10.02.2016 tarihli ve 6663 sayılı yasayla birlikte, gençlere belli şartlarda 2 yıl süreyle genel sağlık sigortalılığından muafiyet şartı getirilmişse de, söz konusu kanun kapsamındaki iki yıllık muafiyetin kanundan önceki GSS borçlarını kapsayıp kapsamayacağı veya kapsamının tam olarak ne olacağı konusunda net bir bilginin kamuoyunda bulunmadığı anlaşılmıştır. 

6663 sayılı yasa ile birlikte yeni mezun gençlerin genel sağlık sigortalılığı prim borçlarının ne olacağı aşağıda açıklanmıştır: 

1) 6663 sayılı yasa ile getirilen istisna ve muafiyet, 10 Şubat 2016 tarihi itibariyle yürürlüğe girdiği için, 10 Şubat 2016 tarihinden önce mezun olup da sosyal güvencesiz kalan gençler, 10 Şubat 2016’ya kadar olan dönemde genel sağlık sigortası borçlusu olarak kabul edileceklerdir. 

Örnek olarak; Bay A, 2015 yılı Eylül ayında üniversiteden mezun olmuş ve 22 yaşını doldurmuş bulunmaktadır. Bay A, 2015 yılı Eylül ayından 2016 yılı Mart ayına kadar sosyal güvencesiz kalmıştır. Bu durumda, Bay A, 2015 yılı Eylül ayı ile 2016 yılı Şubat ayı arasında kalan süre zarfında, genel sağlık sigortalısı sayılacak ve adına SGK tarafından GSS prim borcu çıkartılacaktır. 

2) Kanunun yürürlük tarihinden önce bir gün bile olsa işsiz kalan gençlere GSS prim borcu çıkartılmaya devam edecektir.

3) 10 Şubat 2016’dan sonra mezun olanların gelir testi yaptırmasına gerek olmayacak.

10 Şubat 2016 tarihinden sonra, lise mezunu gençler 20 yaşına kadar, üniversite mezunu gençler ise 25 yaşına kadar iki yıl süreyle gelir testi yaptırmayacaklardır. Bu kişilerin sosyal güvenceli anne veya babaları varsa onlar üzerinden genel sağlık sigortalısı sayılacaklardır. Sosyal güvenceli anne veya babaları yoksa 5510 sayılı yasanın 60/c-1 maddesi kapsamında (eski adıyla yeşil kartlılar) genel sağlık sigortalısı sayılacaklardır. 

4) 6663 sayılı kanunla gençlere getirilen kolaylık prim borçlarını kapsamamaktadır.

Kamuoyu tarafından en çok yanılgı yaşanan konu, 6663 sayılı yasa ile gelen ve iki yıl süreyle GSS prim istisnası tanınan düzenlemenin geçmiş prim borçlarını da etkileyeceğidir. Ancak, 6663 sayılı yasa ile getirilen düzenleme, gençlerin GSS prim borçlarıyla ilgili bir düzenleme veya af htiva etmemektedir. 

Özetle, 6663 sayılı kanunla, 10 Şubat 2016’dan sonra, liseden mezun olan gençlerin 20 yaşına kadar 2 yıl süreyle, üniversiteden mezun olan gençlerin ise 25 yaşına kadar iki yıl süreyle, gelir testi yaptırmadan ve herhangi bir genel sağlık sigortası primi çıkartılmadan, genel sağlık sigortalısı sayılacakları hüküm altına alınmıştır. Ancak, 6663 sayılı kanunla getirilen istisna ve kolaylık, gençlerin GSS prim borçlarına yönelik bir af ve yapılandırma kolaylığı taşımamaktadır. Yani, 6663 sayılı yasa, birikmiş ve geçmiş dönemli prim borçlarını affetmediğinden, gençlerimiz halen 10 Şubat 2016’dan önceki dönemler için SGK’ya borçlu gözükmektedir. 

Gençlerin geçmiş dönemli GSS prim borçlarının affı veya borçlarının yapılandırmasına yönelik çalışmaların, 30 Kasım 2015 tarihli 64’üncü hükümet programı gereği, en geç 30 Kasım 2016 tarihine kadar yasalaşmış ve sonuçlandırılmış olması gerekmektedir.  

Not: Her hafta Cumartesi günleri bu köşede olacağız. Sosyal güvenlikle ilgili karşılaştığınız sorularınızı [email protected] e-posta adresine yazın. Sizin için cevaplayalım.