Kanun tasarısının 22nci maddesine göre, izinle Türk vatandaşlığından çıkan kişiler, yargı yoluna ve mahkemeye başvurmadan, SGK’ya yapacakları müracaat ile başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmasalar bile yurt dışındaki Türk vatandaşı olarak geçirdikleri süreleri borçlanıp hizmet olarak kazanabilecekler.
Kanun tasarısının 24üncü maddesine göre ise, Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalayan ve sözleşmede akit ülkedeki çalışma başlangıcı Türkiye’de de çalışma başlangıcı sayılması kabul edilen ülkelerdeki çalışma başlangıcı, Türkiye’de de sigorta başlangıcı olarak kabul edilecektir.
Tasarının 24üncü maddesinde; “Başvuru sahiplerinin kısmi borçlanma taleplerine istinaden yapılacak borçlanma süresinin tespitinde ibraz edecekleri belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son kayıttan geriye doğru olmak üzere gün sayıları esas alınır.” ifadeleri yer almaktadır.
Bu ifadelere göre, taslak metninden önce yurt dışı borçlanması yapan kişiler, borçlandıkları gün sayılarının hangi dönemi içerecek şekilde olacağını kendileri karar vermekteydiler. SGK emekli aylığında katsayı ve emekli aylık hesabı rakamları üç farklı döneme göre hesap edilmektedir. Birincisi 31.12.1999 öncesi dönem, ikincisi 1.1.2000 ile 30.09.2008 arası dönem ve üçüncüsü de 1.10.2008 gününden sonraki dönemdir. Borçlanma yapan kişiler, borçlanma talep dilekçesinde borçlanma yapmak istedikleri süreyi seçebilmektedir. Örnek olarak, yurt dışı borçlanması yapacak kişi borçlanma talep dilekçesine 31.12.1999 tarihi ve öncesi dönemi seçecek şekilde borçlanırsa, 3600 gün borçlanmayla birlikte 1000 TL emekli aylığı alabilmektedir. Çünkü, 31.12.1999’dan önceki emekli aylık katsayıları 31.12.1999’dan sonraki zamanlara göre daha düşük düzeyde kalmaktadır.
Ancak, SGK, TBMM’ye sunduğu, kanun tasarısıyla, yurt dışı borçlanması yapacak vatandaşların borçlanacakları tarih aralıklarını seçme fırsatını ortadan kaldırmıştır. Yeni uygulama, kişinin borçlanma süresinin tespitine ibraz edeceği belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son kayıttan geriye doğru olmak üzere hesap edilecektir.
Yeni yasa taslağıyla gelen bu uygulama, vatandaşın aleyhinedir. Vatandaş bu yasadan sonra daha düşük emekli aylığı alacaktır. Halbuki, olması gereken yurt dışında bulunan vatandaşlara istedikleri tarih aralığını borçlanma imkanı verilmesidir.
Bu anlatılanlardan olarak, madem ki yurt dışı borçlanması yapacak kişilerin, yurt dışında geçen sürelerden istedikleri devre ve tarih aralıklarını borçlanma imkânı ortadan kaldırılıyor, bu durumda yurt dışı borçlanması yapacak kişilerin bir an önce SGK’ya başvurarak yurt dışı borçlanması yapmalarını ve borçlanacakları tarih aralığı olarak 31.12.1999’dan öncesini seçmelerini önemle tavsiye ederiz.