Katılım veya katkı payı; sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olduğu kişiler tarafından ödenecek tutarı ifade etmektedir.
Katılım payı, hastane katılım payı, ilaç katılım payı, reçete katılım payı, optik katılım payı ve şahıs ödemesi katılım payı şeklinde adlandırılırlar.
3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununun “Kapsam” başlıklı 2. maddesinin 5754 sayılı Kanun’un 77 nci maddesiyle değiştirilen 2 nci fıkrasında; “Ancak, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde sayılan genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin 5510 sayılı Kanun gereği ödedikleri katılım payları bu Kanun kapsamındadır. Ancak yıl içinde ödenen tutarlar, takip eden yılda Hazine tarafından Fona geri ödenir.” hükümleri bulunmaktadır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun, “Katılım Payı Alınması” başlıklı 68 inci maddesinin 6 ncı fıkrasında ise; “60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentleri gereği genel sağlık sigortalısı sayılanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ödemiş oldukları katılım payları, talepleri halinde, 29/05/1986 tarihli ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu hükümlerine göre kendilerine geri ödenir.” hükümleri yer almaktadır.
Üstte yer alan kanun hükümlerine göre, 5510 sayılı Kanun kapsamında 60/c-1 (eski adıyla yeşil kartlılar) sigortalısı olanlar ve 60/c-3 (2022 sayılı yasa kapsamında olanlar) sigortalısı maddesi kapsamındaki genel sağlık sigortalıların ödedikleri katılım payları (hastane katılım payı, ilaç katılım payı, reçete katılım payı, optik katılım payı ve şahıs ödemesi katılım payı) talepleri halinde kaymakamlıklardaki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları tarafından ödenmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, yeşil kartlılar veya 2022 sayılı yasa kapsamından aylık kişiler, hastanelere ve eczanelere ödedikleri yüzde 20 oranındaki katılım paylarını, kaymakamlıklardaki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına başvurmak suretiyle geri alabilirler. Kaymakamlıklar tarafından, katılım payının vatandaşa iadesi işlemiyle ilgili hiçbir evrak talep edilmemektedir. SGK ile Aile Bakanlığı arasında bu konuda protokol imzalanmıştır. Protokole göre, vatandaşın ödediği katılım payları, SGK ekranından, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları tarafından görüntülenebilmektedir.
İşten çıkan 5 yıl içinde iş mahkemesine dava açmalıdır
SORU: Annem 8 yıldır sigortasız olarak çalışıyordu. Geçtiğimiz hafta işten çıkarıldı. Şu an ne yapmamız gerekiyor? (Sevinç ATAMAN)
CEVAP: Sayın Ataman, annenizin iş mahkemesinde hizmet tespit davası açması gerekiyor. Bu davada, işyerinde çalıştığını, tanık, belge, kayıt örnekleri gibi delillerle ispatlaması gerekmektedir. Davayı beş yıl içerisinde açması gerekiyor.
Not: Her hafta Cumartesi günleri bu köşede olacağız. Sosyal güvenlikle ilgili karşılaştığınız sorularınızı [email protected] e-posta adresine yazın. Sizin için cevaplayalım.