olacağız. Sosyal güvenlikle ilgili karşılaştığınız sorularınızı [email protected] e-posta adresine yazın. Sizin için cevaplayalım.